VASEP: Doanh nghiệp gặp khó vì tiếp quá nhiều đoàn thanh tra

Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) đã có công văn gửi Chính phủ về tình hình sản xuất, xuất khẩu thủy sản cũng như các vướng mắc trong sản xuất, kinh doanh.

Một trong những khó khăn mà Hiệp hội này phản ánh là tình trạng doanh nghiệp phải tiếp quá nhiều đoàn thanh tra, kiểm tra trong năm. VASEP nói, cùng một nội dung, lĩnh vực nhưng lại có nhiều đơn vị thanh, kiểm tra khác nhau, đặc biệt là ở nhóm vụ việc về hải quan, thuế, môi trường. Điều này dẫn đến tình trạng trùng lặp, chồng chéo trong thanh tra, kiểm tra.

Hoạt động này diễn ra với tần suất quá nhiều, cách thức thực hiện phiền hà dẫn đến doanh nghiệp phát sinh chi phí, việc sản xuất, kinh doanh bị gián đoạn, ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp. Đặc biệt, trong bối cảnh doanh nghiệp đang gặp nhiều khó khăn như hiện nay (thiếu đơn hàng, giá cả sụt giảm, thiếu lao động), hiện tượng này đã làm tăng gánh nặng với doanh nghiệp.

VASEP kiến nghị cơ quan quản lý cần khắc phục tình trạng chồng chéo, trùng lặp trong thanh, kiểm tra; thực hiện đúng theo Chỉ đạo 20 - tức hoạt động này không quá 1 lần 1 năm với doanh nghiệp, nếu có trùng lắp với Kiểm toán Nhà nước cần có phương án phối hợp cùng xử lý, không cản trở sản xuất, kinh doanh.

Bên cạnh đó, hiệp hội này cũng cho biết doanh nghiệp đang gặp khó khăn trong kê khai khấu trừ VAT với hóa đơn của cơ sở kinh doanh bỏ trốn, ngừng hoạt động, bị đóng mã số thuế, cưỡng chế hóa đơn - vốn tăng thời gian qua do kinh tế không thuận lợi.

Thực tế, doanh nghiệp bên mua không thể biết trước được việc bên bán đã bị đóng mã số thuế, ngừng hoạt động hoặc bỏ trốn; Trường hợp biết thì bên mua buộc phải loại hóa đơn đó ra, và dù có kê khai hay không kê khai, doanh nghiệp mua hàng vẫn là bên chịu thiệt dù không phải lỗi của họ. Theo VASEP, cá biệt có hóa đơn chỉ vài trăm nghìn nhưng mức phạt lên đến vài chục triệu đồng.

Với mỗi tờ hóa đơn giá trị gia tăng không được hoàn thuế thì đồng nghĩa doanh nghiệp mất 10% VAT và có thể phát sinh thêm thuế thu nhập doanh nghiệp, chưa kể nếu nộp chậm sẽ bị phạt vi phạm.

VASEP kiến nghị, khi doanh nghiệp xuất hóa đơn, cơ quan thuế tiến hành xác minh và cấp mã, do đó hóa đơn đó phải được coi là hợp lệ, doanh nghiệp được hoàn thuế.

Cơ quan thuế cũng cần có giải pháp phù hợp để phát hiện kịp thời những doanh nghiệp bỏ trốn, bị đóng mã số thuế. Đối với các doanh nghiệp kinh doanh có hợp đồng đầy đủ, thực tế có mua hàng, có thanh toán và hóa đơn đã được xuất hợp lệ thì không nên yêu cầu doanh nghiệp mua hàng phải giải trình làm rõ việc sử dụng hóa đơn đó để được khấu trừ hoàn VAT.

Tính chung 11 tháng năm 2023, xuất khẩu thủy sản đạt 8,27 tỷ USD, giảm 19% so với cùng kỳ năm ngoái.

Với diễn tiến hiện nay, VASEP cho biết xuất khẩu thủy sản cả năm 2023 ước tính sẽ đạt khoảng 9 tỷ USD, giảm 18% so với 2022. Trong đó, tôm sẽ thu về khoảng 3,4 tỷ USD, ít hơn 21%, cá tra ước đạt 1,8 tỷ USD, giảm 25%, cá ngừ đạt 850 triệu USD, giảm 15%; xuất khẩu mực, bạch tuộc ước đạt 660 triệu USD, giảm 14%.