Xuất khẩu cà phê tháng 1 cao kỷ lục, giá trong nước vượt đỉnh 83.000 đồng/kg

Xuất khẩu cà phê đạt kỷ lục ngay trong tháng đầu năm

Ngành cà phê đã có khởi đầu thuận lợi trong tháng đầu tiên của năm 2024 sau khi đạt mức tăng trưởng khá ấn tượng vào năm ngoái.

Số liệu được công bố bởi Tổng cục Hải quan cho thấy, xuất khẩu cà phê của Việt Nam trong tháng 1 đạt 238.266 tấn với kim ngạch thu về 726,6 triệu USD, tăng tới 14,8% về lượng và 21,2% về kim ngạch so với tháng trước, còn so với tháng 1/2023 (tháng có nhiều ngày nghỉ Tết Nguyên đán Qúy Mão) tăng 67,4% về lượng và gấp 2,3 lần.

Đây cũng là tháng có khối lượng xuất khẩu cao nhất của ngành cà phê trong gần 13 năm qua và kim ngạch cao kỷ lục từ trước đến nay.

Luỹ kế trong 4 tháng đầu niên vụ 2023-2024 (tháng 10/2023 đến tháng 1/2024), xuất khẩu cà phê của Việt Nam đạt 564.699 tấn (tương đương 9,4 triệu bao loại 60kg), tăng 20,6% so với cùng kỳ niên vụ 2022-2023.

Giá xuất khẩu bình quân cà phê trong tháng đầu năm đạt 3.050 USD/tấn, tăng 5,6% so với tháng trước và tăng 39,6% so với cùng kỳ năm ngoái.

Liên minh châu Âu (EU) tiếp tục là thị trường xuất khẩu cà phê lớn nhất của Việt Nam trong tháng đầu năm, chiếm 36,8% thị phần với khối lượng đạt 87.748 tấn, kim ngạch 263,2 triệu USD, tăng 9,6% về lượng và 17,9% về kim ngạch so với tháng trước.

Trong khối EU, lượng cà phê xuất khẩu sang Đức đạt 26.976 tấn, giảm 3,5%; Italy đạt 22.915 tấn, tăng 35,1%; Tây Ban Nha với 16.046 tấn, tăng 34,1%...

Lượng cà phê xuất khẩu sang một số thị trường lớn khác cũng ghi nhận kết quả tích cực so với tháng trước như: Mỹ và Trung Quốc tăng hơn 3%, đặc biệt Nga và Indonesia tăng tới 106% và 233,1%... Ngược lại, xuất khẩu sang Nhật Bản, Algeria và Hàn Quốc có sự sụt giảm.

Giá cà phê trong nước vượt 83.000 đồng/kg, đà tăng sẽ còn tiếp tục?

Tại thị trường trong nước, từ đầu năm đến nay giá cà phê liên tục xác lập các mức đỉnh mới. Tính đến ngày 22/2, giá cà phê robusta nhân xô tại khu vực Tây Nguyên được giao dịch ở mức 82.500 – 83.400 đồng/kg, tăng 22% so với đầu năm và tăng hơn 70% so với cùng kỳ năm ngoái.

Trên thị trường thế giới, giá cà phê robusta kỳ hạn tháng 3 trên sàn London dao động ở mức 3.248 USD/tấn trong phiên giao dịch ngày 21/2, tăng 4% so với một tháng trước và cao hơn 47,5% cùng kỳ năm ngoái. Trước đó, trong phiên giao dịch ngày 10/2 giá cà phê robusta thậm chí đã đạt 3.349 USD/tấn, mức cao nhất từ trước đến nay.

Còn với cà phê arabica, giá kỳ hạn gần trên sàn giao dịch New York dao động ở mức 186 - 190 US cent/pound trong hơn một tháng trở lại đây và tương đương cùng kỳ năm ngoái.

Theo Tổ chức Cà phê Quốc tế (ICO), giá cà phê robusta liên tục tăng cao trong thời gian gần đây do những lo ngại về tình hình nguồn cung, đặc biệt là ở Việt Nam và Indonesia.

Tại Việt Nam, các thương nhân vẫn đang giữ lại cà phê với kỳ vọng giá cao hơn, điều này càng làm trầm trọng thêm các vấn đề về nguồn cung vốn đang thắt chặt tại quốc gia sản xuất robusta lớn nhất thế giới. Theo ước tính của Hiệp hội Cà phê Ca cao Việt Nam (VICOFA) sản lượng cà phê niên vụ 2023-2024 của Việt Nam tiếp tục giảm thêm 10% so với vụ trước. 

Còn tại Indonesia, ICO cho biết vụ thu hoạch cà phê năm 2023-2024 của Indonesia ước tính giảm 16,6% so với niên vụ trước xuống còn 10 triệu bao, do mưa quá nhiều trong giai đoạn từ tháng 4 đến tháng 5/2023 đã gây thiệt hại đối với trái cà phê.

Trong khi đó, tồn kho robusta trên sàn ICE tính đến ngày 20/2 tiếp tục sụt giảm xuống mức thấp kỷ lục là 19.600 tấn (khoảng 326.667 bao, bao 60 kg), mức thấp nhất kể từ năm 2014.

Ngoài ra, giá cà phê robusta còn được hỗ trợ bởi tình trạng ách tắc của tuyến hàng hải Âu – Á qua Biển Đỏ vẫn tiếp diễn.

Bên cạnh sự sụt giảm về sản lượng, việc sử dụng cà phê nguyên liệu cho các hoạt động rang xay và chế biến sâu tại thị trường nội địa Việt Nam cũng ngày một tăng lên do có nhiều dự án đầu tư, mở rộng công suất nhà máy. Điều này có thể kéo theo nguồn cung cà phê xuất khẩu giảm xuống trong thời gian tới.

Theo số liệu của Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), năm 2023, cà phê chế biến là chủng loại có mức tăng trưởng xuất khẩu cao nhất, tăng 29,6% so với năm 2022, đạt kỷ lục 876,2 triệu USD.

Ông Đỗ Hà Nam, Chủ tịch HĐQT Intimex Group nhận định với tình hình hiện tại, chỉ cần đến tháng 4 - 5/2024 là có thể tiêu thụ hết hàng. Trong năm 2023, tình hình khan hiếm hàng bắt đầu từ tháng 6, đẩy giá cà phê trong nước tăng cao.

"Châu Âu gần như chỉ có thể trông vào Việt Nam để mua cà phê robusta. Vì vậy, nhiều khả năng giá cà phê ở Việt Nam vẫn tiếp tục đà tăng trong năm 2024, thậm chí cao nhất thế giới", ông Nam nói thêm.

Trong một báo cáo gần đây, Cục Xuất nhập khẩu dự báo giá cà phê robusta sẽ tiếp tục tăng trong thời gian tới do căng thẳng tại Biển Đỏ khiến chi phí vận chuyển tăng; tồn kho trên các thị trường tiêu thụ lớn đang thấp hơn mức trung bình. Bên cạnh đó, hoạt động giao dịch gián đoạn bởi kỳ nghỉ Tết Nguyên đán càng khiến cho nguồn cung cà phê robusta khan hiếm.