Doanh nghiệp Mỹ lấy cớ lạm phát để tăng giá và thu lợi khủng?

Lãi khủng bất chấp lạm phát

Những công ty như CVS Heath, Kroger và TJX dường như đã tăng giá không cần thiết trong năm 2020 và 2021 khi mà Mỹ đang phải chống chọi với thiệt hại kinh tế do dịch COVID, Accountable.US viết trong một báo cáo.

Cơ quan này khẳng định, thay vì giữ giá ổn định để giúp đỡ những gia đình gặp khó khăn, các tập đoàn đã tăng giá quá mức và ưu tiên lợi nhuận.

Accountable.US đã kiểm tra báo cáo tài chính của 10 tập đoàn bán lẻ hàng đầu của Mỹ trong vòng hai năm trở lại đây, bao gồm cả Lowe’s và Target. Cơ quan này phát hiện ra rằng các tập đoàn đã tăng thêm 24,6 tỷ USD lợi nhuận. Tổng lợi nhuận của 10 tập đoàn bán lẻ hàng đầu Mỹ vào năm 2021 là 99 tỷ USD.

Con số được đưa ra khi các doanh nghiệp bán lẻ đạt lãi cao nhất kể từ những năm 1950. Lợi nhuận trước thuế tăng 25% so với năm 2020, vượt xa tốc độ tăng của giá tiêu dùng. Báo cáo chỉ ra rằng đang có một cuộc tranh luận về nguyên nhân của lạm phát, trong đó vài nhóm ủng hộ người tiêu dùng lập luận rằng các tập đoàn đang sử dụng lạm phát như một cái cớ để tăng giá nhanh hơn.

Báo cáo cho biết, các doanh nghiệp đã sử dụng lợi nhuận để thưởng cho CEO và trao những lợi ích lớn cho cổ đông như tăng cổ tức hay mua lại cổ phiếu. Một vài lãnh đạo doanh nghiệp đã khoe khoang với các nhà đầu tư khả năng chuyển giá tăng cho người tiêu dùng.

Chủ tịch Accountable.US, ông Kyle Herrig nói trong một tuyên bố với CBS MoneyWatch: “Khi mà lợi nhuận của tập đoàn đang ở mức cao nhất trong vòng 50 năm và doanh nghiệp đang mang đến cho cổ đông hàng tỷ USD trong năm ngoái, câu hỏi đặt ra là liệu những ngành như bán lẻ có thật sự phải tăng giá tới mức như vậy hay không”.

Amazon, CVS Heath, Kroger, Lowe’s, Target và TJX đều chưa trả lời yêu cầu bình luận về báo cáo của Accountable.US.

Home Depot nói với CBS MoneyWatch rằng báo cáo của Accountable.US trình bay sai lý do lợi nhuận doanh nghiệp tăng trong năm 2021. "Vì khách hàng của Home Depot ủng hộ giá trị, chúng tôi liên tục làm việc với các nhà cung cấp của mình để giữ chi phí thấp nhất có thể cho khách hàng", công ty cho biết trong một tuyên bố. "Sự tăng trưởng của chúng tôi dựa trên nhu cầu tăng cao trong việc cải thiện nhà cửa."

Tăng giá “vô lương tâm”

Lạm phát tăng do nhiều vấn đề kinh tế, ví dụ như nút thắt cổ chai trong chuỗi cung ứng, thiếu lao động và nhu cầu mạnh từ người tiêu dùng. Lạm phát ở Mỹ đạt mức kỷ lục trong vòng 40 năm vào tháng 3/2022. Giá tiêu dùng tăng 8,5% trong vòng 12 tháng, mức tăng cao nhất kể từ thời Tổng thống Reagan.

Trong nhiều trường hợp, các nhà điều hành doanh nghiệp bán lẻ đã công khai về khả năng tăng giá của mình. Giám đốc tài chính của Kroger, ông Gary Millerchip phát biểu trong một cuộc báo cáo doanh thu năm 2021 rằng chuỗi cửa hàng đã “chuyển chi phí cho khách hàng khi cảm thấy hợp lý”.

Cũng vào năm ngoái, Giám đốc điều hành của TJX Ernie Herman nói với các nhà đầu tư rằng “chiến lược tăng giá bán lẻ chính xác với một số mặt hàng đang được tiến hành và đạt hiệu quả rất tốt”.

Một vài công ty đã công khai đổ lỗi cho lạm phát là nguyên nhân dẫn đến tăng giá, nhưng Accountable.US và một số nhà lập pháp lập luận rằng mức tăng trên cao hơn nhiều so những gì mà doanh nghiệp cần để trang trải chi phí.

Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren nói với MSNBC: “Việc tăng giá chẳng liên quan gì tới lạm phát cả. Hành vi này là nâng giá để kiếm lợi”.

Hạ nghị sĩ Jan Schakowsky nói trong phiên điều trần Quốc hội vào tháng 2 rằng “Chúng ta đã thấy việc tăng giá một cách vô lượng tâm ở hàng hóa tiêu dùng hàng ngày”.

"Thay vì hỗ trợ người dân Mỹ trong lúc giá cả tăng vọt, các công ty đang bỏ túi thêm khoản tiền này".

Báo cáo lưu ý rằng Lowe's đã ghi nhận 8,4 tỷ USD lợi nhuận trong quý gần đây nhất khi công ty quảng cáo "các chiến lược định giá mới". 

TJX, công ty mẹ của TX Maxx, Marshalls và Home Goods, đã chứng kiến lợi nhuận năm ngoái tăng lên mức 3,3 tỷ USD khi CEO nói về việc công ty tăng giá "mạnh tay". Lợi nhuận của Target tăng lên mức 6,9 tỷ USD vào năm 2021, khi mà CEO của công ty quảng cáo là "một năm tăng trưởng kỷ lục".

“Các doanh nghiệp biết rằng người tiêu dùng dự báo giá sẽ lên cao hơn và đang nghiên cứu xem có thể đẩy giá đến mức nào”, giám đốc Viện nghiên cứu Groundwork Collaborative, bà Lindsay Owens trả lời PBS.

Accountable.US ước tính các nhà bán lẻ sẽ tiếp tục thu về hàng tỷ USD lợi nhuận do giá tăng. Liên đoàn Bán lẻ Quốc gia dự đoán lợi nhuận bán lẻ sẽ tăng từ 6% đến 8% vào năm 2022.

Ông Herrig nói: “Đã đến lúc các tập đoàn chia sẻ gánh nặng mà người dân Mỹ phải chịu trong suốt cuộc khủng hoảng COVID”. 

"Các công ty có thể bắt đầu bằng cách ổn định giá cả cho người tiêu dùng thay vì theo đuổi lợi nhuận, đồng thời bắt đầu đóng thuế đầy đủ".