Việt Nam và các quốc gia Đông Nam Á sẽ là 'mỏ vàng' tiếp theo của Apple?

Apple mới khai trương một cửa hàng trực tuyến tại Việt Nam trong tuần này. Theo CNN, đây là một động thái khác cho thấy tầm quan trọng ngày càng tăng của các thị trường mới nổi đối với nhà sản xuất iPhone.

Việc khai trương cửa hàng online đầu tiên tại Việt Nam, sau sự ra mắt của các Apple Store cao cấp tại Ấn Độ, có nghĩa là lần đầu tiên người tiêu dùng ở Việt Nam có thể mua trực tiếp các sản phẩm từ chính Apple.

Các thị trường như Việt Nam, Ấn Độ và Indonesia đang trở nên quan trọng hơn đối với Apple khi tốc độ tăng trưởng ở các thị trường phát triển, bao gồm cả Trung Quốc, chậm lại, khiến công ty phải tập trung vào những nơi mà trước đây họ ít hoạt động.

Trong nhiều thập kỷ, Trung Quốc là trung tâm trong quá trình tăng trưởng của Apple để trở thành công ty có giá trị nhất trên thế giới, đóng vai trò là xương sống cho cả sản xuất và tiêu dùng. Mặc dù quốc gia này vẫn là chìa khóa cho các hoạt động của Apple, nhưng gã khổng lồ công nghệ hiện đang phòng ngừa rủi ro cho các vụ đặt cược của mình.

CEO Apple Tim Cook đã chỉ ra triển vọng của công ty tại các nền kinh tế mới nổi, gọi đó là những điểm sáng trong kết quả tài chính của công ty. Trong buổi họp công bố báo cáo tài chính quý I, Tim Cook cho biết ông “đặc biệt hài lòng” với hiệu suất tại các thị trường này trong ba tháng đầu năm.

Ông nói với các nhà phân tích: “Apple đã đạt được các kỷ lục mọi thời đại ở Mexico, Indonesia, Philippines, Saudi Arabia, Thổ Nhĩ Kỳ và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, cũng như một số kỷ lục ở những nơi khác, bao gồm cả ở Brazil, Malaysia và Ấn Độ”.

Daniel Ives, chuyên gia phân tích cấp cao tại Wedbush Securities, cho biết: “Rõ ràng, tốc độ tăng trưởng đã chậm lại trên toàn cầu và do đó gây thêm áp lực lên Apple trong việc tích cực theo đuổi các thị trường mới nổi”.

Một “siêu thị trường”

Ông Daniel Ives dự đoán rằng “trong những năm tới, Indonesia, Malaysia và Ấn Độ sẽ đóng vai trò quan trọng hơn đối với Apple, nhờ những nỗ lực của hãng tại các quốc gia này.”

Ông nói với CNN rằng việc bắt đầu bán hàng trực tuyến ở một quốc gia thường diễn ra trước khi Apple tung ra các cửa hàng vật lý truyền thống. Chẳng hạn, điều này đã đúng tại Ấn Độ, nơi đã có các Apple Store chính thức vào tháng trước và CEO Tim Cook cũng cam kết đầu tư nhiều hơn vào quốc gia này.

Theo Chiew Le Xuan, nhà phân tích về điện thoại thông minh ở Đông Nam Á của Canalys, việc Apple mở cửa hàng trực tuyến ở Việt Nam cho thấy “táo khuyết” đang “củng cố hơn nữa” sự hiện diện của mình tại các thị trường mới nổi.

Ông cho biết gã khổng lồ công nghệ đã “tích cực tăng cường” sự hiện diện của mình trong khu vực châu Á trong những tháng gần đây, tăng cường phân phối và mạng lưới các đại lý được ủy quyền, đặc biệt là ở Malaysia.

Apple có nhiều chỗ để hoạt động ở những thị trường này. Hiện tại, công ty chỉ điều hành các cửa hàng của riêng mình ở các nền kinh tế được coi là phát triển hơn trong khu vực, chẳng hạn như Thái Lan và Singapore, theo Canalys.

Chiew cho biết, ngay cả Indonesia, thị trường điện thoại thông minh lớn thứ 6 thế giới, cũng chưa có một cửa hàng Apple Store vật lý nào. Theo dữ liệu của Canalys, thị phần của Apple ở Indonesia rất nhỏ, chỉ 1% vào năm 2022.

