Chuyên gia cảnh báo rủi ro từ mô hình đồng sở hữu bất động sản

Theo bà Kim Ngọc, Giám đốc Bộ phận Thẩm định và Tư vấn của Colliers International Việt Nam, việc đồng sở hữu nhà đất thời gian qua có sức hút nhất định với thị trường bởi giá bán hấp dẫn, song cũng gây ra nhiều rủi ro cho người mua.

Cụ thể, với mô hình này, quy trình pháp lý sẽ phức tạp khiến cho việc mua bán, chuyển nhượng và xin giấy phép xây dựng diễn ra lâu hơn. Các hoạt động liên quan đến nhà đất cần có sự đồng thuận của tất cả các bên sở hữu. 

Do đó, chỉ cần một trong các bên từ chối, người có mong muốn chuyển nhượng hoặc xây dựng phải thuyết phục các bên còn lại chấp thuận, có thể dẫn đến tranh chấp.

Cùng với đó, việc tìm khách mua cũng gặp nhiều khó khăn. Dù mức giá được xem là hấp dẫn đối với thị trường, nhiều người mua vẫn lo ngại rủi ro pháp lý và tìm mua các sản phẩm thay thế, ít rủi ro hơn. 

Ngoài ra, đa số các ngân hàng tại Việt Nam cũng không chấp nhận cho vay thế chấp các loại bất động sản đồng sở hữu.

Cũng theo bà Ngọc, các đối tượng xấu cũng có thể lợi dụng mô hình này để lừa đảo người mua, bằng cách mua đất có sổ đỏ rồi chia nhỏ, xây nhà và đăng bán giá rẻ kèm sổ hồng. 

Sau khi đặt cọc, khách mua sẽ phát hiện ra nhà được xây trên sổ chung. Lúc này, bên bán hứa hẹn khi giao dịch xong xuôi thì sẽ tách sổ, nhưng sau đó lại chây ì hoặc bỏ trốn. Như vậy, người mua không còn quyền tự quyết đối với bất động sản mà chính họ đang sở hữu.

Trường hợp muốn mua nhà đất đồng sở hữu, người mua cần kiểm tra thông tin, giấy tờ của người đồng sở hữu, lịch sử chuyển nhượng của bất động sản cũng như tình trạng hiện tại của chủ sở hữu. 

Bên cạnh đó, người mua cũng cần lưu ý về diện tích thực tế so với trên giấy tờ, các loại thuế đã nộp và lộ trình quy hoạch của khu vực. Người mua cần xem xét bất động sản có phù hợp với mục đích sử dụng lâu dài hay không, tránh việc mua đi bán lại trong thời gian ngắn. 

Đại diện của Colliers cũng khuyến cáo, mọi thủ tục và giao dịch nên được tiến hành công chứng, kiểm duyệt theo quy định để giảm thiểu rủi ro về pháp lý cho các bên.