Cuộc 'hôn nhân' Thaco – HAGL: 'Ông góp chân giò, bà thò chai rượu'
 |
Bầu Đức kể về mối lương duyên tìm đến sự giúp đỡ của Chủ tịch Thaco Trần Bá Dương |
Phát biểu tại lễ ký kết, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã ví von sự hợp tác giữa CTCP Hoàng Anh Gia Lai (HAGL - Mã: HAG) và CTCP Ô tô Trường Hải (Thaco) là một cuộc 'hôn nhân môn đăng hộ đối' bởi lẽ tiềm lực tài chính, năng lực và công nghệ của Thaco sẽ góp phần bù đắp những khoảng trống hiện nay của nông nghiệp Việt Nam nói chung và HAGL nói riêng.
HAGL có gì?
Trong hoạt động nông nghiệp: HAGL hiện có diện tích đất nông nghiệp 80.000 ha trên lãnh thổ của 3 quốc gia Việt Nam, Lào, Campuchia. Trong đó, công ty có gần 16.000 ha cao su và 12.000 ha cây ăn trái với các loại cây chủ lực là chuối, chanh dây, bưởi da xanh, mít, thanh long …
Năm 2017, mảng cây ăn trái và khai thác mủ cao su mang lại cho HAGL doanh thu thuần lần lượt là 1.612 tỷ đồng và 454 tỷ đồng.
Năm 2018, HAGL đặt mục tiêu cây ăn trái sẽ đem về 3.982 tỷ đồng doanh thu thuần, chiếm 64% tổng doanh thu của công ty và cao gấp 2,5 lần thực hiện năm 2017. Nửa đầu năm 2018, công ty ghi nhận 1.421 tỷ đồng từ trái cây, thực hiện 36% kế hoạch năm và tăng 76% so với cùng kỳ năm trước.
Các loại trái cây của HAGL ngoài tiêu thụ trong nước cũng đã bắt đầu xuất khẩu sang các thị trường Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, …
Trong mảng bất động sản, Hoàng Anh Gia Lai đang thực hiện 1 tổ hợp lớn tại Yangoon, Myanmar gồm trung tâm thương mại, văn phòng cho thuê, khách sạn 5 sao và căn hộ cao cấp, bao gồm 10 tòa nhà 27 tầng nằm trên diện tích 8ha. Dự án có tổng mức đầu tư 440 triệu USD, chia làm 2 giai đoạn:
+ Giai đoạn 1: gồm 2 toà nhà văn phòng có diện tích 80.000m2, 1 trung tâm thương mại có diện tích 36,000m2và 1 khách sạn 5 sao do tập đoàn Melia quản lý với 420 phòng đã đi vào hoạt động.
Về văn phòng cho thuê đã khai thác trên 60% diện tích, trung tâm thương mại lấp đầy 100% diện tích, khách sạn 5 sao Melia đạt công suất phòng trung bình 50-60%. Giai đoạn 1 của dự án đã hoạt động và tạo doanh thu gần 1.000 tỷ đồng năm 2017.
+ Giai đoạn 2: gồm 1.000 căn hộ cao cấp với tổng diện tích 140.000m2 sàn xây dựng, 2 block văn phòng cho thuê diện tích 80.000m2 và 1 trung tâm thương mại diện tích 40.000m2. Hiện đang trong giai đoạn hoàn thiện phần móng cọc và dự kiến giai đoạn 2 sẽ hoàn thành và đưa vào sử dụng trong tháng 4/2020.
 |
| Khách sạn do HAGL xây dựng tại Myanmar. Ảnh: HAGL. |
HAGL còn thiếu gì?
Theo lời kể của ông Đoàn Nguyên Đức, 10 năm trước HAGL có kế hoạch trồng mới cây cao su trên quy mô lớn tại 3 nước Đông Dương. Khi HAGL bắt đầu triển khai trồng thì giá mủ cao su lên tới 5.000USD/tấn, nhưng đến khi HAGL khai thác mủ thì gặp phải khủng hoảng kinh tế, giá dầu giảm mạnh, dẫn đến giá mủ cao su giảm sâu và đến nay vẫn chỉ khoảng 1.300USD/tấn.
Từ đó, các hoạt động khai thác mủ cao su gần như ngưng trệ toàn bộ, do càng khai thác càng lỗ.
Việc chuyển hướng sang trồng cây ăn trái với tổng diện tích đã trồng 12.000 ha là nhằm phục vụ chiến lược lấy ngắn nuôi dài, tạo nguồn thanh khoản ngắn hạn cho công ty. Tuy có một số tín hiệu khả quan (như khoản doanh thu nghìn tỷ nói tới ở trên) nhưng HAGL vẫn gặp khó khăn về thanh khoản, giá cổ phiếu giảm sâu, đối diện với nguy cơ bị bán giải chấp để trả nợ cho các khoản vay đến hạn.
Vì vậy, HAGL rất cần được “bơm” vốn để vượt qua khó khăn trước mắt rồi mới có thể tính đến chuyện phát triển lâu dài.
Đối với dự án bất động sản tại Myanmar, hiện dự án đang bị chậm tiến độ và HAGL thiếu nguồn lực để một mình hoàn thiện. Từ năm 2017, HAGL đã có kế hoạch chuyển nhượng 50% dự án cho nhà đầu tư nào quan tâm và có đủ khả năng nhưng không thành công. Đại hội cổ đông thường niên 2018 vừa qua cũng thông qua phương án xúc tiến đàm phán với các đối tác có tiềm lực tài chính mạnh để huy động vốn đầu tư giai đoạn 2 và tái cấu trúc tài chính cho dự án.
Thaco bù đắp những khoảng trống nào?
