Các đồng minh của ông Trump ở thương trường và chính trường đều ngả sang phe ông Biden

Trong bối cảnh phần lớn thách thức pháp lí ông Trump tung ra đều bị tòa án bác bỏ, một số đồng minh chủ chốt có vẻ đã hết kiên nhẫn. Hôm 23/11, CEO Stephen Schwarzman của Blackstone, người ủng hộ nổi tiếng nhất của ông Trump trên Phố Wall tuyên bố ông coi Joe Biden là tổng thống đắc cử. 

Các lãnh đạo doanh nghiệp và cựu sĩ quan an ninh quốc gia đã gửi thư ngỏ giục ông Trump khởi động quá trình chuyển giao quyền lực cho người kế nhiệm.

Hôm 22/11, Thượng nghị sĩ Lisa Murkowski và Kevin Cramer – hai trong số những đồng minh trung thành nhất của ông Trump - đã kêu gọi bắt đầu quá trình chuyển đổi sang chính quyền Biden.

Một ngày trước, Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Pat Toomey chúc mừng chiến thắng của ông Biden khi ông Trump phải chịu thêm một thất bại pháp lí khác ở Pennsylvania. Một thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa khác là ông Rob Portman viết trong một bài báo đăng ngày thứ 23/11 rằng đã đến lúc "tiến lên phía trước".

Doanh nghiệp Mỹ đã sẵn sàng rời bỏ ông Trump và chuẩn bị cho chủ nhân mới của Nhà Trắng. CEO Walmart Doug McMillon nói trong cuộc họp báo công bố kết quả kinh doanh ngày 17/11: “Tôi muốn khép lại sự kiện hôm nay bằng lời chúc mừng tới Tổng thống đắc cử Joe Biden”. Lời nói của ông McMillon rất có ý nghĩa vì ông hiện là Chủ tịch Business Roundtable, nhóm vận động hành lang đại diện cho các CEO hàng đầu của Mỹ. 

CEO Intel Bob Swan cũng chúc mừng ông Biden vào ngày 23/11. CNN phát hiện rằng rất nhiều lãnh đạo doanh nghiệp cấp cao kì vọng về môi trường chính trị ổn định dưới thời ông Biden sau gần 4 năm đầy những cơn “bão tweet” của ông Trump.

Theo Bloomberg, những bình luận trên cho thấy điệp khúc thừa nhận ông Biden thắng cử ngày càng trở nên phổ biến. Tuy nhiên, mới chỉ có số ít nghị sĩ Đảng Cộng hòa dám công khai lên tiếng, vài người khác nói rằng ông Trump nên bắt đầu quá trình chuyển giao trong khi tiếp tục cuộc chiến tại tòa án.

Nhưng ngay cả các thách thức pháp lí của ông Trump cũng dần mất đi sự ủng hộ. Cố vấn lâu năm Chris Christie gọi đội ngũ pháp lí của ông Trump là "nỗi xấu hổ của quốc gia" sau khi tung loạt thuyết âm mưu về gian lận phiếu bầu trên truyền hình.

Hôm 23/11, một nhóm gồm hơn 100 chuyên gia an ninh quốc gia hàng đầu theo Đảng Cộng hòa đã gây sức ép đòi các nhà lập pháp cùng đảng yêu cầu ông Trump nhận thua và ngay lập tức bất đầu việc quyển giao. "Chúng ta đã biết rõ từ hơn hai tuần trước rằng Joe Biden là người thắng cuộc bầu cử tổng thống 2020", những chuyên gia an ninh này viết.

Những người kí tên bao gồm cựu Bộ trưởng An ninh Nội địa Tom Ridge, cựu Giám đốc CIA Michael Hayden và John D. Negroponte, người từng là Giám đốc tình báo quốc gia.

