Bóng đèn Phích nước Rạng Ðông trước khi bốc cháy: Thương hiệu Việt hiếm hoi đủ sức 'đánh trả' cơn bão hàng giá rẻ từ Trung Quốc

Như báo chí đưa tin, vào khoảng 18h30 tối qua, cháy lớn đã bùng lên tại khu nhà xưởng sản xuất của Công ty cổ phần Bóng đèn phích nước Rạng Đông (RAL) ở địa chỉ 87-89 phố Hạ Đình, phường Thanh Xuân Trung, quận Thanh Xuân, Hà Nội.

Dù không có thiệt hại về người, nhưng hoả hoạn chỉ được khống chế sau gần 6 giờ bùng phát gây thiệt hại về cơ sở vật chất, hàng hoá, tài sản của công ty, đến nay chưa có thống kê về thiệt hại.

Vụ cháy không chỉ khiến người dân hoang mang, nó còn khiến các nhà đầu tư, cổ đông công ty ăn ngủ không yên. Bởi vì đây chính là "nhà máy in tiền" hàng chục năm qua. Bất chấp nền kinh tế trải qua bao giai đoạn khó khăn, cạnh tranh khốc liệt từ hàng hoá giá rẻ ồ ạt đổ về từ bên kia biên giới, Rạng Đông vẫn đứng vũng trên thương trường cho đến ngày nay, thậm chí họ đã làm rất tốt trước khi hoả hoạn xảy ra đêm qua.

Thương hiệu gần 60 tuổi vẫn đang chạy tốt

Công ty Bóng đèn Phích nước Rạng Ðông được thành lập năm 1961 theo quyết định của Bộ trưởng Bộ Công nghiệp nhẹ, với tên gọi ban đầu là Nhà máy Bóng đèn Phích nước Rạng Ðông và đến tháng 6/1994 được đổi tên thành Công ty Bóng đèn Phích nước Rạng Ðông chuyên sản xuất kinh doanh các mặt hàng bóng đèn, phích nước và các sản phẩm thuỷ tinh.

Tháng 7/2004, công ty chính thức chuyển thành công ty cổ phần và đổi tên thành Công ty cổ phần Bóng đèn Phích nước Rạng Đông với vốn điều lệ là 79,2 tỉ đồng. Ngày 6/12/2006, RAL chính thức niêm yết tại Sở giao dịch chứng khoán TP HCM. Đến năm 2008, vốn điều lệ của Công ty là 115 tỉ đồng và giữ nguyên tới ngày nay.

Các sản phẩm chính của Rạng Đông (nguồn: TVSI)

Sau 60 năm tồn tại và phát triển, thương hiệu Rạng Đông đã được định vị trong lòng người tiêu dùng Việt. Trong những năm qua, sản phẩm chủ lực của RAL là bóng đèn đang tăng trưởng những bước đều đặn. Riêng năm ngoái, Rạng Đông đạt 3.670 tỉ đồng doanh thu và thu được 204 tỉ đồng lợi nhuận sau thuế.

6 tháng đầu năm nay, tổng doanh thu của Rạng Đông tiếp tục tăng 21% so với nửa đầu năm trước. Sau khi trừ chi phí, lợi nhuận sau thuế của công ty đạt 96 tỉ đồng, tăng 22% so với cùng kì năm trước.

Kết quả của Rạng Đông được xem như một điểm sáng của doanh nghiệp sản xuất hàng gia dụng Việt Nam trước tình hình cạnh tranh ngày càng khốc liệt, đặc biệt từ hàng nhập khẩu từ Trung Quốc.

Cơ cấu cổ đông RAL

Mức vốn điều lệ 115 tỉ đồng gần như là mức thấp nhất đối với các doanh nghiệp niêm yết trên Sở Giao dịch Chứng khoán TP HCM, nhưng RAL lại là doanh nghiệp hiệu quả hàng đầu với tỉ lệ lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) bình quân khoảng 20%. Năm 2018, chỉ số ROE của công ty đạt 24,86%.

Thành công nhờ chiến lược nâng tầm sản phẩm

Trước cơn bão hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, Rạng Đông vẫn đang là doanh nghiệp dẫn đầu về năng lực sản xuất ngành thiết bị chiếu sáng và phích nước tại Việt Nam nhờ chiến lược tập trung vào phân khúc hàng chất lượng cao.

