Doanh thu của các doanh nghiệp cá tra giảm sâu 40-60% trong tháng 1
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản (VASEP) trong tháng 1/2023, xuất khẩu cá tra giảm sâu 61% so với cùng kỳ năm ngoái, chỉ đạt 84 triệu USD do lạm phát gia tăng ở các thị trường lớn. Lạm phát giá thực phẩm và nhiên liệu khiến các hộ gia đình thu nhập thấp hạn chế chi tiêu, kể cả với những thực phẩm có giá phù hợp như cá tra.
Ngoài ra, nguyên nhân khách quan khiến xuất khẩu cá tra giảm là tháng 1 có kỳ nghỉ Tết Nguyên đán, các nhà máy chế biến xuất khẩu thủy sản đều ngừng sản xuất 7-10 ngày.
Do vậy, xuất khẩu cá tra sang hầu hết các thị trường và khối thị trường chính đều giảm 30 – 60% so với cùng kỳ năm ngoái. Những doanh nghiệp xuất khẩu cá tra hàng đầu đều ghi nhận giảm doanh số 40-57% so với tháng 1/2022. Trong đó, Vĩnh Hoàn và IDI Corp đều giảm 57%, Vạn Đức Tiền Giang giảm 55%, Nam Việt giảm 47% và Godaco giảm 40%.
VASEP thông tin xuất khẩu cá tra sang thị trường Mỹ giảm sâu nhất, giảm 81% chỉ đạt 10 triệu USD. Một cuộc khảo sát gần đây cho thấy 96% người Mỹ bị ảnh hưởng lạm phát, trong đó 50% bị áp lực nặng nề bởi lạm phát. Thủy sản có lạm phát giá thấp hơn nhiều so với các loại thực phẩm khác tại Mỹ, nhưng tiêu thụ vẫn bị sụt giảm.
Tương tự, xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc và Hong Kong cũng tới giảm 62% chỉ đạt 13 triệu USD trong tháng 1/2023. Kỳ nghỉ Tết Nguyên đán dài ngày đúng vào thời điểm Trung Quốc vừa dỡ bỏ hoàn toàn kiểm soát dịch COVID, nhiều gia đình đi du lịch, ăn uống bên ngoài, do vậy hoạt động nhập khẩu và nhu cầu tiêu thụ cá tra cũng phần nào bị ảnh hưởng.
Tuy nhiên, VASEP cho rằng thị trường này đang có tín hiệu khởi sắc. Sau hội nghị thúc đẩy giao thương nông sản, thủy sản Việt - Trung vừa diễn ra, Trung Quốc đã đẩy mạnh mua cá tra với số lượng lớn, giá cá tra nguyên liệu trong nước tăng vọt từ 28.000 đồng lên 31.000 đồng/kg.
Ở chiều ngược lại, xuất khẩu cá tra sang các nước châu Âu – khu vực có tỷ lệ lạm phát cao, khoảng 7-11% lại tăng trưởng khả quan. Điển hình như, xuất khẩu cá tra sang Đức tăng đột phá 78%, Rumani tăng 310%...
“Trong quý I, xuất khẩu cá tra sang các thị trường sẽ khó có những thay đổi đột phá vì lạm phát. Tuy nhiên, xuất khẩu mặt hàng này có thể hồi phục từ quý II, khi mà thị trường Trung Quốc thích ứng với bối cảnh mới cùng với việc các doanh nghiệp tham gia các Hội chợ thủy sản quốc tế vào tháng 3 và tháng 4 tạo thêm các cơ hội ký kết hợp đồng”, VASEP dự báo.
Thực tế, nhu cầu từ Trung Quốc đang bắt đầu cải thiện, giá nguyên liệu trong nước tăng nhưng các doanh nghiệp lại khó thu mua được nguyên liệu vì nông dân treo ao hoặc để cá quá lứa, kích cỡ lớn không phù hợp xuất khẩu. VASEP khuyến cáo doanh nghiệp chủ động nguồn nguyên liệu để đón nhận cơ hội từ thị trường.