Thời gian của ông Trump đang cạn kiệt. Ngày 21/11, Thẩm phán ở Pennsylvania gạt đi vụ kiện của ông Trump nhằm ngăn chặn việc chứng nhận kết quả bầu cử của bang này. Thượng nghị sĩ Pat Toomey nói ông Trump đã "cạn kiệt tất cả các lựa chọn pháp lí hợp lí" ở Pennsylvania và đã đến lúc thừa nhận ông Biden là người thắng.

Hôm 23/11, Michigan chứng nhận chiến thắng của ông Biden, bất chấp nỗ lực của ông Trump nhằm trì hoãn động thái này bằng cách yêu cầu kiểm tra phiếu bầu ở hạt Wayne.

Đội ngũ của ông Biden đã lớn tiếng hơn trong việc kêu gọi chính quyền ông Trump chuyển giao quyền lực. Họ cảnh báo rằng sự chậm trễ có thể cản trở việc phân bổ vắc xin COVID-19 và các chương trình quan trọng khác của chính phủ. Ông Biden có kế hoạch công bố các thành viên nội các trong tuần này.

Đến ngày 23/11, Giám đốc Cơ quan Dịch vụ Công (GSA) Emily Murphy cuối cùng cũng phải khởi động quá trình chuyển giao quyền lực cho ông Biden sau nhiều ngày trì hoãn. Trong các cuộc bầu cử thông thường, GSA thường bắt đầu quá trình này ngay sau khi các hãng tin lớn gọi tên người thắng cuộc, tờ Guardian cho biết.

Bám trụ tới cùng

Ông Trump đã tung ra hàng loạt động thái bất thường để đảo ngược kết quả bầu cử và thường xuyên cáo buộc có tình trạng gian lận tràn lan. Thậm chí ông còn gây áp lực buộc một số nhà lập pháp bang mặc kệ cử tri và trao số phiếu đại cử tri cho ông thay vì đối thủ Biden. Thượng nghị sĩ Toomey gọi động thái này là bất hợp pháp.

Phần đông các thượng nghị sĩ khác chọn cách im lặng, tránh chọc giận vị tổng thống rất được lòng cử tri Đảng Cộng hòa và có thói quen trả đũa những kẻ trái ý ông. 

Đảng Cộng hòa không muốn mất đi số phiếu quí giá của những người ủng hộ ông Trump trong cuộc đua khốc liệt vào Thượng viện ở bang Georgia. Hôm 22/11, Thượng nghị sĩ David Perdue ủng hộ yêu cầu của ông Trump nhằm kiểm lại phiếu bầu tại Georgia lần thứ hai.

Những lời yêu cầu ông Trump đưa ra bằng chứng gian lận hoặc nhận thua đã tăng lên sau cuộc họp báo hôm 19/11, với sự xuất hiện của các luật sư phe ông Trump bao gồm ông Rudy Giuliani, bà Jenna Ellis và Sidney Powell.

Những luật sư này đưa ra một loạt cáo buộc gian lận không cụ thể. Bà Powell nói rằng Venezuela, Trung Quốc và George Soros âm mưu lừa đảo cử tri Mỹ và nhấn mạnh rằng ông Trump đã thắng.

Buổi họp báo này bị dư luận chỉ trích mạnh mẽ đến mức đến ngày 23/11, chiến dịch của ông Trump phải xoa dịu tình hình và nói rằng bà Powell không phải là luật sư của họ hay cá nhân ông Trump.

Ông Trump ngày càng gây hấn với các thành viên Đảng Cộng hòa đòi ông đưa bằng chứng gian lận hay những người nói rằng ông Biden đã thắng, ví dụ như Thống đốc Ohio Mike DeWine. Ông Trump công khai kêu gọi các thành viên khác của Đảng Cộng hòa thách thức vị trí của ông DeWine trong cuộc bầu cử 2022.

Ông Trump cũng đang chạy đua để đảm bảo chính quyền kế nhiệm không thể đảo ngược chính sách ông đặt ra, chẳng hạn như đẩy nhanh việc rút quân khỏi nước ngoài và gia tăng căng thẳng với Trung Quốc.