'Vay vốn làm NOXH với lãi suất 14%/năm thì làm sao kéo giảm giá bán?'
Chia sẻ tại một tọa đàm diễn ra mới đây, ông Lê Hữu Nghĩa, Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Lê Thành cho biết, thời gian qua, Chính phủ chỉ đạo tập trung tháo gỡ cho thị trường bất động sản, đưa ra nghị quyết về việc phát triển 1 triệu căn NOXH trong vài năm tới. Nhưng để hoàn thành con số này trong thời gian còn lại thì tất cả phải nổ lực rất rất nhiều chứ không còn nhiều thời gian.
Ông Nghĩa đã nêu hàng loạt vướng mắc khiến việc triển khai nhà ở xã hội (NOXH) bị chậm.
Đầu tiên, doanh nghiệp phải làm NOXH thì mới có nhà cho người dân mua. Nhưng vừa qua chính sách hỗ trợ chỉ tập trung hỗ trợ người mua NOXH mà không hỗ trợ cho doanh nghiệp, cho người làm ra NOXH.
"Bằng chứng là thời gian qua, ngân hàng chỉ hỗ trợ lãi suất, tiền cho người vay mua NOXH. Nhưng hỏi có nguồn tiền nào để cho doanh nghiệp làm ra NOXH vay thì thì xin thưa là không. Và nếu có 1.000 người đang có nhu cầu mua NOXH thì nhà đâu để mua?", ông đặt vấn đề.
Tuy nhiên, nếu có khả năng, có thể làm NOXH thì tại sao doanh nghiệp lại không làm? Từ thực tế bản thân, ông Nghĩa nhận định, do làm không lãi nên họ không làm. Và hỏi họ có được hỗ trợ gì không thì rõ ràng là đọc các nghị định, quy định thì có nhưng để đi vào thực tiễn là một con đường rất dài.
"Chúng tôi làm nhà ở thương mại và NOXH thì lợi nhuận hai loại nhà này khác nhau. Nếu làm NOXH chỉ lãi 10% nhưng thời gian làm mất hết 5 năm, vậy mỗi năm lợi nhuận chỉ có 2% thì thà để tiền trong ngân hàng còn lời nhiều hơn. Đáng nói hơn là khi chúng tôi đã làm thì lại bị thanh tra, kiểm tra liên tục. Các doanh nghiệp khác họ thấy vậy cũng sợ. Cuối cùng không có sản phẩm NOXH cho thị trường", vị này nói.
Tóm lại, theo lãnh đạo Lê Thành, câu chuyện của NOXH là cần được tháo vướng và cụ thể là vướng ở luật. Việc đẩy mạnh phát triển NOXH đã được cơ quan Nhà nước nói từ nửa năm nay nhưng chưa có văn bản nào ban hành cụ thể.
"Chúng tôi làm doanh nghiệp cần cụ thể, chứ không thể nào căn cứ trên báo đài. Chúng tôi cần có quyết định số mấy, văn bản nào? Bởi cơ bản, lãnh đạo, cán bộ ở các tỉnh thành họ cũng sợ nếu không có văn bản cụ thể, làm mà sai họ phải chịu. Vì vậy cần có văn bản, quy định cụ thể để họ làm.
Tóm lại, cơ quan Nhà nước từ Trung ương cần có quy trình riêng, nhanh,... và cải cách hành chính hóa. Ví dụ, phải quy định rõ nếu doanh nghiệp hỏi mà trong 10-15 ngày không trả lời xem như đồng thuận, để chúng tôi có thể áp dụng. Một văn bản mà một tháng hỏi hết sở này đến sở khác lòng vòng 4-5 tháng vẫn chưa có câu trả lời thì quá khó cho doanh nghiệp
Còn về lãi suất, chúng tôi vay làm NOXH phải lãi suất phải 14%/năm thì làm sao kéo giảm giá bán NOXH được. Trong khi cho vay nhà ở thương mại rủi ro cao hơn đến 250%. Đó là lý do không có NOXH cho người dân", ông Nghĩa nhấn mạnh.
Số lượng dự án mới hạn chế
Theo số liệu thống kê của Bộ Xây dựng, trong năm 2022 nguồn cung nhà ở, đặc biệt nhà ở dành cho đối tượng thu nhập thấp vẫn còn hạn chế.
Cụ thể, trong quý IV/2022, cả nước chỉ có một dự án nhà ở thu nhập thấp với 986 căn được cấp phép mới tại Quảng Ninh; có 5 dự án với 2.106 căn hộ đủ điều kiện bán nhà ở hình thành trong tương lai theo thông báo của các Sở Xây dựng; có 401 dự án với khoảng 454.360 căn hộ đang triển khai xây dựng, với tổng diện tích khoảng 22,7 triệu m2.
Lũy kế cả năm vừa qua, cả nước có 9 dự án NOXH được cấp phép mới với quy mô 5.526 căn hộ; có 114 dự án với 6.196 căn hộ đã hoàn thành xây dựng; có 27 dự án với 8.245 căn hộ đủ điều kiện bán nhà ở hình thành trong tương lai.
Để đáp ứng nhu cầu nhà ở ngày càng lớn của công nhân lao động và người thu nhập thấp, Bộ Xây dựng cho biết đang phối hợp với các bộ, ngành hướng dẫn các địa phương, doanh nghiệp tập trung triển khai thực hiện đề án xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ NOXH.
Bộ này cũng đề nghị Ngân hàng Nhà nước hướng dẫn, chỉ đạo các tổ chức tín dụng cho vay, giải ngân nhanh chóng đối với các doanh nghiệp, dự án bất động sản đủ điều kiện theo đúng quy định của pháp luật. Ưu tiên cho vay các dự án NOXH, nhà ở công nhân, nhà ở thương mại giá rẻ.
Liên quan đến vấn đề này, tại phiên họp thường kỳ tháng 11/2022, Chính phủ cũng yêu cầu NHNN chủ trì, phối hợp với các cơ quan, địa phương chỉ đạo các tổ chức tín dụng khẩn trương xem xét ưu tiên cho vay các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, nhà ở thương mại giá rẻ có hiệu quả, có khả năng trả nợ, đáp ứng các quy định của pháp luật.