Đông Nam Á trên đường trở thành 'cứ điểm mới' cho các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc

Mới đây, Sau cuộc gặp giữa Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà và Chủ tịch kiêm sáng lập BYD, ông Wang Chuanfu, hãng xe Trung Quốc cho biết có kế hoạch sản xuất xe điện tại Việt Nam và mong có sự hỗ trợ từ Chính phủ.

Ông Wang hy vọng Việt Nam sẽ tạo điều kiện thuận lợi để BYD hoàn thành các thủ tục đầu tư để có thể nhanh chóng bắt đầu sản xuất ô tô điện, bán ra tại thị trường trong nước cũng như xuất khẩu sang các quốc gia Đông Nam Á. BYD cũng có kế hoạch xây dựng chuỗi cung ứng tại Việt Nam.

BYD là công ty sản xuất xe điện lớn nhất Trung Quốc có trụ sở ở Thâm Quyến. Phát ngôn viên hãng xe điện đã xác nhận qua email với tờ Bloomberg về kế hoạch sản xuất tại Việt Nam. Công ty không tiết lộ thêm chi tiết đầu tư nào.

Thực tế, Việt Nam không phải là thị trường duy nhất mà BYD nhắm đến khi tiến vào thị trường Đông Nam Á. Trước đó, tháng 9/2022, BYD đã tuyên bố sẽ thành lập một cơ sở ở Thái Lan để bắt đầu sản xuất 150.000 xe chở khách mỗi năm từ năm 2024.

BYD đã thông báo trong một tuyên bố chung với nhà phát triển công nghiệp Thái Lan WHA Group rằng một thỏa thuận mua bán đã được ký kết đối với 96 ha đất ở tỉnh Rayong cho nhà máy của BYD tại Thái Lan, theo Reuters.

Dự án sản xuất xe điện trị giá 17,9 tỷ baht (491,49 triệu USD) đã được Hội đồng Đầu tư Thái Lan phê duyệt vào tháng trước. Nhà sản xuất xe điện lớn nhất Trung Quốc đặt mục tiêu bán 10.000 chiếc tại Thái Lan và xuất khẩu sang các nước Đông Nam Á và châu Âu.

Nhà máy ở Thái Lan, nhà máy mới nhất trong số hơn 30 nhà máy khác ở Mỹ, Brazil và Ấn Độ, sẽ sản xuất mẫu Atto 3 hoàn toàn bằng điện, Tổng Giám đốc Bán hàng BYD châu Á - Thái Bình Dương Liu Xueliang nói với các phóng viên, đồng thời cho biết thêm công ty cũng đang xem xét sản xuất pin và các bộ phận tùy theo nhu cầu.

Đầu năm nay, một quốc gia khác tại Đông Nam Á là Indonesia cũng đang trong quá trình hoàn tất các thỏa thuận với nhà sản xuất ô tô BYD Group của Trung Quốc và nhà sản xuất ô tô Tesla của Mỹ để đầu tư vào các cơ sở sản xuất xe điện tại quốc gia Đông Nam Á này, một lãnh đạo Indonesia cho biết.

Indonesia đang tích cực thúc đẩy đầu tư vào pin và xe điện trong nước để tận dụng nguồn tài nguyên niken phong phú của mình. Từng là nước xuất khẩu quặng niken lớn, Indonesia đã cấm xuất khẩu để đảm bảo đủ nguyên liệu cho các nhà đầu tư. BYD Group và Tesla đã không trả lời bình luận về vấn đề này.

Trong quãng thời gian gần đây, các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc đang nhắm đến các thị trường Đông Nam Á để mở rộng chuỗi sản xuất của mình. Bên cạnh BYD, một loạt công ty sản xuất xe điện khác từ thị trường tỷ dân đã bắt đầu lấn sân sang khu vực Đông Nam Á.

Gần đây, công ty ô tô năng lượng mới Hozon của Trung Quốc thông báo sẽ sản xuất xe điện ở Thái Lan cho thị trường Đông Nam Á khi họ tiếp bước các công ty khác trong việc xây dựng các cơ sở tại trung tâm sản xuất ô tô lớn của khu vực, theo Reuters.

