VDSC: Ba lực đẩy cho xuất khẩu gạo nửa cuối năm 2022
Trong báo cáo ngành gạo, CTCK Rồng Việt (VDSC) đã chỉ ra cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu, căng thẳng giữa Nga-Ukraine và sự gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu khiến nhu cầu gạo tiêu thụ gạo của thế giới tăng mạnh trong nửa đầu năm 2022.
Lũy kế 6 tháng, xuất khẩu gạo đạt 3,5 triệu tấn, tương đương 1,6 tỷ USD, tăng 16% về lượng và tăng 6% về giá trị so với cùng kỳ năm 2021. VDSC cho rằng sản lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam sẽ tiếp tục tăng trưởng nhờ ba động lực.
Thứ nhất, nhu cầu nhập khẩu từ Philippines, nhà nhập khẩu gạo lớn nhất của Việt Nam chiếm 43,6% tổng giá trị xuất khẩu trong 5 tháng đầu năm được dự báo sẽ tiếp tục tăng.
Tiêu thụ gạo ở Philippines đang tăng do giá lúa mì tăng cao. Bên cạnh đó, sản lượng gạo sản xuất của Phillippines được dự báo đi ngang đã thúc đẩy hoạt động nhập khẩu. Do đó, Việt Nam, thị trường chiếm hơn 80% thị phần xuất khẩu gạo vào Phillippines trong giai đoạn 2021-2022 hưởng lợi.
Thứ hai, Trung Quốc, nhà nhập khẩu gạo lớn thứ hai của Việt Nam với 15% tổng giá trị xuất khẩu trong 5 tháng dự kiến sẽ tăng nhập khẩu trở lại. Trước đó, 5 tháng đầu năm, xuất khẩu sang Trung Quốc giảm 19,5% so với cùng kỳ năm 2021 về sản lượng và giá trị do chính sách Zero-COVID của nước này.
Mặc dù chính sách này chưa được dỡ bỏ, VDSC cho rằng Trung Quốc sẽ tăng nhập khẩu gạo trong nửa cuối năm 2022. Bởi, việc hạn chế nghiêm ngặt đối với việc di chuyển trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 đã gây ra gián đoạn hoạt động sản xuất nông nghiệp vụ xuân, do đó thúc đẩy nhập khẩu gạo và ngô.
Một động lực khác là xuất khẩu gạo sang châu Âu dự kiến tăng mạnh nhờ Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam - EU (EVFTA).
Theo cam kết trong EVFTA, EU sẽ dành cho Việt Nam hạn ngạch xuất khẩu 80.000 tấn gạo/năm. Mặc dù nhập khẩu gạo từ EU chỉ chiếm 0,5% tổng giá trị xuất khẩu trong 5 tháng, nhưng có rất ít doanh nghiệp đạt tiêu chuẩn để vào thị trường này.
Do đó, VDSC kỳ vọng các công ty được xuất khẩu gạo sang thị trường châu Âu như Tập đoàn Lộc Trời hay CTCP Nông nghiệp Công nghệ cao Trung An sẽ có lợi thế cạnh tranh hơn so với các công ty cùng ngành.
Sản lượng xuất khẩu gạo dự kiến sẽ tăng song giá xuất khẩu trong thời gian tới có thể đi ngang, ngược lại với xu hướng toàn cầu.
Trong tháng 6, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam là 493 USD/tấn, tăng 2,3% so với tháng trước nhưng giảm 12,5% so với cùng kỳ năm 2021 vì các nhà sản xuất gạo Việt Nam đã không tăng giá bán để thu hút thêm khách hàng. VDSC dự báo giá gạo xuất khẩu của Việt Nam sẽ tiếp tục đi ngang trong nửa cuối năm 2022.
Cùng với động lực xuất khẩu, giá phân bón và chi phí logistic giảm cũng sẽ giúp các doanh nghiệp xuất khẩu gạo cải thiện lợi nhuận.
Theo đó, sau khi đạt đỉnh vào tháng 3, giá phân bón đã hạ nhiệt. Giá phân bón sẽ tiếp tục giảm giảm trong thời gian tới do Nga gia hạn hạn ngạch xuất khẩu phân bón cho đến hết năm 2022, điều này giúp cải thiện biên lợi nhuận gộp của các nhà sản xuất gạo Việt Nam.
Ngoài ra, chi phí logistic, kho vận cũng được dự báo giảm trong nửa cuối năm 2022, các nhà sản xuất gạo Việt Nam sẽ giảm được chi phí bán hàng, nới rộng biên lợi nhuận ròng.