Ván cờ 20 năm của một startup xe điện Mỹ

Theo Fortune, Giám đốc điều hành của Rivian, RJ Scaringe, luôn là người dám nghĩ dám làm, nhưng thành công không chỉ đến từ bản thân ông. Năm 26 tuổi, chàng trai Scaringe đã liều lĩnh đặt cược mọi thứ để thành lập một công ty xe điện. Thời điểm đó, ông nhận hỗ trợ tài chính từ cha mình sau khi thế chấp nhà.

Startup Rivian có một tầm nhìn về tương lai xe điện, nhưng Scaringe không thể biến nó thành "kỳ lân"nếu không có hàng tỷ đô la đầu tư từ những người tin tưởng vào ông.

Ngày 16/7 vừa qua, Scaringe đã nhận được một khoản hỗ trợ quan trọng, có thể coi là "phao cứu sinh" trị giá 5 tỷ USD từ Volkswagen, giúp củng cố vị thế của Rivian. Để đạt được thỏa thuận này, một lần nữa, CEO Rivian đã dựa vào sự giúp đỡ của người khác, mang lại lợi ích cho cả ông và công ty. 

Ông đã làm theo lời khuyên của một trong những cố vấn thân cận nhất và phớt lờ những lời chỉ trích gay gắt từ đối thủ lớn nhất của mình. Theo một cuộc phỏng vấn mà Scaringe đã trả lời tạp chí GQ vào năm ngoái, cả hai người này đều là những nhân vật quyền lực hàng đầu thế giới. 

Một trong những yếu tố then chốt dẫn đến thành công của Rivian chính là quyết định tin tưởng CEO Amazon, Jeff Bezos, và phớt lờ CEO Tesla, Elon Musk. Là CEO Tesla, đối thủ sừng sỏ của Rivian trong lĩnh vực xe điện, Elon Musk đã không ít lần lên tiếng về Rivian và Scaringe trong những năm qua. 

Năm 2021, Rivian bắt đầu sản xuất xe bán tải điện R1T, nhưng chẳng mấy chốc sản lượng lại tụt xuống chỉ còn hơn một chiếc mỗi ngày – điều mà Musk đã mỉa mai trên X rằng: "Làm prototype (nguyên mẫu) thì dễ, chứ mở rộng sản xuất và chuỗi cung ứng mới là vấn đề."

Ngay cả khi Rivian IPO thành công với mức định giá hơn 100 tỷ USD vào thời điểm đó, Musk vẫn tỏ ra nghi ngờ. "Đã có hàng trăm công ty khởi nghiệp ô tô, cả xe điện lẫn xe xăng, nhưng Tesla là hãng xe Mỹ duy nhất đạt được sản lượng lớn và dòng tiền dương trong 100 năm qua," ông đăng trên X về Rivian vào năm 2021.

Tháng 2 năm nay, Musk còn dự đoán rằng với đà này, Rivian sẽ phá sản trong vòng 6 quý, tức khoảng một năm rưỡi. "Biết đâu quỹ đạo đó sẽ thay đổi, nhưng đến giờ thì chưa thấy gì," ông viết trên X.

Tháng 10 năm ngoái, Scaringe đã đáp trả Musk một cách khéo léo trên tạp chí GQ rằng, ông có cách tiếp cận khác để xây dựng công ty: Tránh xa hào nhoáng và để sản phẩm tự chứng minh. "Nói những lời đao to búa lớn luôn là cách nhanh nhất để gây chú ý, nhưng chúng tôi đâu có thiếu đơn hàng; rất nhiều người thực sự mong chờ sản phẩm của chúng tôi. Thực tế, lời phàn nàn lớn nhất của khách hàng hiện nay là chúng tôi không sản xuất xe đủ nhanh," ông chia sẻ.

Thay vì bận tâm đến những bình luận của Musk, Scaringe cho biết ông chỉ tập trung vào công ty của mình. "Nếu cứ mải nhìn sang đường đua của người khác, tay đua sẽ đâm vào tường thôi," ông ví von với GQ. "Khi chơi trò chơi như chúng tôi, cần phải tập trung vào sản phẩm mình đang làm."

Scaringe đã chọn lắng nghe lời khuyên của Jeff Bezos, nhà sáng lập và cựu CEO Amazon, người từng đầu tư 700 triệu USD vào Rivian và đặt hàng 100.000 xe tải điện vào năm 2019. Scaringe cho biết ông và Bezos đã nhanh chóng tìm được tiếng nói chung.

"Tôi nghĩ ông ấy kết nối được với những doanh nhân và những người dám chấp nhận rủi ro cao, và đó chắc chắn là tôi," ông nói về Bezos trên GQ. Chủ tịch điều hành Amazon và đội ngũ của ông cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giúp Rivian phát triển bằng cách đặt câu hỏi về chiến lược và khuyến khích Scaringe nghĩ về doanh nghiệp của mình như một ván cờ.

"Mục tiêu của chúng tôi là bán được hàng triệu xe mỗi năm," ông nói. "Nhưng bạn không thể bấm nút cái là từ con số không lên 5 triệu hay 10 triệu xe mỗi năm được. Nó cần một quá trình xây dựng. Đó là một ván cờ phức tạp, nhiều chiều, kéo dài 20 năm."