Cổ phiếu nổi lên là kênh đầu tư có tiềm năng trong bối cảnh lượng vốn giá rẻ tràn ngập
Dòng vốn đảo chiều từ trái phiếu sang cổ phiếu
Theo phân tích từ CTCP Chứng khoán SSI (SSI Research), sau khi hút vốn mạnh trong năm 2017, các quĩ đầu tư cổ phiếu vẫn giữ chân được dòng vốn trong gần hết năm 2018. Tuy vậy, sức ép của lần tăng lãi suất thứ 4 trong tháng 12/2018 đã khởi đầu cho sự dịch chuyển dòng vốn từ cổ phiếu sang trái phiếu.
Trong 11 tháng kể từ tháng 12/2018 đến tháng 10/2019, đã có 277 tỉ USD rút khỏi các quĩ đầu tư cổ phiếu trên toàn cầu. Đây là đợt rút vốn mạnh nhất và kéo dài nhất của cổ phiếu trong vòng 4 năm trở lại đây.
Cùng thời gian này, các quĩ đầu tư trái phiếu nhận về 372 tỉ USD.
Sự e ngại rủi ro, dòng tiền tìm đến các kênh trú ẩn an toàn là trái phiếu, vàng và đồng tiền phòng vệ, trực tiếp khiến giá các loại tài sản này tăng mạnh. Chỉ trong ba tháng 6, 7 và 8, giá vàng đã tăng trên 20%. Lợi tức trái phiếu chính phủ Mỹ giảm sâu và cũng chạm đáy vào cuối tháng 8.
Để ứng phó với sự giảm tốc của nền kinh tế Mỹ do cuộc chiến thương mại gây ra, Fed đã chuyển hướng chính sách tiền tệ từ thắt chặt sang nới lỏng với ba lần hạ lãi suất từ tháng 7.
Sau mỗi lần Fed giảm lãi suất, các quĩ đầu tư cổ phiếu đều ghi nhận có dòng vốn chảy vào. Tuy nhiên, phải đến lần giảm thứ 3 vào cuối tháng 10, dòng vốn vào cổ phiếu mới ghi nhận dương 3 tuần liên tiếp. Các quĩ cổ phiếu ở cả thị trường mới nổi và phát triển đều ghi nhận dòng tiền vào, trong đó nhiều nhất là các quĩ đầu tư toàn cầu và dưới dạng quĩ ETF.
Khảo sát mới nhất ngày 12/11/2019 của Bank of America Merrill Lynch cho thấy có 43% nhà quản lí quĩ kì vọng tăng trưởng kinh tế sẽ cải thiện trong vòng 12 tháng tới, tăng 6% so với mức 37% tại khảo sát tháng 10 và là mức tăng tỉ trọng mạnh nhất theo tháng kể từ 1994 đến nay. Đồng thời, 52% trong số họ tin tưởng rằng cổ phiếu sẽ là kênh đầu tư hiệu quả nhất trong năm 2020.
Đâu là nguyên nhân?
Theo nhận định của SSI Research, làn sóng nới lỏng tiền tệ lan rộng trên toàn cầu là nguyên nhân chính khiến dòng vốn đảo chiều.
Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBoC) giảm tỉ lệ dự trữ bắt buộc liên tục 6 lần từ tháng 4/2018, đồng thời thay đổi cơ chế để tăng hiệu lực điều hành lãi suất, bơm mạnh tiền qua công cụ cho vay trung hạn (MLF) và giảm lãi suất MLF.
Bên cạnh nới lỏng tiền tệ, Trung Quốc cũng đẩy mạnh chi tiêu công, giảm thuế, phát hành trái phiếu địa phương…
Tuy nhiên, bất chấp các nỗ lực chống đỡ của Chính phủ, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới (Trung Quốc) vẫn tiếp tục giảm tốc và ngày càng rõ rệt. Tăng trưởng GDP giảm liên tiếp 5 quí và quí III/2019 rơi xuống 6% so với cùng kì năm trước, mức thấp nhất trong gần ba thập kỉ qua, thấp hơn mục tiêu tăng trưởng 6%-6.5% trong năm 2019.
Các dấu hiệu đã rõ đến mức Chính phủ Trung Quốc cũng không thể che giấu. Báo cáo của Viện Tài chính và Phát triển Quốc gia Trung Quốc đưa ra dự báo tăng trưởng GDP 2020 của nước này chỉ là 5,8%.
Tăng trưởng kinh tế toàn cầu chậm lại cùng với chiến tranh thương mại đã khiến ngành sản xuất của tất cả các nước suy giảm. Chỉ số PMI của Mỹ, Anh, EU, Đức, Nhật đã giảm liên tục và hiện đều ở mức dưới 50.
Chính sách tiền tệ nới lỏng tiếp tục được duy trì với mức lãi suất -0,1% tại Nhật, 0% tại EU, 0,75% tại Anh và 1,5 - 1,75% tại Mỹ. Làn sóng nới lỏng tiền tệ lan rộng với tổng cộng 139 đợt giảm lãi suất của các NHTW từ đầu năm đến nay, trong đó có một số NHTW giảm tới 3 - 4 lần. Lãi suất tại một số quốc gia như Hàn Quốc, Thái Lan đang ở mức thấp kỉ lục trong lịch sử.
Mới đây, NHTW Châu Âu (ECB) cũng đã tuyên bố tái khởi động chương trình nới lỏng định lượng (QE) trong tháng 11.
Những ảnh hưởng từ thị trường quốc tế làm rủi ro gia tăng và thúc đẩy các nhà đầu tư tìm đến trái phiếu chính phủ (TPCP) nhiều hơn và khiến cho lợi tức TPCP giảm rất sâu trong năm 2019 và đang ở vùng thấp nhất lịch sử. Do đã tăng giá mạnh và không gian nới lỏng tiền tệ của các NHTW lớn không còn nhiều, thị trường đã bắt đầu nói đến nỗi lo bong bóng trên thị trường trái phiếu.
Các thị trường khác như ngoại hối lại đang chịu áp lực từ quá nhiều biến động khó lường của chiến tranh thương mại, Brexit, các diễn biến địa chính trị,...
Trong bối cảnh đó, cổ phiếu nổi lên là kênh đầu tư có tiềm năng trong các kênh đầu tư truyền thống. Nới lỏng tiền tệ khiến lượng vốn giá rẻ tràn ngập, chi phí vốn thấp làm tăng mức chấp nhận rủi ro của các nhà đầu tư khi cân nhắc chiến lược phân bổ tài sản.