Tài chính

Chuyên gia Nguyễn Trí Hiếu: 'NHNN tăng tỷ giá trung tâm là trong thế bị động'

Theo chuyên gia, việc tăng tỷ giá trung tâm liên tục trong một tháng trở lại đây không hẳn là một hành động “đón đầu” thị trường của nhà điều hành bởi thực tế, NHNN ở trong thế bị động, buộc phải tăng tỷ giá.

	Liên tục nâng tỷ giá USD trung tâm, NHNN đang có dự định gì?
	Kịch bản nào cho tỷ giá cuối năm?

chuyen gia nguyen tri hieu nhnn tang ty gia trung tam la trong the bi dong

Ảnh minh họa

Trong thời gian gần đây, nhà điều hành đã liên tục nâng tỷ giá trung tâm trong bối cảnh tỷ giá USD tại các ngân hàng và giá USD chợ đen có dấu hiệu hạ nhiệt. Theo ông, đây có phải là động thái “đón đầu” các biến động của thị trường trong thời gian tới không ạ?

TS. Nguyễn Trí Hiếu: Không hẳn như vậy, hành động nhích dần tỷ giá USD trung tâm của nhà điều hành trong thời gian qua nhằm mục đích chính là không tạo “sóng” trên tỷ giá. Trước đây, có một số lần NHNN đã không điều chỉnh tỷ giá trung tâm một cách dần dần như vậy mà tăng theo từng đợt đột biến và giật cục, điều này khiến thị trường ngoại tệ xáo trộn mạnh. Chính vì vậy, việc tăng tỷ giá USD trung tâm một cách từ từ trong thời gian qua là một hành động hợp lí nhằm không tạo ra các đợt sóng tỷ giá.

Ngoài ra, việc tăng tỷ giá trung tâm theo hướng nhích dần như vậy cũng không hẳn là một hành động “đón đầu” thị trường của nhà điều hành. Bởi thực tế, NHNN ở trong thế bị động, buộc phải tăng tỷ giá. Do đó, hành động tăng tỷ giá trung tâm như trong thời gian qua của NHNN là một xu hướng điều chỉnh linh hoạt nhằm phù hợp với thị trường chứ không phải một hành động chạy trước, đón đầu.

Theo ông 2018 có phải là một năm thành công trong hoạt động điều hành chính sách tỷ giá của NHNN không?

TS. Nguyễn Trí Hiếu: Mặc dù kể từ đầu năm đến nay, tỷ giá USD/VND đã tăng đâu đó dưới 3% nhưng có thể nói rằng NHNN đã thành công trong việc ổn định tỷ giá.

Trong bối cảnh tình hình thế giới diễn biến rất phức tạp, đặc biệt là cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung đã khiến đồng nhân dân tệ đã bị mất giá khoảng 6% so với đồng USD (gấp đôi mức mất giá của đồng VND) và đồng USD liên tục tăng giá so với các đồng tiền khác. Trước sức ép đó, việc chỉ phá giá tiền đồng ở mức dưới 3% trong năm 2018 là một nỗ lực đáng ghi nhận của NHNN.

Tương quan giữa hai cặp tỷ giá VND/USD (màu vàng) và CNY/USD (màu đen) từ đầu năm tới ngày 15/12 (Nguồn: Bloomberg)

Mặc dù NHNN đã thành công trong việc ổn định tỷ giá nhưng trong thời gian qua nhưng mặt bằng lãi suất đã tăng lên rõ rệt. Theo ông, có phải sự tăng lên của lãi suất có sự đóng góp một phần của yếu tố tỷ giá hay không?

TS. Nguyễn Trí Hiếu: Thời gian gần đây, cả lãi suất huy động và lãi suất cho vay đều có xu hướng tăng lên. Trong đó, lãi suất huy động tăng nhiều hơn lãi suất cho vay. Mặt khác, từ đầu năm, chính phủ đưa ra định hướng giảm lãi suất nhằm hỗ trợ nền kinh tế tuy nhiên mặt bằng đã lãi suất không giảm được. Do đó, chính phủ đã không hoàn toàn thành công trong định hướng giảm lãi suất.

Mặc dù vậy, có thể nói việc duy trì một mặt bằng lãi suất cao đã đóng góp vào việc ổn định tỷ giá. Bởi khi lãi suất VND ở mức cao hơn tương đối so với lãi suất USD sẽ giúp các ngân hàng giữ chân khách hàng, hạn chế tình trạng người dân rút tiền đồng để mua ngoại tệ nhằm mục đích đầu cơ. Tuy nhiên, cần phải nói việc tỷ giá được giữ ổn định tỷ trong thời gian qua không chỉ phụ thuộc hoàn vào yếu tố lãi suất mà đó là thành quả của rất nhiều biện pháp đồng bộ của nhà điều hành.

Ông có nhận định gì về biến động của tỷ giá trong năm 2019 và xu hướng điều hành của NHNN trong thời gian tới?

TS. Nguyễn Trí Hiếu: Trong năm 2019, có thể sẽ xuất hiện nhiều biến động về chính trị và kinh tế trên thế giới như vấn đề Brexit, xung đột thương mại, các mối quan hệ phức tạp giữa Mỹ và Iran, Mỹ và Triều Tiên; biến động giá dầu và đặc biệt là tiến trình nâng lãi suất của Fed ... Do đó, năm 2019 sẽ là một năm có nhiều biến động hơn so với năm 2018.

Mặt khác, Việt Nam là một nền kinh tế dựa rất nhiều vào hoạt động xuất nhập khẩu, theo ước tính kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam hiện đang gấp khoảng hai lần GDP. Vì vậy, nếu nền kinh tế thế giới biến động theo chiều hướng xấu đi thì nó sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới nền kinh tế trong nước. Trong bối cảnh đó, hoạt động điều hành chính sách tỷ giá của NHNN trong năm tới sẽ khó khăn hơn nhiều so với trước.

Về xu hướng điều hành tỷ giá của NHNN trong thời gian tới, nếu các yếu tố ổn định thì mức điều chỉnh tỷ giá USD/VND trong năm 2019 vào khoảng 3% là hợp lí. Tuy nhiên nếu ngưỡng kháng cự 1 USD đổi 7 CNY bị phá vỡ thì Việt Nam cần phá giá tiền đồng mạnh hơn mức 3% nhằm đảm bảo cán cân thương mại không bị thâm hụt quá nhiều so với Trung Quốc. Bởi hiện tại, Trung Quốc vẫn là đối tác xuất nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam. Do đó, đối với nhân tố Trung Quốc, chúng ta cần đặc biệt quan tâm trong năm tới.

Xin cảm ơn ông!