Đề xuất thay nhà đầu tư cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận

Doanh nghiệp dự án đề xuất Thủ tướng Chính phủ và Bộ GTVT chấp thuận bổ sung nhà đầu tư Đèo Cả tham gia vào dự án cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận.

Công ty CP BOT Trung Lương - Mỹ Thuận vừa có văn bản kiến nghị Thủ tướng Chính phủ, Bộ GTVT chấp thuận bổ sung Công ty CP Tập đoàn Đèo Cả tham gia vào liên danh nhà đầu tư, thay thế Công ty Yên Khánh để giải cứu dự án cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận.

Ngân hàng yêu cầu loại nhà đầu tư Yên Khánh

Khởi động vào tháng 2/2015, cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận được kỳ vọng hoàn thành sau 3 năm thi công (năm 2018) để rút ngắn thời gian lưu thông từ TP.HCM đến các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), giảm tải cho tuyến QL1, thúc đẩy phát triển KT-XH khu vực Tây Nam bộ. Tuy nhiên, ròng rã suốt gần 4 năm qua, dự án vẫn đang đối mặt với muôn vàn khó khăn, trắc trở, khiến thời hạn hoàn thành công trình dù đã được Bộ GTVT gia hạn đến 31/12/2020 cũng trở nên xa vời. Thậm chí, dự án còn đang đứng trước bờ vực đổ vỡ nếu không được các cơ quan có thẩm quyền xử lý, tháo gỡ kịp thời.

Đại diện Công ty CP BOT Trung Lương - Mỹ Thuận cho biết, vướng mắc nhất của dự án hiện nay là phương án tài chính bị phá vỡ và nguồn vốn tín dụng cho dự án chưa được giải ngân. Theo ông Phan Anh Dũng, Giám đốc Công ty CP BOT Trung Lương - Mỹ Thuận, ngày 15/6/2018, doanh nghiệp dự án đã ký hợp đồng tín dụng vay 6.850 tỷ đồng của 4 ngân hàng. Trong đó có Vietinbank chi nhánh TP.Hồ Chí Minh, Agribank chi nhánh Sài Gòn... để thực hiện dự án.

Theo quy định của hợp đồng tín dụng, các ngân hàng tài trợ vốn đưa ra 20 điều kiện tiên quyết đối với dự án và phải hoàn thành trước ngày giải ngân vốn. Trong đó, 14 điều kiện thuộc trách nhiệm, thẩm quyền giải quyết của doanh nghiệp dự án và nhà đầu tư BOT Trung Lương - Mỹ Thuận đến nay cơ bản được tháo gỡ. Còn lại 6 điều kiện tiên quyết phụ thuộc vào thẩm quyền phê duyệt, chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ và Bộ GTVT, gồm: Hai điều kiện liên quan đến việc thế chấp tài sản (quyền thu phí hoàn vốn, cổ phần của các cổ đông trong doanh nghiệp dự án); 3 điều kiện liên quan đến lãi suất vốn vay và phần hỗ trợ của Nhà nước cho dự án; một điều kiện liên quan đến việc chuyển nhượng quyền và nghĩa vụ theo hợp đồng dự án.

“Những vướng mắc trên nằm ngoài tầm xử lý của doanh nghiệp dự án nên nguồn tín dụng cho dự án chưa được khơi thông”, ông Dũng cho biết và thông tin, nhà đầu tư Công ty TNHH Yên Khánh đang liên quan đến nhiều vụ án hình sự nên ảnh hưởng nghiêm trọng đến các bên liên quan của dự án. Đặc biệt, các ngân hàng tài trợ vốn cho dự án yêu cầu phải thay thế nhà đầu tư Yên Khánh và xác định đây là điều kiện tiên quyết để giải ngân vốn tín dụng.

Hơn nữa, phương án tài chính của dự án BOT cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận hiện cũng đang bị phá vỡ. Cụ thể, lãi suất vốn vay trong phương án tài chính được phê duyệt ngày 15/6/2017 là 7,82%/năm, thấp hơn hợp đồng tín dụng đã ký với ngân hàng 10,8%/năm (thấp hơn 2,98%/năm), do đó không giải ngân được vốn vay tín dụng do chênh lệch lãi suất theo quy định với hợp đồng tín dụng quá lớn. Đặc biệt, nguồn doanh thu thu phí tại dự án cao tốc TP.Hồ Chí Minh - Trung Lương để hỗ trợ dự án cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận theo phương án tài chính ban đầu đến nay cũng không thể thực hiện được do những quy định ràng buộc của Luật Quản lý tài sản công có hiệu lực thi hành từ 1/1/2018, khiến dự án bị phá vỡ phương án tài chính.

