Có tình trạng NK thép cuộn NK trốn thuế tự vệ

Hải quan Lạng Sơn kiểm tra thép NK. Ảnh: Hồng Nụ

Tổng cục Hải quan cho biết, Văn phòng Chính phủ vừa có công văn gửi tới Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan thông báo về phản ánh của Hiệp hội Thép Việt Nam đối với việc NK thép cuộn ồ ạt từ nước ngoài vào Việt Nam và nghi ngờ lẩn tránh thuế tự vệ thương mại bằng cách khai báo chuyển các mã số 7213.10.00, 7213.91.20, 7214.20.31, 7214.20.41, 7227.90.00, 7228.30.00 và 9811.00.00 (các mã số áp dụng thuế tự vệ) sang mã số 7213.91.90 và các mã số 7213.99.90, 9839.10.00 và 9839.20.00 (các mã số không áp dụng thuế tự vệ).

Thực tế, trong quá trình làm thủ tục hải quan đối với các lô hàng NK được khai báo là các loại sắt hoặc thép không hợp kim, dạng thanh và que, dạng cuộn cuốn không đều, được cán mỏng để sử dụng trong cơ khí chế tạo (như kéo dây, sản xuất bu lông, đai ốc…) cơ quan Hải quan đều thực hiện phân tích, giám định trên cơ sở tiêu chuẩn Việt Nam quy định thép cốt bê tông và thép chất lượng cao để xác định hàng NK là thép cốt bê tông hay thép sử dụng trong cơ khí chế tạo.

Tuy nhiên, quá trình thực hiện phân tích giám định cho thấy, nhiều lô hàng thép có kết quả giám định về thành phần hóa học và cơ tính đáp ứng được cả 2 tiêu chuẩn của thép cốt bê tông và thép chất lượng cao dùng trong cơ khí chế tạo. Như vậy, vấn đề phản ánh của Hiệp hội Thép Việt Nam là có cơ sở, vì rằng, mặc dù thép chất lượng cao NK có giá thành cao hơn thép cốt bê tông nhưng khi NK được hưởng thuế suất NK thấp và không bị áp thuế tự vệ nên vẫn thu được lợi trong kinh doanh làm thép cốt bê tông. Do vậy, DN sẽ tận dụng “khe hở” về chính sách này để NK.

Vì vậy, để có cơ sở quản lý chặt chẽ, xác định mã số chính xác đối với mặt hàng “thép cốt bê tông”, kiểm soát được tình trạng gian lận, trốn thuế NK, thuế tự vệ, Tổng cục Hải quan vừa có công văn kiến nghị Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Công Thương để thống nhất tiêu chí xác định mặt hàng này.

Bởi, theo quy định tại chú giải 5 cuối chương 72 Biểu Thuế NK ưu đãi ban hành theo Nghị định 122/2016/NĐ-CP, để xác định mặt hàng “thép cốt bê tông”, một trong các nội dung phải căn cứ là Tiêu chuẩn TCVN 1651-1:2008. Tiêu chuẩn này có quy định tiêu chí kỹ thuật về tỷ số Rm/ReH (giới hạn bền kéo/giới hạn chảy) ≥ 1,46.

Tuy nhiên, trong Quy chuẩn quốc gia về thép cốt bê tông QCVN 7:2011/BKHCN ban hành kèm theo Thông tư 21/2011/TT-BKHCN lại không áp dụng tiêu chí Rm/ReH ≥ 1,46 quy định tại TCVN1651-1:2008 nêu trên.

Trên thực tế xảy ra có nhiều trường hợp thép cốt bê tông đáp ứng được Quy chuẩn QCVN 7:2011/BKHCN nhưng không đáp ưng được TCVN1651-1:2008 do chỉ tiêu quy định Rm/ReH ≥ 1,46. Do vậy đã phát sinh vướng mắc giữa cơ quan Hải quan và DN.