Vì sao Việt Nam chưa công bố tình trạng dịch virus corona là khẩn cấp?

Chiều tối 31/1, tại cuộc họp của Ban Chỉ đạo Quốc gia về phòng, chống dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus Corona (nCoV), các thành viên Ban Chỉ đạo đã tập trung thảo luận các nội dung liên quan đến việc triển khai các giải pháp phòng chống dịch bệnh như: Bảo đảm khẩu trang; kiểm soát cửa khẩu; tổ chức lễ hội; quản lý trường học; có nên ban bố tình trạng khẩn cấp hay không?

Về vấn đề khẩu trang, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đặng Hoàng An cho biết hiện Việt Nam có khoảng 40 doanh nghiệp sản xuất khẩu trang y tế (khẩu trang N95, khẩu trang 3 lớp) nên năng lực sản xuất của chúng ta là "không có vấn đề". 

Tuy nhiên do phải phụ thuộc vào việc nhập khẩu nguyên liệu kháng khuẩn, cho nên bên cạnh giải pháp đa dạng hóa các nguồn nhập khẩu nguyên liệu để phục vụ sản xuất, cần tập trung kiểm soát chặt chẽ thị trường, xử lí nghiêm các đối tượng găm hàng, đầu cơ, tăng giá khẩu trang y tế; chỉ xuất khẩu khẩu trang y tế khi được cơ quan có thẩm quyền cho phép,…

Về sử dụng khẩu trang để phòng chống dịch bệnh, thành viên Ban Chỉ đạo và các chuyên gia y tế nhấn mạnh đây là chủ trương đúng đắn của Thủ tướng Chính phủ, các cấp các ngành và người dân cần nghiêm túc thực hiện. Bên cạnh đó, người dân nên hình thành thói quen sử dụng khẩu trang ở nơi công cộng không chỉ để phòng chống dịch mà còn để giữ gìn sức khỏe.

Trên cơ sở khuyến cáo của WHO, các chuyên gia cho rằng, người dân chỉ nên sử dụng khẩu trang y tế chuyên dụng ở những nơi có nguồn lây nhiễm cao, ví dụ như những người tiếp xúc, chăm sóc trực tiếp với người bệnh, người nghi mắc bệnh… còn lại có thể sử dụng các loại khẩu trang thông thường, bảo đảm giữ gìn vệ sinh sạch sẽ.

Ngày 31/1, WHO chính thức tuyên bố dịch virus nCoV là tình trạng y tế KHẨN CẤP TOÀN CẦU, song đến thời điểm hiện tại Việt Nam vẫn chưa công bố. 

Trao đổi về vấn đề này, GS.TS Nguyễn Thanh Long, Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương (hiện đã là Thứ trưởng Bộ Y tế) cho biết: Việc công bố tình trạng y tế khẩn cấp phải dựa trên các tiêu chí như: Số lượng người mắc, số lượng bệnh nhân tử vong, mức độ lan tràn của dịch bệnh, đã áp dụng các biện pháp nhưng chưa ngăn chặn được dịch bệnh,…

Thực tế từ trước đến nay, WHO đã công bố tình trạng y tế khẩn cấp toàn cầu với 4 loại dịch bệnh, nhưng Việt Nam chưa lần nào công bố. Kể cả năm 2009 số lượng người mắc virus H5N1 ở Việt Nam lên tới gần 10000 người, 22 ca tử vong, thời điểm đó chúng ta cũng không công bố tình trạng khẩn cấp, GS.TS Nguyễn Thanh Long thông tin.

Đồng thời, ông cũng nhận định dịch bệnh nCoV hiện đang diễn biến rất phức tạp. "Chúng ta đã và đang triển khai các giải pháp phòng, chống còn mạnh hơn cả khuyến cáo của WHO. Do vậy cần tiếp tục theo dõi chặt chẽ diễn biến, đồng thời cần thống nhất các tiêu chí để tham mưu cho cấp có thẩm quyền công bố tình trạng khẩn cấp theo qui định của pháp luật vào đúng thời điểm."

Cũng liên quan đến nội dung này, đại diện Bộ Ngoại giao cho biết thêm: Hiện nay Trung Quốc đang áp dụng nhiều biện pháp quyết liệt để phòng chống dịch bệnh do chủng mới của virus Corona gây ra. Song hiện tại nước bạn cũng chưa công bố tình trạng y tế khẩn cấp.

Về tổ chức lễ hội, các ý kiến của Ban chỉ đạo đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sớm có văn bản hướng dẫn cụ thể cho các địa phương thực hiện các biện pháp giảm qui mô hoạt động của các lễ hội; giảm các hoạt động, rút ngắn thời gian tổ chức lễ hội xuống mức tối thiểu; chỉ đạo cơ quan y tế địa phương tiến hành khử trùng, vệ sinh, tiêu độc tại nơi diễn ra lễ hội,...

Về vấn đề học sinh nghỉ học, các ý kiến cũng đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo có văn bản chỉ đạo Sở Giáo dục và Đào tạo các địa phương phối hợp chặt chẽ với Sở Y tế đánh giá tình hình dịch bệnh để kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh quyết định việc cho học sinh nghỉ học trong trường hợp dịch lan rộng; Sở Y tế có trách nhiệm đánh giá tình hình dịch để có khuyến nghị với Sở Giáo dục và Đào tạo và lãnh đạo tỉnh.

Cùng với đó ban chỉ đạo cũng đề nghị lực lượng chức năng tại khu vực biên giới, cửa khẩu tiếp tục triển khai các giải pháp quản lý chặt chẽ công dân các nước đến Việt Nam từ vùng có dịch và công dân Việt Nam từ vùng dịch về nước theo phương châm 4 tại chỗ. 

Mặt khác, cần tiếp tục đẩy mạnh công tác thông tin truyền thông cho người dân nắm được các giải pháp để chủ động phòng chống dịch bệnh. Bên cạnh các kênh thông tin truyền thống, cần sử dụng cả mạng xã hội, tin nhắn,… để tuyên truyền, cung cấp thông tin chính xác, định hướng dư luận.