Bức tranh quĩ đầu tư 6 tháng đầu năm: Điểm sáng ETF nội giữa tông màu trầm vì đóng quĩ, giảm qui mô, thua lỗ

Duy nhất VOF-VinaCapital và VFMVN Diamond ETF có hiệu suất dương

Đại dịch COVID-19 ập đến khiến thị trường chứng khoán toàn cầu cũng như Việt Nam biến động mạnh. Cú lao dốc của thị trường trong tháng 2 và 3 làm nhiều quĩ đầu tư trên thị trường mất đi toàn bộ thành quả có được trong nhiều năm trước đó.

Tuy nhiên, đợt hồi phục trong quí II đã giúp các quĩ đầu tư phần nào cân bằng trở lại. Nhiều nhà đầu tư chứng khiến các bluechip tăng giá mạnh trên 50% sau khi tạo đáy vào cuối tháng 3, thậm chí có cổ phiếu tăng gấp đôi từ vùng đáy. Nhưng với các quĩ đầu tư, sóng hồi của cổ phiếu vẫn chưa đưa họ về trạng thái hòa vốn sau 6 tháng.

Theo thống kê, trong nhóm quĩ đóng trên thị trường, chỉ có duy nhất quĩ VOF của nhóm VinaCapital có lãi với tỉ suất lợi nhuận đầu tư 0,2% sau 6 tháng (tính cả sử dụng cổ tức để tái đầu tư). Kết quả tương đối khả quan này của VOF đến từ việc nhiều mã chiếm tỉ trọng lớn trong danh mục đầu tư hồi phục và tăng giá mạnh như HPG, KDH và DBC. 

Cụ thể, HPG hiện có mức thị giá cao hơn thời điểm dịch COVID-19 bùng nổ, mã DBC tăng giá phi mã trở thành tâm điểm của thị trường trong nửa đầu năm nay.

Không giống như VOF, một quĩ thành viên của VinaCapital là VinaWealth Equity Opportunity Fund (VEOF) lại có kết quả không mấy khởi sắc với danh mục nhiều mã cổ phiếu vốn hóa trung bình và lớn. Tỉ suất lợi nhuận đầu tư sau 6 tháng đầu năm của quĩ này là -13,1%.

Xét trên diện rộng, đa phần các quĩ đầu tư trên TTCK Việt Nam đều có hiệu suất âm trong nửa đầu năm. Nhưng việc "chiến thắng" thị trường chung với hiệu suất âm thấp hơn so với chỉ số thị trường như VN30-Index hay VN-Index cũng là một kết quả ấn tượng. 

Ngoại trừ VOF, một số quĩ đóng có hiệu suất đầu tư tốt hơn thị trường chung như Tundra Vietnam Fund (-9,1%), Pyn Elite Fund (-10,7%) và Tundra Sustainable Frontier Fund (-10,9%). Hiện, Tundra Sustainable Frontier Fund chỉ phân bổ một phần danh mục đầu tư vào TTCK Việt Nam.

Với qui mô lớn nhất TTCK Việt Nam, quĩ thành viên của Dragon Capital là VEIL có kết quả đầu tư không mấy ấn tượng với tỉ suất lợi nhuận là -13,5% sau 6 tháng. Một nhánh quĩ khác của nhóm Dragon Capital có kết quả tồi tệ hơn là Vietnam Equity (UCITS) Fund (VEF) với hiệu suất đầu tư -15,88%.

Hai quĩ quen thuộc với nhà đầu tư trên thị trường là Vietnam Holding và Matthews Emerging Asia Fund có tỉ suất lợi nhuận lần lượt là -16,8% và -25,02%, nằm trong nhóm quĩ có kết quả kém sắc nhất nửa đầu 2020. Đáng chú ý, mới đây Matthews Emerging Asia Fund đã hạ tỉ trọng cổ phiếu Việt Nam trong danh mục đầu tư từ 22% xuống còn 18%.

