Chủ tịch Yeah1 nói về lợi và hại khi lên sàn chứng khoán

Hội thảo “Con đường tiến tới IPO: Cơ hội và thách thức cho doanh nghiệp khởi nghiệp và doanh nghiệp vừa và nhỏ” do Trung tâm Ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ (SIHUB) tổ chức đã diễn ra sáng 16/7 tại TP HCM.

Phát biểu trong hội thảo, ông Nguyễn Ảnh Nhượng Tống, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Tập đoàn Yeah1, nhận định rằng: "Với các startup và doanh nghiệp vừa và nhỏ, IPO hay lên sàn là câu chuyện khó, không phải là một sớm, một chiều có thể làm được".

Với Yeah1, startup đầu tiên của Việt Nam thực hiện IPO cách đây ba năm, công ty đã có 12 năm chuẩn bị cho việc trở thành công ty đại chúng và có định hướng ngay từ ngày đầu thành lập, tốn rất nhiều công sức, tiền bạc.

Nhưng khi đã lên sàn doanh nghiệp vẫn gặp rất nhiều thách thức, từ việc không thể hiện cảm xúc cá nhân công khai đến phải trả lời cổ đông về các vấn đề hoạt động của doanh nghiệp.

"Mặc dù vậy, IPO là cuộc chơi thú vị. Doanh nhân sẽ có 2 yếu tố về vật chất lẫn tinh thần. Về vật chất, khi DN lên sàn, doanh nghiệp có cơ hội bán cổ phiếu, thu hồi vốn, trang trải khi cần. Về tinh thần, đây là động lực để công ty có những tiêu chuẩn để vận hành phát triển đi xa", chủ tịch Yeah1 chia sẻ.

Do đó, theo ông Tống, muốn IPO thành công, doanh nghiệp phải xác định rõ ai là người mua cổ phiếu của họ, những người kì vọng vào doanh nghiệp.

"IPO là giấc mơ mà mình không bao giờ từ bỏ, không chán vì bất kì lí do gì. Khi gặp khó khăn phải tìm động lực để tiếp tục cố gắng. 12 năm của Yeah1 là một quãng thời gian rất dài, không phải là trông chờ vào vận may như mua tờ vé số mà là thành tựu chúng tôi đạt là do một quá trình kiên trì phấn đấu theo đuổi mục tiêu lâu dài", ông ông Nguyễn Ảnh Nhượng Tống nói.

Cũng theo ông, hiện nay, con đường ngắn hơn để IPO cho startup và doanh nghiệp vừa và nhỏ là tìm các quĩ đầu tư, nhà đầu tư để sáp nhập tiến tới IPO, nhưng trước hết vẫn phải đảm bảo doanh nghiệp thật sự tốt.

Bà Nguyễn Hồng Mai, Tổng giám đốc Công ty Tài chính Tâm Anh, tham gia trực tuyến với hội thảo cũng nhận định, con đường IPO với doanh nghiệp nhỏ và vừa đã khó, với các startup lại còn thách thức hơn.

Nếu đã hướng tới giấc mơ IPO thì chủ doanh nghiệp phải biết rằng, những yêu cầu về vốn, về tỉ suất lợi nhuận chưa phải là thách thức lớn nhất. Vấn đề cần quan tâm hơn là doanh nghiệp của họ có sẵn sàng để mọi con mắt nhìn vào, đã sẵn sàng để minh bạch công ty và đã lường hết được những nguy cơ khi minh bạch.

"Khi IPO, những nhân sự chủ chốt, vấn đề điểm yếu tài chính tạm thời có thể lộ và đối thủ sẽ khai thác. Ngoài ra, chúng ta phải xác định được khả năng tăng giá của cổ phiếu, đó là điều kiện để nhà đầu tư chú ý, bởi họ muốn cổ phiếu phải có khả năng tăng đột phá, đột biến mới đầu tư", bà Mai phân tích.

Đồng quan điểm, ông Lê Hoài Ân, Trưởng phòng phân tích của Merlin Capital, nhấn mạnh rằng tại Việt Nam, tỉ lệ huy động vốn qua sàn chứng khoán rất thấp.

Trong cả năm ngoái, 1.674 công ty trên sàn huy động được 93.000 tỉ đồng nhưng 80% số tiền "chảy" vào công ty lớn. Do đó, startup cần xác định mục tiêu IPO, lên sàn là gì và nếu đang tiếp cận vốn ngân hàng thì cứ tiếp tục, thay vì lên sàn.

Theo ông Ân, cơ hội thu hút nhà đầu tư đại chúng còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như ngành nghề của doanh nghiệp. Những ngành sản xuất nhựa, bao bì… sẽ rất khó lên sàn và nếu có thể lên sàn, họ cũng khó huy động vốn. 

“Muốn IPO thì doanh nghiệp phải có mô hình kinh doanh phù hợp, tức là hoạt động ở những ngành mà nhà đầu tư dễ quan tâm”, ông Ân nói.

Ông Huỳnh Kim Tước, Giám đốc điều hành Sihub, nhận định việc phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng là mục tiêu tiên quyết mà doanh nghiệp hướng đến với mong muốn mở rộng quí mô và tăng giá trị. IPO mang lại cho doanh nghiệp kênh tiếp cận vốn rẻ hơn nhưng cũng tiềm ẩn rất nhiều rủi ro.

"Để hỗ trợ, hướng dẫn doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo hướng tới mua bán sáp nhập, chào bán chứng khoán ra công chúng, hiện Sihub đã lên kế hoạch trong ba năm tới sẽ tổ chức xây dựng một học viện chuyên đào tạo cho startup tiến tới IPO…" ông Tước thông tin thêm.