Tủ bếp, tủ nhà tắm Trung Quốc mượn xuất xứ Việt Nam để vào Mỹ?

Thông tin từ Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam (Viforest) cho biết hiệp hội vừa có văn bản đề nghị Bộ Tài chính, Bộ Công Thương và Bộ NN&PTNT tiến hành thanh tra, kiểm tra đột xuất đối với các doanh nghiệp nhập khẩu bộ phận, chi tiết của các sản phẩm gỗ rủi ro như tủ bếp, tủ nhà tắm từ Trung Quốc về Việt Nam.

Theo văn bản của Viforest, nhiều doanh nghiệp thành viên phản ánh thời gian gần đây có một số doanh nghiệp đã nhập khẩu bộ phận, chi tiết của các sản phẩm tủ bếp, tủ nhà tắm từ Trung Quốc về Việt Nam.

Việc nhập khẩu này thông qua các hình thức như công ty Việt Nam thành lập mới hoặc mới hoạt động trong khoảng 1-2 năm gần đây, nhập khẩu mặt hàng bộ phận tủ bếp, tủ nhà tắm, gỗ dán, sau đó gia công, lắp ráp thành sản phẩm hoàn chỉnh nhưng hàm lượng gia công rất ít để xuất khẩu sang Mỹ.

Công ty Việt Nam nhập bộ phận các mặt hàng có yếu tố rủi ro về Việt Nam, mua bán lòng vòng qua các công ty khác nhau, các bộ phận mặt hàng này sau sẽ tập hợp lại một công ty để lắp ráp và lấy danh nghĩa sản phẩm sản xuất của mình để xuất khẩu sang Mỹ.

Viforest cho rằng mặc dù chưa có kết quả kiểm chứng chính xác những thông tin trên, tuy nhiên với giá trị nhập khẩu, xuất khẩu mặt hàng rủi ro ngày một gia tăng thời gian gần đây cho thấy dấu hiệu gian dối trong nhập khẩu.

Để đề phòng, ngăn ngừa tình trạng gian lận, lẩn tránh xuất xứ hàng hóa và trong bối cảnh Mỹ đang điều tra ngành mặt hàng gỗ dán lẩn tránh xuất xứ và điều tra 301, Viforest đề nghị Bộ NN&PTNT, Bộ Công Thương, Bộ Tài Chính chỉ đạo các cơ quan chuyên môn cần tổ chức thanh tra, kiểm tra đột xuất đối với các doanh nghiệp có dấu hiệu nghi ngờ.

Đặc biệt là doanh nghiệp nhập khẩu các mặt hàng có yếu tố rủi ro cao mà có giá trị tăng trưởng nhanh, để có biện pháp ngăn chặn và xử lý kịp thời vi phạm (nếu có) đối với các cá nhân, doanh nghiệp trong lĩnh vực nhập khẩu các mặt hàng gỗ rủi ro.

Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan, trong ba tháng đầu năm 2021, giá trị xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ của Việt Nam đạt trên 3,8 tỷ USD, tăng gần 45% so với cùng kỳ năm ngoái. 

Trong đó, xuất khẩu sang thị trường Mỹ đạt trên 2,3 tỷ USD, tăng tới 77,02% so với cùng kỳ năm 2020, chiếm 61% tổng kim ngạch xuất khẩu của toàn ngành gỗ (tỷ lệ này của cùng kỳ năm 2020 đạt 50%). 

Các mặt hàng xuất khẩu sang Mỹ tăng mạnh so với năm 2020, gồm gỗ dán đạt 89,64 triệu USD tăng 34%; ghế gỗ nhồi đệm (khung bên trong bằng gỗ dán) đạt 512,95 triệu USD tăng 146%; đồ gỗ trong phòng bếp đạt 145,85 triệu USD tăng 101%.

Ở chiều nhập khẩu, trong ba tháng đầu năm đạt gần 729 triệu USD, tăng 37,2% so với cùng kỳ năm 2020; trong đó từ thị trường Trung Quốc, đạt 225 triệu USD, tăng trên 50%, chiếm 31% tổng giá trị nhập khẩu. 

Các mặt hàng nhập nhiều từ Trung Quốc gồm gỗ dán 49,27 triệu USD tăng 71%; khung ghế gỗ sofa 36,70 triệu USD, tăng 46%; bộ phận tủ bếp, tủ nhà tắm nhập 30,17 triệu USD, tăng 41%. Đây là các mặt hàng đang bị Mỹ áp thuế chống bán phá giá và trợ cấp khi xuất khẩu từ Trung Quốc.