Tại nhóm quĩ hoán đổi danh mục (ETF), quĩ ETF nội VFMVN Diamond ETF mới đi vào vận hành trong tháng 4 nhưng ghi nhận kết quả ấn tượng với tỉ suất lợi nhuận đầu tư lên đến 14,4% kể từ khi đi vào hoạt động. Một "tân binh" khác là SSIAM VNFin Lead ETF cũng có hiệu suất tốt hơn so với thị trường chung, mặc dù đạt tỉ suất lợi nhuận là -11,4%.

VFMVN Diamond ETF và SSIAM VNFin Lead ETF là hai ETF nội mới đi vào vận hành trong tháng 4 và tháng 2 năm nay. Hai ETF này phát triển dựa trên bộ chỉ số mới là VN Diamond và VNFin Lead.

ETF nội khác là E1VFVN30 có hiệu suất là -12,1% trong nửa đầu năm 2020. Cùng với kết quả đầu tư kém sắc, ETF nội này đang bị giảm qui mô vì nhà đầu tư rút quĩ trong 6 tháng qua.

Với những gì được thống kê, các ETF nội đang có kết quả đầu tư tốt hơn so với hàng loạt các ETF ngoại trên thị trường. Tỉ suất 6 tháng của FTSE ETF là -12,32%, cao hơn so với tỉ lệ giảm của VN30-Index. Premia MSCI Vietnam ETF có kết quả tương đồng với hiệu suất -12,8%.

Tồi tệ hơn, VNM ETF và iShares MSCI Frontier 100 ETF có tỉ suất lợi nhuận là -15,88% và -18,39%. Hai ETF chỉ phân bổ một phần danh mục đầu tư vào thị trường chứng Việt Nam.

VEIL tiếp tục dẫn đầu về qui mô trên TTCK Việt Nam

Những phân tích trên cho thấy một bức tranh không mấy tươi sáng của các quĩ đầu tư trên thị trường. Mặc dù bị giảm qui mô so với thời điểm đầu năm, tính đến cuối tháng 6, Việt Nam đang có duy nhất quĩ đầu tư có giá trị tài sản ròng trên 1 tỉ USD. 

Một số quĩ đóng khác có qui mô hàng trăm triệu USD như VOF - VinaCapital, Pyn Elite Fund, Vietnam Holding, Tundra Sustainable Frontier Fund...

Cùng với việc giảm qui mô, tỉ suất lợi nhuận âm, thị trường chứng khoán Việt Nam đón một thông tin không mấy tích cực khi PXP Vietnam quyết định đóng quĩ và tìm kiếm đối tác chuyển nhượng toàn bộ danh mục đầu tư.

"Quĩ đã hoạt động khoảng 16,5 năm trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Qui mô hiện nay của quĩ không còn đạt hiệu quả kinh tế, vì vậy chúng tôi sẽ đóng quĩ", ông Kevin Snowball, CEO của PXP Vietnam cho biết lí do đóng quĩ. 

Mặc dù rời thị trường, CEO của PXP Vietnam vẫn cho rằng thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn rất hấp dẫn để đầu tư, đặc biệt trong dài hạn.

Công bằng để nói rằng thị trường chứng khoán Việt Nam đang phải đối mặt với những thách thức khi nhiều quĩ đầu tư đang giảm qui mô (như nhóm Tundra, Matthews), đóng quĩ (như nhóm PXP Vietnam). Trong khi, dịch COVID-19 cũng đang khiến nhiều nhóm đầu tư nước ngoài chưa thể tiếp cận được thị trường.

Giữa bức tranh u ám, một điểm sáng của thị trường là sự phát triển mạnh mẽ của ETF nội. Hai quĩ VFMVN Diamond ETF và SSIAM VNFin Lead ETF liên tục tăng qui mô "bằng lần" chỉ sau một thời gian ngắn hoạt động. Động thái mới đây, VinaCapital và SSIAM sẽ đưa vào hoạt động mới hai ETF. Quĩ ETF mới được SSIAM phát triển dựa trên chỉ số VN30.

Trong đại hội cổ đông vừa qua, một lãnh đạo của công ty chứng khoán Top3 trên trường cho rằng trong tương lai gần, điểm sáng trên thị trường chứng khoán Việt Nam chính là ETF, đặc biệt là dòng vốn từ các ETF nội.