Yandex - công cụ tìm kiếm lớn nhất nước Nga đang run rẩy trước sóng gió

Theo Financial Times, Yandex, ông lớn công nghệ được xem là "Google của Nga" đang ngày càng bị cô lập do các nhà đầu tư và đối tác lớn của họ rời đi sau khi Nga tiến quân vào Ukraine.

Trong 6 tháng qua, hơn 75% giá trị vốn hóa của công ty này đã "bay màu", và giá cổ phiếu của nó càng rớt mạnh khi Nga bắt đầu các chiến dịch quân sự ở Ukraine. Hôm 28/2, giao dịch cổ phiếu của công ty này đã buộc phải tạm dừng do biến động quá lớn.

Quay cuồng trong dông bão

Yandex được xem như là một viên ngọc quý trong giới công nghệ Nga. Sau khi xây dựng vị trí vững chắc ở quê nhà, công ty đã thể hiện tham vọng với thị trường nước ngoài, từ việc cung cấp dịch vụ internet ở Đức và Thổ Nhĩ Kỳ đến việc mở cửa văn phòng R&D ở Thung lũng Silicon.

Tuy vậy, trong những ngày gần đây, các tập đoàn công nghệ phương Tây có động thái siết chặt với Yandex. Dịch vụ gọi xe Uber, ứng dụng giao đồ ăn Grubhub và công cụ tìm kiếm DuckDuckGo, đã có những động thái chấm dứt quan hệ đối tác với "Google phiên bản Nga".

"Tất cả chúng tôi đều sửng sốt về những gì đã xảy ra," một nhân vật cấp cao tại Yandex nói với Financial Times. "Không ai trong chúng tôi mong đợi rằng Nga sẽ tham chiến. Các biện pháp trừng phạt đang được đưa ra nhanh chóng và khó khăn, chúng tôi đang phải đối mặt với những tác động đầy khó khăn", người này nói thêm.

Mặc dù không có biện pháp trừng phạt cụ thể nào nhắm vào Yandex hoặc các lãnh đạo công ty, nhưng nhân viên này cho rằng công ty khó lòng hoạt động bình thường. Việc các công ty lớn đua nhau rời bỏ nước Nga khiến tham vọng của Yandex ở cuộc chơi công nghệ toàn cầu bị ảnh hưởng.

Công ty cho biết kế hoạch cung cấp dịch vụ điện toán đám mây cho các khách hàng EU, bao gồm khoản đầu tư 30 triệu USD vào Đức, dự kiến đi vào hoạt động trong năm nay đã bị tạm hoãn.

Chật vật đảm bảo dịch vụ 

Được thành lập vào năm 1997, Yandex đã dành nhiều năm để xây dựng một hình ảnh công ty ít dính dáng đến nhà nước Nga. Tháng 5/2011, công ty bắt đầu niêm yết trên sàn giao dịch Nasdaq. Tháng 11/2021, Yandex ghi nhận mức đỉnh khi giá trị công ty vượt 30 tỷ USD, một con số cao hơn rất nhiều so với mức chưa đầy 7 tỷ USD của hiện tại.

Hôm 28/2, Uber cho biết họ sẽ rút các nhân sự cấp cao của mình ra khỏi HĐQT của Yandex.Taxi, một liên doanh được ra đời từ 2017 của hai ông lớn công nghệ này. Ngoài ra, Uber cho rằng các sự kiện chính trị gần đây đã buộc họ đưa ra quyết định thoái 29% cổ phần của mình khỏi liên doanh với Yandex.

Vào tháng 8/2021, dịch vụ giao đồ ăn Grubhub đã công bố thỏa thuận với Yandex để cung cấp robot tự động, thực các đơn đặt hàng giao đồ ăn trong các khuôn viên trường đại học ở Mỹ. Tuy nhiên, tiết lộ với tờ FT, Grubhub sẽ chấm dứt quan hệ đối tác với khoảng 100 robot trên đường phố.

Người phát ngôn của Grubhub cho biết: "Chúng tôi đang làm việc với các đối tác trong khuôn viên trường để đưa ra các lựa chọn dịch vụ thay thế khi chúng tôi rời khỏi Yandex trong thời gian tới". 

Trong cuộc điều trần trước quốc hội vào hôm 1/3, công cụ tìm kiếm DuckDuckGo cho biết họ đã ngừng sử dụng Yandex để cung cấp các liên kết không phải tin tức trên công cụ tìm kiếm của mình ở Nga và Thổ Nhĩ Kỳ. Katie McInnis, trưởng bộ phận chính sách tại Mỹ của DuckDuckGo cho biết: "Trước động thái quân sự của Nga ở Ukraine, chúng tôi đã tạm dừng hợp tác với Yandex. 

Người phát ngôn của Yandex từ chối bình luận về các động thái từ bên thứ ba liên quan đến việc sử dụng dịch vụ của mình. Ngoài ra, "Google của Nga" sẽ không đưa ra đánh giá về tương lai của các doanh nghiệp trong nước và quốc tế. 

"Chúng tôi đang bảo vệ và cung cấp các dịch vụ mà hàng chục triệu người sống ở Nga cần, chẳng hạn như điện, nước sinh hoạt và Internet đang hoạt động. Taxi cần phải đến được điểm đến của họ và hàng tạp hóa cần được giao. Cơ sở hạ tầng cần phải hoạt động. Mục tiêu chính của chúng tôi là đảm bảo các dịch vụ đó được tiếp tục vận hành ổn định", đại diện Yandex cho biết.

Yandex có giá trị vốn hóa khoảng 17,4 tỷ USD vào đầu tháng 2. Trong năm 2021, họ đạt doanh thu là 356 tỷ rúp, hiện tại có giá trị ít hơn 3 tỷ USD do sự sụt giá của đồng nội tệ Nga.