'Liều thuốc tăng lực' về tài chính
Chủ tịch HAGL Đoàn Nguyên Đức công nhận Thaco có thế mạnh về tài chính và điểm này có thể sẽ giúp ích rất lớn cho HAGL trong quan hệ hợp tác sắp tới.
Cụ thể, thời điểm 31/12/2017, tổng tài sản của Thaco chỉ “nhỉnh” hơn HAGL 14% nhưng lượng tiền mặt nhiều gấp 3 lần, nợ phải trả của Thaco lại ít hơn HAGL 4%, vốn chủ sở hữu nhiều hơn gấp rưỡi. Điều này cho thấy Thaco có cơ cấu vốn an toàn hơn so với HAGL.
Sự khác biệt thể hiện càng rõ khi xét các chỉ tiêu kết quả kinh doanh. Doanh thu thuần của Thaco năm 2017 cao gấp 10 lần HAGL, lợi nhuận gộp gấp hơn 5 lần, lợi nhuận ròng gấp hơn 13 lần.
 |
|
Một số chỉ tiêu tài chính của Thaco và HAGL năm 2017. Đơn vị: tỷ đồng. Nguồn: Báo cáo tài chính hợp nhất của 2 công ty. |
Từ tháng 3 năm nay, ông Trần bá Dương đã ứng cho HAGL Agrico (CTCP Nông nghiệp quốc tế Hoàng Anh Gia Lai - công ty con của HAGL) các khoản tiền để phát triển thêm diện tích trồng cây ăn trái và thanh toán các khoảng nợ đến hạn là 1.577 tỷ đồng. Mới đây, Thaco lại chi hơn 2.200 tỷ đồng để mua trái phiếu chuyển đổi mà HAGL không bán hết cho cổ đông hiện hữu.
Theo ông Đoàn Nguyên Đức, đến nay Thaco và Đại Quang Minh (một công ty bất động sản do ông Trần Bá Dương làm Chủ tịch) đã bỏ ra hơn 7.800 tỷ đồng để sở hữu 35% HAGL Agrico và 51% HAGL Myanmar.
Sắp tới, Thaco dự tính sẽ tiếp tục đầu tư cho mảng nông nghiệp của HAGL tổng số vốn ước khoảng 12.000 tỷ đồng.
Đối với dự án bất động sản của HAGL tại Myanmar, Thaco và Đại Quang Minh sẽ chịu trách nhiệm chính về đầu tư phát triển giai đoạn 2 với tổng vốn đầu tư ước tính 320 triệu USD, tương đương hơn 7.400 tỷ đồng và sẽ hoàn thành vào năm 2020.
Tính chung, hai công ty của ông Trần Bá Dương đã và sẽ đầu tư vào HAGL số vốn hơn 1 tỷ USD – một con số kỷ lục trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Số vốn khủng này không những giúp HAGL giải quyết khó khăn thanh khoản trước mắt mà còn có thể thực hiện những kế hoạch phát triển kinh doanh còn dang dở.
Triển vọng cơ giới hóa nông nghiệp
Tháng 2 vừa qua, THACO đã đưa vào hoạt động nhà máy sản xuất máy móc, thiết bị nông nghiệp tại Khu kinh tế mở Chu Lai - Trường Hải. Nhà máy này được xây dựng trên diện tích 12.500 m2, tổng vốn đầu tư 500 tỷ đồng và có công suất thiết kế 2.000 máy kéo, 3.000 bộ thiết bị canh tác và 1.000 máy gặt đập liên hợp trong một năm.
Các máy móc, thiết bị nông nghiệp này có thể sẽ được Thaco cho HAGL thuế hoặc mua với giá ưu đãi để tăng năng suất, giảm chi phí, qua đó cải thiện biên lợi nhuận.
 |
| Sản phẩm máy nông nghiệp của Thaco. Ảnh: Thaco. |
Hệ thống vận tải - cảng phục vụ xuất khẩu
Từ năm 2017, Thaco đã đầu tư mở rộng thêm 173m cầu cảng tại Cảng Chu Lai – Trường Hải thuộc Khu Kinh Tế mở Chu Lai, nâng tổng chiều dài cầu cảng lên gần 500m, có khả năng tiếp nhận cùng lúc 3 tàu trên 20.000 tấn với công suất 3 triệu tấn/năm.
 |
| Cảng Chu Lai - Trường Hải. Ảnh: chulaicomplex.vn |
Hệ thống kho bãi, xưởng cũng được nâng cấp, mở rộng với diện tích gần 100.000m2. Đồng thời, từ tháng 8/2016 đã mở tuyến hàng hải container quốc tế trực tiếp từ Hàn Quốc về cảng Chu Lai (với tần suất 2 chuyến/tuần).
Tỉnh Quảng Nam cũng đang tiến hành nạo vét luồng sâu đến 11,5m đảm bảo tiếp nhận tàu 50.000 tấn để nâng cao năng lực giao nhận vận chuyển cho khu vực miền Trung.
Ngày 25/3, Thaco và APL - một trong những hãng tàu container lớn nhất thế giới, đã khai trương tuyến hàng hải quốc tế Nhật Bản - Chu Lai và đón chuyến tàu đầu tiên của hãng APL cập cảng Chu Lai.
Ngoài ra, Thaco cũng đầu tư mở rộng trục đường chính từ cảng Chu Lai đến cao tốc và xây dựng nút giao vòng xuyến hai tầng tại giao lộ Quốc lộ 1A, đường sắt Bắc - Nam với đường trục chính với kinh phí khoảng 600 tỷ đồng.
Hệ thống hạ tầng kho vận, cầu cảng của Thaco tại Chu Lai có thể được HAGL tận dụng trong quá trình xuất khẩu hàng hóa, chủ yếu là trái cây sang các thị trường khu vực như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc...
