Triệu tập 1.065 bị hại vụ thao túng giá chứng khoán đầu tiên ở Hà Nội
Bị cáo Trần Hữu Tiệp (áo đen) và các bị cáo khác trong vụ án thao túng giá chứng khoán. (Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN)
Sáng 2/5, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội mở lại phiên tòa xét xử sơ thẩm bị cáo Trần Hữu Tiệp (nguyên Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty Cổ phần Mỏ và xuất nhập khẩu khoáng sản miền Trung, gọi tắt là Công ty MTM) và 14 đồng phạm trong vụ án thao túng giá chứng khoán, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, giả mạo trong công tác... liên quan đến cổ phiếu MTM.
Vụ án được dư luận đặc biệt quan tâm chú ý bởi đây là lần đầu tiên Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội đưa ra xét xử về hành vi thao túng giá chứng khoán.
Cùng ra hầu tòa với bị cáo Trần Hữu Tiệp trong vụ án này có 14 bị cáo khác, gồm Vũ Thị Hoa (sinh năm 1970), Nguyễn Lê Trường (sinh năm 1980), Bùi Thiện Lý (sinh năm 1988), Đỗ Hữu Tài (sinh năm 1992), Hồ Xuân Lý (sinh năm 1975), Lê Đắc Hà (sinh năm 1972), Đặng Mạnh Hùng (sinh năm 1983), Nguyễn Thị Hiền (sinh năm 1980), Vũ Thế Vinh (sinh năm 1979), Nguyễn Văn Dĩnh (sinh năm 1965), Nguyễn Thị Hiên (sinh năm 1967), Ngô Văn Hiến (sinh năm 1983), Lê Thị Hằng Nga (sinh năm 1979), Trần Thị Mai Lan (sinh năm 1980).
Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao đã truy tố các bị cáo Tiệp, Hoa, Trường về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản theo quy định tại Điều 139, khoản 4 - Bộ luật Hình sự năm 1999. Các bị cáo Lý và Tài bị truy tố về tội “Thao túng giá chứng khoán” theo quy định tại Điều 181, khoản 2, điểm c - Bộ luật Hình sự năm 1999.
Các bị cáo Dĩnh, Hiên, Hiến, Nga, Lan bị truy tố về tội “Làm giả tài liệu của cơ quan tổ chức” theo quy định tại Điều 267, khoản 2 - Bộ luật Hình sự năm 1999. Các bị cáo Lý, Hà, Hùng, Hiền, Vinh bị truy tố về tội “Giả mạo trong công tác” theo quy định tại Điều 284 - Bộ luật Hình sự năm 1999.
Tại phiên tòa, Hội đồng xét xử đã triệu tập 1.065 người bị hại, 107 người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, 10 người làm chứng... Tuy nhiên, có rất ít người bị hại, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan đến tham dự phiên tòa.
Tổng số có gần 20 luật sư tham gia bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho 15 bị cáo tại phiên tòa. Công ty Cổ phần Mỏ và xuất nhập khẩu khoáng sản miền Trung (viết tắt là MTM) là bị đơn dân sự trong vụ án này.
Theo cáo trạng, năm 2010, Nguyễn Văn Dĩnh (nguyên Giám đốc Công ty Cổ phần khoáng sản Nari Hamico) mua lại hồ sơ pháp lý của Công ty MTM. Doanh nghiệp này không hoạt động, không có vốn nhưng các đối tượng làm giả hồ sơ thể hiện năm 2014, MTM có 103 cổ đông sở hữu 31 triệu cổ phần (tương đương 310 tỉ đồng); làm giả chứng từ tăng vốn thực góp lên 310 tỷ đồng... nhằm đủ điều kiện niêm yết trên sàn chứng khoán.
Để làm giả được hồ sơ nói trên, Tiệp, Dĩnh và đồng phạm đã móc nối với cán bộ một số ngân hàng làm giả, hợp thức hóa chứng từ, rút 485 tỷ đồng, thể hiện việc góp vốn của các cổ đông và doanh số kinh doanh của Công ty MTM. Sau đó, các bị cáo đã cấu kết đưa cổ phiếu MTM được giao dịch trên thị trường chứng khoán.
Trong lúc Dĩnh đang chỉ đạo đăng ký niêm yết cổ phiếu MTM, ngày 29/5/2015, đối tượng này bị khởi tố, bắt tạm giam vì hành vi làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan tổ chức; trốn thuế và vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng ở một vụ án khác.
Ngay sau đó, Công ty MTM vội rút hồ sơ đăng ký niêm yết trên sàn giao giao dịch chứng khoán. Tuy nhiên, tháng 6/2015, Tiệp và Phùng Thành Công (hiện bỏ trốn) lại thỏa thuận với Vũ Thị Hoa (vợ Dĩnh) để nhận hồ sơ pháp lý của Công ty MTM và tiếp tục làm thủ tục đăng ký giao dịch chứng khoán.
Hoa biết rõ MTM không có vốn, cũng không hoạt động sản xuất kinh doanh, nhưng vẫn đồng ý bàn giao hồ sơ với thỏa thuận - nếu cổ phiếu MTM được giao dịch trên thị trường chứng khoán, mỗi bên sẽ sở hữu 50% trong số 31 triệu cổ phiếu, tương đương 155 tỉ đồng vốn thực góp.
Cáo trạng xác định tính đến thời điểm vụ án bị phát hiện (tháng 6/2016) đã có 1.156 người đứng tên sở hữu cổ phiếu “ảo” của doanh nghiệp này.
Với thủ đoạn nêu trên, Trần Hữu Tiệp cùng các đồng phạm đã thực hiện các hành vi gian dối lừa đảo, thao túng cổ phiếu MTM, gây thiệt hại hơn 56 tỷ đồng của các tổ chức, cá nhân. Trong đó, các bị cáo đã lừa đảo chiếm đoạt hơn 53 tỷ đồng của các nhà đầu tư cổ phiếu MTM. Ngoài ra, bị cáo Tiệp còn có hành vi lừa bán cổ phiếu của MTM cho hai người khác để chiếm đoạt 355 triệu đồng.
Dự kiến, phiên tòa diễn ra đến ngày 7/5.