Hozon đã ký một thỏa thuận với Đại hội đồng Bangchan của Thái Lan trong tuần này để bắt đầu sản xuất mẫu NETA V, dự kiến vào năm 2024, người phát ngôn của chính phủ Thái Lan Tipanan Sirichana cho biết. Tipanan cho biết nhà sản xuất xe điện đã ra mắt mẫu NETA V tại thị trường Thái Lan vào năm ngoái và dự định bắt đầu cung cấp các mẫu NETA U và NETA S trong tương lai gần.

Trong khi đó, một nhà sản xuất ô tô lớn khác của Trung Quốc là Great Wall Motor (GWM) cũng đã thông báo thành lập một công ty con tại Malaysia, qua đó củng cố sự hiện diện của mình tại khu vực Đông Nam Á.

Theo tuyên bố của công ty, GWM sẽ tiếp tục mở rộng hoạt động tại thị trường Malaysia bằng cách tăng cường đầu tư vào nước này và thực hiện lắp ráp nội địa hóa thông qua hợp tác với các công ty trong nước.

Ngoài ra, một số nhà sản xuất ô tô Trung Quốc khác đã đẩy mạnh đầu tư vào Đông Nam Á trong những năm gần đây, bao gồm công ty khởi nghiệp xe điện WM Motor, Chery Automobile Co và SAIC-GM-Wuling Automobile.

Nhu cầu mạnh mẽ ở Đông Nam Á đã thúc đẩy xuất khẩu ô tô của Trung Quốc. Theo dữ liệu từ Tổng cục Hải quan, xuất khẩu xe chở khách chạy điện của Trung Quốc trong 5 tháng đầu năm 2022 đã tăng 123,6% so với cùng kỳ năm ngoái lên 41,83 tỷ nhân dân tệ (6,23 tỷ USD).

Theo Cui Dongshu, Tổng thư ký Hiệp hội xe du lịch Trung Quốc, trong khi sản lượng ô tô tại các quốc gia như Mỹ và Nhật Bản giảm do thiếu chip và nguyên liệu thô trên toàn cầu, Trung Quốc đã bù đắp cho sự thiếu hụt toàn cầu này bằng cách tăng khả năng cạnh tranh của sản phẩm, theo Global Times.

Tiềm năng thị trường xe điện Đông Nam Á

Xe điện đang trở thành chủ đề nóng trên toàn cầu trong vài năm gần đây. Đông Nam Á, cũng giống như nhiều khu vực khác trên thế giới, đang nỗ lực thúc đẩy sự phát triển của thị trường xe điện.

Theo dữ liệu từ Modor Intelligence, thị trường xe điện Đông Nam Á giai đoạn 2018 – 2028 dự kiến tăng trưởng với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) là 32,73%, ước đạt giá trị 2.665 tỷ USD vào năm 2028.

Trong bối cảnh toàn cầu đang đối mặt với những biến động, đặc biệt là cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine, Đông Nam Á đang nổi lên để trở thành một trung tâm sản xuất thay thế quan trọng cho xe điện và pin xe điện, tận dụng tiềm năng sản xuất tổng thể cũng như trữ lượng niken phong phú, đặc biệt là ở Indonesia.

Đông Nam Á cũng là một trung tâm sản xuất xe quan trọng. Theo dữ liệu từ Stratas Advisors, khu vực này là trung tâm sản xuất ô tô lớn thứ 7 toàn cầu, sản xuất 3,7 triệu xe vào năm 2022. Các quốc gia Đông Nam Á đang tận dụng các chính sách, ưu đãi thuế và trợ cấp mua hàng để thu hút đầu tư nước ngoài vào sản xuất pin và xe điện trong khu vực, đồng thời khuyến khích sử dụng xe điện trong nước.

Dựa trên những yếu tố này, Đông Nam Á đang dần trở thành một thị trường trọng điểm trong lĩnh vực xe điện trên toàn cầu. Điều này nhiều khả năng tiếp tục thu hút thêm các nhà sản xuất ô tô điện Trung Quốc tiến vào thị trường Đông Nam Á trong những năm tới.