Cuộc nổi loạn của Wagner có thể làm sa sút tinh thần binh sĩ Nga, trao cho Ukraine cơ hội quý giá

Sự việc hỗn loạn hồi cuối tuần trước đã khiến các nhà quan sát chiến sự Nga - Ukraine phải đặt câu hỏi về diễn biến kế tiếp của cuộc xung đột.

Theo CNBC, vụ nổi loạn của tập đoàn quân sự tư nhân Wagner là thách thức lớn nhất trong hơn hai thập kỷ cầm quyền của Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Lãnh đạo của Wagner là ông Yevgeny Prigozhin đã phát động một cuộc nổi loạn vào ngày 24/6 khi chỉ huy một đoàn xe bọc thép tiến về thủ đô Moscow.

Ông Putin tuyên bố sẽ trừng phạt bất kỳ ai tham gia vào “cuộc nổi loạn vũ trang”, đồng thời cáo buộc Wagner phản bội.

Tuy nhiên, cuộc nổi loạn đã bất ngờ bị dừng lại vào cuối ngày, theo một thoả thuận do Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko làm trung gian.

Ông Prigozhin đồng ý giảm leo thang tình hình và ra lệnh cho binh lính quay trở lại căn cứ. Phía Moscow đồng ý cho nhà lãnh đạo của Wagner lưu vong ở Belarus.

Hôm 25/6, sau khi thảo luận về các sự kiện ở Nga và Ukraine với người đồng cấp Mỹ Lloyd Austin, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Ukraine Oleksii Reznikov cho biết mọi việc đang “đi đúng hướng”.

Trên Twitter, ông Reznikov viết: “Chúng tôi đồng tình rằng chính phủ Nga đang yếu đi và việc rút quân đội Nga khỏi Ukraine là lựa chọn tốt nhất cho Điện Kremlin”.

Chia sẻ với CNBC, ông John Barranco, thành viên cấp cao tại Trung tâm Chiến lược và An ninh Scowcroft thuộc Hội đồng Đại Tây Dương, cho biết cuộc nổi loạn của Wagner diễn ra vào thời điểm không thể tốt hơn đối với Ukraine.

“Cho dù động cơ thực sự của Prigozhin là gì hay kết quả của cuộc nổi loạn ra sao, chúng ta đã thấy rõ một vài điều. Hậu phương của Nga đã bị bối rối sau vụ việc và niềm tin của binh lính Nga vào giới lãnh đạo đã không còn”, ông Barranco nói.

Một cuộc chiến không có Wagner

Theo ông Barranco, một khi quân đội mất niềm tin vào đội ngũ lãnh đạo, tinh thần của binh lính sẽ sa sút và ý chí chiến đấu cũng vậy.

Vị chuyên gia nói Wagner là đơn vị chiến đấu hiệu quả nhất của Nga ở Ukraine. Ông nói Wagner gần như chắc chắn sẽ bị giải tán và chưa rõ liệu nhóm lính đánh thuê này có được đưa vào quân đội Nga hay không.

Ông Tony Brenton, cựu Đại sứ Anh tại Nga, đồng ý rằng cho đến nay, tập đoàn quân sự tư nhân Wagner là đơn vị mạnh nhất của quân đội Nga ở chiến trường Ukraine.

“Rõ ràng là Prigozhin hiện đã rút khỏi cuộc chiến và có thể là cả Wagner. Điều này sẽ làm suy yếu hiệu quả chiến đấu của Nga tại Ukraine”, ông Brenton nhận định trên một chương trình của CNBC.

Ông Barranco của Hội đồng Đại Tây Dương cho biết các sự kiện gần đây có thể mang đến cho giới lãnh đạo quân sự Ukraine một cơ hội nào đó sau hơn 16 tháng chiến đấu.

Theo ông, cơ hội tốt nhất để Ukraine phản công thành công là tìm cách buộc các lực lượng Nga phải rút lui khỏi các vị trí chiến đấu dày dặc tại nước này khoảng 970 km.

“Ngay cả những bộ óc táo bạo nhất trong giới lãnh đạo quân sự Ukraine cũng không thể hình dung được việc phát động một cuộc nổi dậy nhắm vào trụ sở quân khu phía nam của Nga ở Rostov-on-Don, nhưng đó chính xác là điều mà Wagner đã làm”, ông Barranco bày tỏ.

Lo ngại về vũ khí hạt nhân

Trong cuộc phỏng vấn, CNBC đã hỏi liệu cuộc binh biến có thể làm dấy lên lo ngại về kho vũ khí hạt nhân hay không. Ông Brenton cho biết khả năng Moscow triển khai vũ khí hạt nhân ở Ukraine là “gần như bằng không”.

“Đừng lo lắng, tôi nghĩ khả năng là rất thấp”, cựu Đại sứ Brenton nói. “Tôi không nghĩ bất ổn chính trị ở Nga có thể dẫn đến nội chiến thực sự nên bạn không cần phải lo lắng về việc vũ khí hạt nhân rơi vào tay kẻ xấu”.

Song, ông Brenton lưu ý rằng Tổng thống Putin trước đây từng nói rằng ông sẵn sàng sử dụng vũ khí hạt nhân và khả năng này có thể xảy ra nếu cuộc chiến của Nga đi sai hướng.