Các nhà sản xuất lo ngại ô tô điện hybrid bị tăng thuế suất

Chưa nên tăng thuế với ô tô điện hybird

Góp ý vào dự thảo Luật thuế Tiêu thụ đặc biệt sửa đổi mà Bộ Tài đang lấy ý kiến rộng rãi, Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) cho rằng chưa nên tăng thuế với ô tô điện hybrid.

Theo đó, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt hiện hành quy định, xe ô tô chạy bằng xăng kết hợp năng lượng điện, trong đó tỷ trọng xăng sử dụng không quá 70% số năng lượng sử dụng, áp dụng thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt bằng 70% mức thuế suất áp dụng cho xe cùng loại sử dụng động cơ đốt trong.

Tuy nhiên, tại dự thảo Luật thuế Tiêu thụ đặc biệt sửa đổi, Bộ Tài chính, cho rằng để tránh nhầm lẫn với xe hybrid có hai động cơ và trong điều kiện bình thường thì chủ yếu chạy bằng động cơ xăng (HEV), chỉ ưu đãi thuế đối với xe ô tô nạp điện bằng hệ thống sạc điện riêng (PHEV) với mức thuế suất bằng 70% mức thuế áp dụng đối với xe chạy bằng nhiên liệu xăng dầu.

Như vậy, xe HEV phải nộp thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt như xe chạy năng lượng xăng dầu, thay vì chỉ bằng 70% như hiện nay.

Xe HEV giảm 30 - 40% xả thải so với xe xăng dầu

Phát biểu tại Hội thảo "Giảm phát thải ngành ô tô: Nhiều lối đi - Một đích đến", ông Đào Công Quyết, Trưởng tiểu ban Truyền thông, VAMA cho rằng dự thảo Luật thuế Tiêu thụ đặc biệt sửa đổi hiện đang được cơ quan soạn thảo lấy ý kiến rộng rãi và dự kiến sẽ trình Quốc hội thảo luận tại kỳ họp tháng 10/2024 và tháng 5/2025.

Tuy nhiên, việc tăng thuế với dòng xe hybird đi ngược lại với mục tiêu phát triển xe điện hoá. Trong đó, bao gồm các dòng xe HEV, PHEV và FCEV.

Vì vậy, VAMA đề xuất áp thuế tiêu thụ đặc biệt với xe HEV như hiện nay (bằng 70% xe ô tô chạy xăng/dầu cùng loại) và với xe PHEV bằng 50% so với xe xăng dầu thay vì 70% như hiện nay.

“Xe HEV giảm nhiên liệu/xả thải 30 - 40% so với xe động cơ đốt trong cùng loại, trong khi PHEV tiết kiệm trên 50% so với xe động cơ đốt trong, nên cần khuyến khích sử dụng”, VAMA kiến nghị. Đồng thời, cần giữ nguyên thuế suất hiện tại cho xe pickup chở hàng cabin kép, duy trì nguồn lực cho các doanh nghiệp trong quá trình chuyển đổi, tạo động lực, khuyến khích nhà đầu tư tăng cường đầu tư vào các dòng xe ô tô thân thiện với mô trường.

Theo tính toán của VAMA, hiện thuế phí đối với mặt hàng ô tô tại Việt Nam chiếm tới 50% giá xe, vì vậy nếu áp dụng mức thuế ngang với xe xăng trong khi giá thành của dòng xe này vốn cao hơn xe xăng từ 10 - 20% sẽ làm giảm sức hấp dẫn của các dòng xe điện, không khuyến khích được người tiêu dùng chuyển đổi. 

Tuy nhiên, nếu áp dụng ưu đãi thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xe PHEV bằng 50% và xe HEV bằng 70% so với xe động cơ đốt trong, nguồn thu ngân sách nhà nước bị giảm trong ngắn hạn nhưng không đáng kể nhưng bù lại, giảm lượng nhiên liệu tiêu thụ hàng năm hơn 1 triệu lít, tương đương 27.000 tỷ đồng.

"Đồng thời, giảm nhu cầu nhập khẩu hơn 14 triệu thùng dầu thô, tương đương 29.000 tỷ đồng, qua đó giảm áp lực lên cán cân thương mại của Việt Nam", ông Quyết cho biết.

Bên cạnh đó, xe HEV không sử dụng hạ tầng trạm sạc nên dễ tiếp cận với người tiêu dùng. Ngoài ra, việc ưu đãi thuế tiêu thụ đặc biệt cho xe PHEV và HEV giúp người tiêu dùng tiếp cận được các dòng xe này ở mức chi phí hợp lý hơn, qua đó làm giảm tổng lượng CO2 phát thải hơn 2,6 triệu tấn CO2, góp phần đạt được mục tiêu giảm khí carbon trong lĩnh vực giao thông theo định hướng của Chính phủ; góp phần giảm ô nhiễm không khí và tác động có hại đến sức khỏe con người, đặc biệt tại các thành phố lớn như Hà Nội và TP HCM.

So sánh với một số quốc gia khác trong khu vực, ông Nguyễn Ngọc Thái, thành viên điều hành Dịch vụ Thuế và hỗ trợ doanh nghiệp, Công ty TNHH Thuế và Tư vấn KPMG, cho rằng các nước trên thế giới và trong khu vực đều áp dụng chính sách thuế tiêu thụ đặc biệt ưu đãi đối với hai loại xe trên.

Trong đó, Thái Lan áp mức thuế ưu đãi thấp hơn từ 17% đến 27% so với xe động cơ đốt trong; Indonesia thấp hơn từ 8% đến 40%. Kết quả là ở Thái Lan, tổng lượng tiêu thụ xe PHEV và HEV tăng 86,58% vào năm 2022; thị phần xe PHEV và HEV tăng từ 2% năm 2018 lên 15% vào năm 2023. Còn ở Indonesia, doanh số bán xe tiết kiệm năng lượng tăng 22%/năm.