Trung Quốc sắp đánh thuế trên lãi trái phiếu

Thay đổi lớn

Theo tuyên bố hôm 1/8 của Bộ Tài chính Trung Quốc, chính phủ nước này sẽ một lần nữa thu thuế giá trị gia tăng (VAT) đối với thu nhập từ lãi trái phiếu. Quyết định có hiệu lực từ ngày 8/8.

Các trái phiếu này do chính quyền trung ương, chính quyền địa phương và các tổ chức tài chính phát hành. Các trái phiếu phát hành trước mốc thời gian nêu trên và các đợt mở bán lại sẽ được miễn thuế.

Quy định kể trên nhiều khả năng sẽ kéo chi phí vay nợ mới đi lên, đặc biệt là bởi thu nhập từ lãi trái phiếu chính phủ đã được miễn thuế kể từ thập niên 1990.

Tờ Bloomberg cho biết giới đầu tư đã phản ứng bằng cách đổ xô mua các trái phiếu đang lưu hành để tránh thuế, khiến lợi suất giảm sâu hơn nữa.

Nhóm chuyên gia phân tích của Huatai Securities viết trong lưu ý: “Sự thay đổi của chính sách thuế sẽ làm tăng chi phí khi đầu tư vào những trái phiếu mới phát hành, đồng thời giúp các trái phiếu cũ trở nên hấp dẫn hơn”.

Huatai ước tính mức chênh lệch lợi suất giữa các trái phiếu hiện hành và trái phiếu mới sẽ tăng khoảng 5 - 10 điểm cơ bản (bps). Huatai cho biết thêm mức thuế VAT phổ thông ở Trung Quốc là 6%.

Tính đến cuối tháng 6, lượng trái phiếu do chính quyền trung ương, chính quyền địa phương và các tổ chức tài chính phát hành chiếm gần 70% tổng giá trị trái phiếu tại Trung Quốc.

Thuế đánh vào các trái phiếu này sẽ tạo ra nguồn thu mới cho Bắc Kinh, giúp các nhà lãnh đạo có thêm nguồn lực để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Nhưng mặt khác, thuế cũng sẽ làm tăng chi phí của hoạt động tài trợ trong lúc nền kinh tế vẫn gặp nhiều khó khăn.

Các tài sản sẽ hưởng lợi

Lợi suất trái phiếu chính phủ Trung Quốc kỳ hạn 30 năm quay đầu giảm vào ngày 1/8 sau thông tin trên, nhưng đến ngày 4/8 đã phục hồi và ổn định ở mức 1,94%. Lợi suất kỳ hạn 10 năm cũng ổn định ở mức 1,69% sau khi giảm 1 bps trong phiên cuối tuần.

Tờ China Financial and Economic News trực thuộc Bộ Tài chính Trung Quốc cho biết ban đầu Bắc Kinh miễn thuế đối với thu nhập từ lãi trái phiếu chính phủ để thúc đẩy lực mua và tạo điều kiện thuận lợi cho việc huy động vốn. Chính sách này tiếp tục được gia hạn khi Trung Quốc cải tổ hệ thống thuế VAT vào năm 2016.

Tờ báo viết: “Giờ đây, thị trường trái phiếu Trung Quốc có quy mô lớn thứ hai trên thế giới. Do đó, chính sách ưu đãi miễn thuế VAT với thu nhập từ lãi trái phiếu đã hoàn thành sứ mệnh lịch sử của nó”.

Khoản thuế VAT mới sẽ làm giảm lợi nhuận từ đầu tư trái phiếu, vậy nên nhiều khả năng các nhà đầu tư sẽ bắt đầu chuyển tiền sang những tài sản khác. Các cổ phiếu ngân hàng Trung Quốc đã tăng giá sau khi thông báo thuế được đưa ra. 

Ngoài ra, Huachang Securities dự kiến trái phiếu doanh nghiệp cũng sẽ được hưởng lợi trong bối cảnh chính sách thuế mới làm giảm sức hấp dẫn của trái phiếu chính phủ.

Trong báo cáo chính sách tiền tệ được công bố vào tháng 5, PBoC có đề cập ngắn gọn về cơ chế thuế khác nhau giữa các loại trái phiếu. Báo cáo chỉ ra rằng quy định miễn thuế thu nhập lãi trái phiếu chính phủ đã thúc đẩy khối lượng giao dịch và khuếch đại biến động của lợi suất.

Bà Serena Zhou, nhà kinh tế tại Mizuho Securities Asia, dự kiến chính sách thuế mới sẽ kìm hãm đà giảm của lợi suất thông qua việc giảm nhu cầu của các ngân hàng với trái phiếu chính phủ.