Các nhà lọc dầu tư nhân Trung Quốc có thể trở thành cỗ máy in tiền trong cuộc chiến giá dầu

Cuộc chiến giá dầu giữa Nga và Arab Saudi đã giúp các nhà máy lọc dầu tư nhân nhỏ tại quốc gia châu Á có thời gian để "thở" đúng lúc, vì đã đẩy giá dầu giảm mạnh, giúp các nhà máy đẩy mạnh sản xuất và có thể cho phép họ khai thác thị trường dầu thành phẩm quốc tế, nên Bắc Kinh cấp giấy phép xuất khẩu.

Hầu hết nhà máy lọc dầu được đặt tại tỉnh Sơn Đông (Trung Quốc), gồm cả Shandong Dongming Petrochemical Group, nhà máy lọc dầu thuộc sở hữu tư nhân lớn nhất của tỉnh có thể xử lí 15 triệu tấn (109,9 triệu thùng) dầu thô mỗi năm.

Giám đốc điều hành của công ty, ông Zhou Menghan cho biết đã hoạt động trở lại với công suất 100% và đơn vị thương mại tại Singapore đang bận rộn sắp xếp các lô dầu thô giá thấp mới vận chuyển đến Trung Quốc.

"Giá dầu thô thấp chắc chắn là tin tốt", ông Zhou cho biết.

Các nhà lọc dầu tư nhân nhỏ khác đã gồng mình chèo lái trước khi virus corona tấn công nền kinh tế Trung Quốc, do sự cạnh tranh khốc liệt với các đối thủ lớn hơn thuộc nhà nước, chi phí tăng và doanh số bán hàng thấp hơn.

Sau đó, virus corona khiến các nhà máy Trung Quốc buộc phải đóng cửa và các phương tiện phải đỗ trong bãi đậu xe nhiều tuần, một khó khăn khác đối với những doanh nghiệp tư nhân nhỏ.

Theo tờ báo ngành China Chemical Industry News, tỉ lệ công suất trung bình cho các nhà máy lọc dầu ở tỉnh Sơn Đông giảm còn 36,9% trong 10 ngày cuối tháng 2, mức thấp nhất trong 5 năm.

Tuy nhiên, hiện tại, các nhà máy lọc dầu tư nhân của tỉnh Sơn Đông đang đẩy mạnh sản xuất, với công suất tổng thể hướng tới mức bình thường là 65 - 70%, theo Feng Xu, một nhà phân tích dầu mỏ tại công ty tư vấn Sublime China Information.

Ông Feng cho biết tỉ suất lợi nhuận trung bình của các nhà lọc dầu Sơn Đông đã lên đến 559 nhân dân tệ (tương đương 80,3 USD) mỗi tấn trong tuần này, tăng hơn hai lần so với mức biên độ 224 nhân dân tệ của tuần trước. Điều này có thể khuyến khích tỉnh 44 nhà máy lọc dầu tư nhân của tỉnh tăng cường nhập khẩu và tinh chế.

Nếu giá duy trì ở mức tương đối thấp, tổng công suất của các nhà máy lọc dầu là 169 triệu tấn (1,2 tỉ thùng), khoảng 1/5 tổng sản lượng của Trung Quốc, có thể mang lại lợi nhuận lên tới 41,2 tỉ nhân dân tệ /năm (tương đương 5,9 tỉ USD/năm).

"Họ đang gấp rút đặt hàng để tận dụng mức giá thấp. Lợi ịch sẽ trở nên rõ ràng từ tháng 4 khi hàng được giao đến", ông Feng nói thêm.

Cỗ máy in tiền

Đối với các nhà máy lọc dầu của Trung Quốc, khi giá dầu thô giảm xuống dưới 40 USD/thùng, lợi nhuận càng lớn. Trong thị trường nội địa được kiểm soát chặt chẽ, giá bán lẻ xăng và dầu diesel được chính phủ Trung Quốc qui định theo giá dầu thô quốc tế.

Mức giá tối thiểu được qui định là 40 USD/thùng vì Trung Quốc không muốn đặt giá quá thấp, điều này sẽ dấn tới việc khuyến khích tiêu thụ không cần thiết.

"Một nhà máy lọc dầu trở thành cỗ máy in tiền khi giá dầu thô quốc tế giảm xuống dưới 40 USD/thùng, giám đốc điều hành của một công ty dầu khí nhà nước Trung Quốc trao đổi với South China Morning Post.

Giá dầu thô Brent đạt 34 USD/thùng vào thứ Năm (13/2), giảm gần 34% so với mức 51,18 USD của tuần trước, trước khi cuộc chiến giá giữa Nga và Arab Saudi bắt đầu .

Tuy nhiên, mặc dù chi phí nguyên liệu giảm mạnh, nền kinh tế trong nước suy yếu một phần vì tác động của virus corona. Do đó, các nhà máy lọc dầu tư nhân nhỏ của Trung Quốc không được đảm bảo sẽ thu về lợi nhuận lớn.

Ông Zhou tại Shandong Dongming Petroch Chemicals xác nhận giá bán các sản phẩm dầu thành phẩm không cao.

Trung Quốc lần đầu tiên cho phép các nhà máy lọc dầu tư nhân nhập khẩu dầu thô vào năm 2015, một chính sách giúp các nhà máy lọc dầu tư nhân trở thành một thế lực mới, dù nhỏ, trên thị trường dầu mỏ toàn cầu.

Tuy nhiên, Bắc Kinh vẫn đưa ra một hệ thống hạn ngạch xuất khẩu sản phẩm dầu nghiêm ngặt mà phần lớn không tính người chơi tư nhân.

Bộ Thương mại Trung Quốc đã ban hành đợt hạn ngạch đầu tiên cho năm 2020 vào tháng 1, cấp hạn ngạch xuất khẩu kết hợp là 28 triệu tấn (205 triệu thùng) dành riêng cho các công ty dầu khí nhà nước.