“Chúng tôi đang cố gắng nỗ lực ở một số thị trường. Các yếu tố như thị phần thấp và sự năng động của nhân khẩu học là một cơ hội tuyệt vời cho chúng tôi mở rộng ở những thị trường đó”, Tim Cook cho biết.

Apple là công ty mới nhất gia nhập danh sách ngày càng nhiều các doanh nghiệp toàn cầu muốn mở rộng thị phần ở Đông Nam Á, nơi đang chứng kiến dòng vốn đầu tư được đổ vào lĩnh vực sản xuất ngày càng tăng.

Cơ sở người tiêu dùng của khu vực cũng hứa hẹn, với số lượng hộ gia đình có thu nhập trung bình và khá giả ở các nền kinh tế như Việt Nam, Indonesia và Philippines dự kiến sẽ tăng khoảng 5% mỗi năm cho đến năm 2030, theo Boston Consulting Group. Công ty tư vấn đã gọi nhóm người tiêu dùng này là “siêu thị trường tiếp theo”.

Theo Ives, sức hấp dẫn của tầng lớp trung lưu đang lên ở Đông Nam Á “đã thay đổi sự năng động ở những quốc gia này, điều mà trước đây Apple đã tránh xa”. Ông nói: “Đây là một cơ hội vàng cho Apple.

Những thách thức vẫn còn

Trong nhiều năm, các thương hiệu cao cấp như Apple đã phải vật lộn để cạnh tranh ở các thị trường mới nổi vì giá sản phẩm của họ. Để kiếm thị phần tại đây, họ thường dựa vào các đại lý ủy quyền ở từng địa phương.

Theo Chiew, iPhone có giá từ 470 USD đến 1.100 USD, tương đối đắt đỏ đối với người tiêu dùng ở các nền kinh tế Đông Nam Á kém phát triển, nơi phần lớn các lô hàng điện thoại thông minh có giá dưới 200 USD.

Ông cho biết sự vắng mặt của Apple ở những nơi như Campuchia hay Việt Nam thường rõ ràng hơn vào dịp ra mắt các sản phẩm iPhone mới, vì người mua từ những quốc gia đó thường bay đến Singapore hoặc Malaysia để mua thiết bị và mang về bán lại.

Điều này có thể thay đổi trong những năm tới, đặc biệt là khi Apple tiếp tục “tăng cường hỏa lực” trong khu vực. Ives dự đoán rằng Apple có thể “mở rộng hơn nữa hệ sinh thái và xúc tu của mình sang các thị trường mới nổi bằng cách sử dụng những gì tạo nên thành công của họ tại Trung Quốc”, nghĩa là hãng có thể cố gắng thu hút khách hàng thông qua “các chiến lược định giá khác nhau”.

Ông nói thêm, khi những người dùng đã chuyển đổi sang sử dụng các sản phẩm của Apple, họ có xu hướng gắn bó và trở thành khách hàng trung thành. Ives cho biết: “Đây là một phần cốt lõi trong thành công của Apple ở Trung Quốc mà giờ đây có thể được nhân rộng ở Ấn Độ, Indonesia và Việt Nam cùng nhiều nước khác”.

Tuy nhiên, gã khổng lồ công nghệ đến từ Mỹ có thể phải đối mặt với những rào cản ở Đông Nam Á, nơi một số quốc gia đã đặt ra những yêu cầu nghiêm ngặt đối với các doanh nghiệp nước ngoài, theo Chiew Le Xuan.

Ví dụ, ít nhất 35% linh kiện của hàng điện tử bán ở Indonesia phải được sản xuất tại địa phương, ngưỡng mà Apple phải đáp ứng bằng cách làm việc với các đối tác, ông nói thêm. Các quy định tương tự đã ngăn Apple mở cửa hàng ở Ấn Độ trong nhiều năm cho đến khi các quy định được nới lỏng vào năm 2019.

Trong khi người tiêu dùng đang trở nên giàu có hơn, mức giá của công ty vẫn được coi là cao ở nhiều thị trường mới nổi, Ives lưu ý. “Chúng tôi tin rằng tăng trưởng của Apple vẫn sẽ gặp nhiều khó khăn”, ông Ives kết luận.