Trung tâm nghiên cứu R&D được công ty thành lập từ 3/2011 đang phát huy hiệu quả khi xây dựng nền tảng công nghệ điện tử, phát triển sản phẩm LED cho Rạng Đông. Hiện tại, dây truyền sản xuất đèn LED của công ty đạt sản lượng 100 triệu sản phẩm/năm bao gồm 27 dòng sản phẩm LED khác nhau, phù hợp với nhiều không gian và mục đích sử dụng.

Theo nghiên cứu của IMARC Group, thị trường đèn LED Việt Nam có giá trị ước tính trên 520 triệu USD vào năm 2023, tốc độ tăng trưởng khoảng 18%/năm giai đoạn 2018 – 2023. Doanh thu từ các mặt hàng chiếu sáng truyền thống của Rạng Đông cũng đã dần được thay thế bởi nguồn thu đến từ những sản phẩm mới sử dụng công nghệ LED.

Chiến lược tập trung vào sản phẩm chất lượng giúp doanh thu Rạng Đông duy trì đà tăng trưởng

Nếu như năm 2015 sản phẩm chiếu sáng truyền thống chiếm 58% tỉ trọng doanh thu toàn công ty thì đến năm 2016, 2017 tỉ trọng giảm còn 50% và 35%. Năm 2018 giảm còn 16%, song tổng doanh thu toàn Công ty vẫn đạt tăng trưởng 10.7% nhờ sản phẩm LED tăng tỉ trọng từ 12% tổng doanh thu năm 2015 lên tới 61% năm 2018.

Năm 2018, thị phần đèn LED của RAL là khoảng hơn 10% tại thị trường trong nước. Mục tiêu mà ban lãnh đạo công ty theo đuổi là nâng thị phần đèn LED của công ty lên 20-30%.

Được biết, Rạng Đông sử dụng Chip LED – cấu thành chính của bóng đèn LED của Samsung. Dù giá thành chip Led của Samsung đắt hơn các loại chip nhập khẩu từ Trung Quốc nhưng tuổi thọ và độ ổn định của chip LED Samsung cao hơn hẳn.

Theo thống kê của CTCK Tân Việt (TVSI), nếu như thị phần đèn LED nhập khẩu năm 2016 là 411 triệu đèn và sản phẩm của RAL chỉ 8,56 triệu chiếc, thì đến năm 2017, con số đã thay đổi tương ứng còn 260 triệu chiếc và 17 triệu chiếc; năm 2018, RAL bất ngờ tăng tốc với con số 32 triệu chiếc so với con số nhập khẩu từ Trung Quốc tiếp tục giảm còn 202 triệu chiếc.

Kết quả kinh doanh RAL (TVSI)

Đây là một minh chứng rõ nét cho sự vươn lên của một thương hiệu Việt trước sự cạnh tranh khủng khiếp của các sản phẩm từ Trung Quốc vốn rất được ưa chuộng bởi mức giá rẻ.

Dù vậy, theo các chuyên gia, Rạng Đông vẫn phải tiếp tục nâng cao năng lực cạnh tranh bởi mức độ cạnh tranh trong ngành LED ở rất cao. Hiện tại có 200 doanh nghiệp tham gia sản xuất, trong đó có tới 20 công ty nước ngoài với thường hiệu toàn cầu như Phillip, Osram …và 3600 doanh nghiệp nhỏ lắp ráp các linh kiện nhập khẩu từ Trung Quốc.

Các nhà phân tích lo ngại trong bối cảnh chiến tranh thương mại Mỹ - Trung, các công ty nước ngoài như City Lighting, E-GM Tech bắt đầu chuyển nhà máy sản xuất đèn từ Trung Quốc về Việt Nam.

Trong khi đó, các doanh nghiệp trong nước như Điện Quang cũng không ngừng nâng cao năng lực sản xuất và gia tăng các hoạt động giảm giá bán nhằm duy trì khả năng cạnh tranh. Philips cũng không ngại hạ giá bán sản phẩm để cạnh tranh, quyết dành được thị phần tốt nhất.

Hiện tại, thuế nhập khẩu các sản phẩm đèn LED đang là 0%, do đó tính cạnh tranh trên thị trường càng khốc liệt. Trên 60% thị phần đèn LED Việt Nam hiện nay vẫn là các sản phẩm nhập khẩu từ Trung Quốc.