Về độ thực hiện dự án, ngày 31/8/2018, Bộ GTVT có văn bản chấp thuận hoàn thành, đưa vào khai thác sử dụng giai đoạn 1 cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận trước ngày 31/12/2020. Tuy nhiên, báo cáo của Công ty CP BOT Trung Lương - Mỹ Thuận cho thấy, do còn nhiều vướng mắc chưa được giải quyết, đến nay mới triển khai thi công 19/21 gói thầu xây lắp, còn lại 2 gói thầu địa phương chưa bàn giao mặt bằng để triển khai thi công.

Cụ thể, công tác đào đất đạt 36,3/44,9km (đạt 81%), đắp cát K95 đạt 32,5/44,9km (đạt 72%), bấc thấm đạt 15,27/37,85km (đạt 40%), đắp đất gia tải đạt 11,5/37,85km (đạt 30%), đắp cát K98 đạt 0,2/44,9kmkm (đạt 0,4%), lớp móng đường đạt 0,13/44,9km (đạt 0,3%),… “Với khối lượng thi công đã đạt được, để dự án hoàn thành đúng tiến độ, các vướng mắc, khó khăn của dự án cần phải sớm được giải quyết”, ông Dũng cho biết.

Cũng theo ông Dũng, để tăng cường năng lực quản trị, điều hành và thực hiện dự án, Công ty CP BOT Trung Lương - Mỹ Thuận dự kiến bổ sung nhân sự điều hành doanh nghiệp dự án (Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc, Ban cố vấn,…) của nhà đầu tư là Công ty CP Tập đoàn Đèo Cả. Đồng thời, doanh nghiệp dự án đề nghị Bộ GTVT thống nhất bổ sung nhà đầu tư khác (Công ty CP Tập đoàn Đèo Cả) thay thế và kế thừa toàn bộ cổ phần của nhà đầu tư Công ty Yên Khánh để tháo gỡ các vướng mắc hiện nay của dự án,…

Kinh nghiệm từ thành công giải cứu cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn

Trước đề xuất của Công ty BOT Trung Lương - Mỹ Thuận, ông Trần Văn Thế, Phó chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn Đèo Cả cho biết đã làm việc với doanh nghiệp dự án và các nhà đầu tư BOT cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận.

“Chúng tôi đồng ý với đề xuất của liên danh nhà đầu tư và có kế hoạch hỗ trợ tiếp tục thực hiện dự án để sớm hoàn thành tuyến cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận khi được các cấp thẩm quyền chấp thuận, nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển của ĐBSCL và nhân dân cả nước. Trước mắt, Tập đoàn Đèo Cả sẽ cử người tham gia vào cơ cấu nhân sự của liên danh, tham gia cơ cấu lại phương án vốn và kiểm toán dự án, rà soát tổng mức đầu tư cho phù hợp với thực tế,…”, ông Thế chia sẻ.

Hiện nay, dự án cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn đã đạt 90% sản lượng thi công, bù được hai năm bị dừng và vượt tiến độ 10%, đảm bảo sẽ hoàn thành trong năm 2019.

Đáng chú ý, Công ty CP Tập đoàn Đèo Cả cũng là nhà đầu tư từng giải cứu một dự án cao tốc lớn khác có quy mô và tính chất phức tạp tương tự cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận là dự án cao tốc Bắc Giang - Chi Lăng (Lạng Sơn). Một điểm trùng hợp là “ông chủ” của doanh nghiệp đứng đầu liên danh nhà đầu tư cũ tại BOT cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn là Nguyễn Văn Dương (Chủ tịch HĐQT Công ty CP Đầu tư UDIC) cũng dính vào vòng lao lý trong vụ án đường dây đánh bạc nghìn tỷ.

