Vốn đầu tư của Trung Quốc là mối lo với cơ quan chống tham nhũng Indonesia
"Chúng tôi khuyên chính phủ cẩn thận hơn với đầu tư từ Trung Quốc", Laode Muhammad Syarif, Phó chủ tịch Ủy Ban Chống tham nhũng (KPK), nói. "Họ đang coi đầu tư như một phần chiến lược mở rộng ảnh hưởng kinh tế. Đó là lý do chúng tôi phải rất cẩn thận".
Tham vọng của Trung Quốc
Với sự tăng trưởng nhanh chóng thương mại song phương 22%, đạt 72,3 tỉ USD trong năm 2018 so với năm trước và đầu tư trực tiếp người nước ngoài, Trung Quốc đã trở thành một đối tác kinh tế chiến lược của Indonesia.
Trong bối cảnh ấy, KPK đã chỉ ra các mối lo ngại của Indonesia về tham vọng chính trị và kinh tế của Bắc Kinh.
"Mặc dù các công ty Trung Quốc là các nhà đầu tư quan trọng, Indonesia nên cẩn thận hơn", Syarif nói.
Đối với Tổng thống Joko Widodo, người đã bắt đầu nhiệm kỳ 5 năm lần thứ hai vào cuối vào tháng 10, mối quan hệ với Trung Quốc đòi hỏi hành động cân bằng rất tinh tế.
Với việc chính phủ vật lộn với ngân sách trong thời gian dài – một tình huống trở nên xấu hơn do suy thoái kinh tế toàn cầu – các khoản vay trị giá hàng tỉ USD với lãi suất thấp từ Trung Quốc là thứ khó cưỡng lại.
Tổng thống Indonesia, ông Joko Widodo, bắt đầu nhiệm kì thứ hai từ tháng 10. Ảnh: The Straits Times
Trung Quốc đang hỗ trợ tuyến đường sắt dành cho tàu cao tốc đầu tiên của Indonesia giữa thủ đô Jakarta và thành phố Bandung.
Nhưng dự án 6 tỉ USD khiến dư luận đặt nhiều câu hỏi về tính minh bạch giữa những người thân cận với Widodo, và một dấu ấn kinh tế Trung Quốc tăng dần cũng dẫn đến nguy cơ tạo ra các ấn tượng rằng Indonesia đang trở nên quá mang ơn Trung Quốc.
Đại sứ Úc tại Indonesia, ông Gary Quinlan, từng thể hiện thái độ thận trọng về việc liệu sự xuất hiện của Huawei, nhà mạng viễn thông khổng lồ của Trung Quốc, tại Indonesia có ảnh hưởng đến chia sẻ thông tin mật với các quốc gia láng giềng phía Bắc hay không.
Chính quyền Tổng thống Donald Trump cũng đã cảnh báo các đồng minh về việc cho phép Huawei có vai trò quan trọng trong xây dựng mạng lưới di động 5G thế hệ tiếp theo.
"Chúng tôi thảo luận kín với Indonesia về toàn bộ vấn đề an ninh ảnh hưởng đến khu vực hoặc ảnh hưởng đến toàn cầu, nhưng chúng tôi đặc biệt quan tâm đến vấn đề an ninh mạng và thế giới kỹ thuật số mới mà chúng tôi phải đối mặt", Quinlan phát biểu với các phóng viên tại Jakarta.
Vấn nạn kinh niên: Tham nhũng
Tham nhũng là vấn nạn mang đặc thù địa phương tại Indonesia hàng thập kỷ. Cơ quan chống tham nhũng - có thẩm quyền chỉ điều tra các quan chức cấp cao và các trường hợp liên quan đến tối thiểu 1 tỉ rupiah (70.000 USD) trong thanh toán bất hợp pháp – đã hạ bệ nhiều thẩm phán, nghị sĩ quốc hôi, tỉnh trưởng và bộ trưởng.
Ông Laode Muhammad Syarif, Phó chủ tịch Ủy Ban Chống tham nhũng Indonesia. Ảnh: Tribun News
Tình trạng trở nên tồi tệ hơn, Syarif đã nói, trích dẫn chỉ số Nhận thức Tham nhũng Quốc tế gần đây nhất, trong đó Indonesia chỉ đạt 38 điểm trong số 100 từ số điểm 32 vào năm 2012, cho thấy mức cải thiện rất nhỏ trong nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Widodo.
"Điều này có nghĩa chúng tôi vẫn là một quốc gia rất tham nhũng," Syarif bình luận.
Syarif, người sẽ kết thúc nhiệm kì Phó chủ tịch 4 năm vào ngày 20/12, cũng đã thúc giục ông Jokowi hủy một điểm sửa đổi luật khiến quyền lực của Cơ quan chống tham nhũng giảm. Sự điều chỉnh này, do thông qua Quốc hội vào tháng 9, đã bị các nhóm nhân quyền lên án vào thời điểm đó và thúc đẩy các cuộc biểu tình đường phố tại thủ đô Jakarta.
"Nếu họ muốn thu hút vốn đầu tư, họ phải tăng cường sức mạnh cho KPK," ông nói, "Nhưng họ hành động ngược lại".