Dự án cao tốc cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn (TMĐT: 12.000 tỷ đồng) được động thổ tháng 7/2015, nhưng đến giữa năm 2017 không có chuyển biến do liên danh nhà đầu tư yếu kém không vay được vốn tín dụng. Bế tắc lên tới đỉnh điểm vào tháng 3/2017, khi Bộ GTVT đã phải tính đến phương án chấm dứt hợp đồng dự án do nhà đầu tư liên tục vi phạm hợp đồng BOT. Tuy nhiên, tại thời điểm đó, nếu Bộ GTVT chấm dứt hợp đồng với nhà đầu tư sẽ gây ra sự lãng phí rất lớn cho dự án bởi phải tiến hành đấu thầu lựa chọn lại nhà đầu tư mất khoảng 1,5 - 2 năm, hơn nữa toàn bộ công tác thi công trên công trường phải dừng lại, khiến tiến độ dự án phải kéo dài thêm, gây lãng phí.

Trước tình hình trên, cuối tháng 5/2017, Bộ GTVT đã kêu gọi các nhà đầu tư tại dự án hầm đường bộ Đèo Cả vào giải cứu dự án thông qua việc mua lại cổ phần của Công ty CP Đầu tư UDIC (đơn vị đứng đầu liên danh nhà đầu tư cũ) để đảm bảo dự án vừa có nhà đầu tư mới đáp ứng năng lực tài chính, vừa tuân thủ các quy định và thủ tục pháp lý.

Sau khi đổi chủ đầu tư, ngày 1/6/2017, dự án chính thức được khởi động lại đánh dấu bằng sự kiện Ngân hàng Vietinbank ký hợp đồng tài trợ nguồn vốn tín dụng cho dự án trị giá hơn 10.000 tỷ đồng. Báo cáo của Công ty CP BOT Bắc Giang - Lạng Sơn cho thấy, đến nay, khối lượng thi công dự án cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn đã đạt 90%, bù được hai năm bị dừng và vượt tiến độ 10%, đảm bảo sẽ hoàn thành trong năm 2019.

Từ việc giải cứu thành công cao tốc Bắc Giang - Chi Lăng (Lạng Sơn), tháng 2/2018, Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý bổ sung tuyến cao tốc Chi Lăng - Hữu Nghị dài 43km vào dự án cao tốc Bắc Giang - Chi Lăng và giao UBND tỉnh Lạng Sơn làm cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. Đặc biệt, sau khi tiếp nhận dự án từ chủ đầu tư cũ (Tổng công ty Đầu tư phát triển đương cao tốc Việt Nam - VEC), nhà đầu tư Đèo Cả đã rà soát, tính toán phân kỳ đầu tư tiết giảm được hơn 3.000 tỷ đồng (từ 8.743 tỷ đồng xuống còn 5.675 tỷ đồng) để ưu tiên đầu tư đoạn kết nối từ cửa khẩu Hữu Nghị đến cửa khẩu Tân Thanh và Cốc Nam (bổ sung thêm đoạn từ Hữu Nghị - Tân Thanh dài 17,5km) làm tăng hiệu quả của dự án. Đến ngày 15/10/2018, UBND tỉnh Lạng Sơn đã ban hành quyết định phê duyệt bổ sung đoạn Hữu Nghị - Tân Thanh vào dự án cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn và ký phụ lục hợp đồng BOT với nhà đầu tư đáp ứng các yêu cầu của ngân hàng tài trợ vốn.

Ngoài dự án BOT cao tốc Bắc Giang - Chi Lăng - Hữu Nghị - Tân Thanh đang triển khai, Công ty CP Tập đoàn Đèo Cả hiện được biết đến với biệt danh “Vua hầm ở Việt Nam” khi đang là nhà đầu tư của 3 dự án hầm lớn nhất cả nước gồm: Đèo Cả, Cù Mông và Hải Vân, với tổng vốn đã đầu tư vào các dự án PPP giao thông hơn 2 tỷ USD. Hơn nữa, đây cũng là doanh nghiệp được tỉnh Cao Bằng “chọn mặt gửi vàng” khi được mời tham gia nghiên cứu, triển khai tuyến cao tốc Đồng Đăng (Lạng Sơn) - Trà Lĩnh (Cao Bằng) với tổng mức đầu tư dự kiến trên 20.000 tỷ đồng.

Xem thêm Nguy cơ dừng dự án cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận Nguy cơ dừng dự án cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận 'Cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận chậm tiến độ do vướng mắc tính lãi vay ngân hàng' 'Cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận chậm tiến độ do vướng mắc tính lãi vay ngân hàng' Trắc trở cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận Trắc trở cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận Cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận phải xong vào năm 2020 Cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận phải xong vào năm 2020