Treo thưởng 'cột mỡ', Grab biến tài xế thành những cỗ máy kiếm tiền

'Vắng khách không phải do Grab tăng giá, mà vì tài xế quá đông'

Hàng trăm tài xế Grab ở Hà Nội đã gửi về Dân Trí những bức xúc về các chính sách mới mà phía Grab đưa ra. Họ cho rằng, những chính sách này đang đẩy cánh tài xế vay tiền mua xe vào cảnh tiến thoái lưỡng nan, bán xe cũng không được mà làm tiếp cũng chẳng xong.

Qua một vài người quen, PV Dân trí đã gặp được anh Hiếu (nhân vật xin thay đổi tên) là một tài xế Grab chạy chuyên nghiệp toàn thời gian. Anh Hiếu và hàng trăm anh em tài xế Grab hoạt động cùng nhau đã liên tục họp mặt kể từ khi Grab có những sự thay đổi chính sách với đối tác.

Tỷ lệ hoàn thành chuyến đang là áp lực vô cùng lớn khiến nhiều tài xế đi làm như đánh trận.

Sự việc lên tới đỉnh điểm theo anh Hiếu là do: “Trước kia Grab có áp dụng đồng hành 2-3 chương trình thưởng một lúc, nhưng người lại thuộc nhóm thưởng này, người lại thuộc nhóm thưởng khác. Phía Grab có trả lời các tài xế là đã nghiên cứu cách hoạt động của tài xế để ra chương trình thưởng cho phù hợp.”

“Tuy nhiên, không phải là như vậy, mà phía Grab đang áp dụng thưởng theo cách phân loại tài xế để thu phí được tối ưu nhất. Nhưng có lẽ chưa được như kì vọng, vì thế cho đến thứ Hai vừa qua (23/7) thì Grab đã áp đặt một chương trình thưởng mới cho toàn bộ tài xế ở Hà Nội”, anh Hiếu nói.

Chương trình thưởng mới này, Grab yêu cầu tài xế phải hoàn thành tối thiểu 70% trên tổng các cuốc xe mà hệ thống phát đến cho tài xế. Nhưng, vấn đề hiện nay là, kể cả các cuốc xe mà khách hàng huỷ với bất kỳ lý do nào cũng khiến tài xế phải chịu vào tỷ lệ hoàn thành chuyến.

Nói một cách đơn giản, khách hàng huỷ chuyển là tài xế không thể hoàn thành được chương trình thưởng ngay cả khi cố gắng chạy hết sức. Trong khi đó, việc nhận được tiền thưởng rất quan trọng với tài xế. Do mức thuế, phí hiện nay đang rất cao.

Vì nếu một ngày có chạy 20 cuốc ngắn, mỗi cuốc 25.000 đồng thì các tài xế cũng chỉ thu về được 500.000 đồng. Chưa kể trong cuốc ngắn đó, tài xế mất 7.000 tiền phí, 8.000 đồng tiền xăng, các chi phí khác chưa tính. Con số còn lại quá nhỏ nho so với công sức và chi phí phải bỏ ra.

Anh Hiếu nói: “Grab đưa ra chương trình thưởng mang tính áp đặt. Vì trước khi ra chương trình thưởng, Grab không hề tham khảo tài xế. Mà để đạt được tiền thưởng thì điều kiện vô cùng ngặt nghèo.”

“Chưa kể, tài xế sẽ phải hoạt động 13-15 tiếng/ngày và 7 ngày/tuần thì mới có thể đạt số tiền tối đa mà Grab trao thưởng. Thế nhưng, nếu đạt được số tiền thưởng ở mức tối đa, tổng doanh thu vẫn không thể tương xứng với thời gian thực làm việc”, anh Hiếu cho biết thêm.

Nhiều tài xế cho rằng, càng về sau, các chính sách của Grab càng có xu hướng "tận thu" của tài xế.

Các tài xế nếu "cố sống cố chết" chạy theo chương trình thưởng đó thì không có thời gian cho gia đình và không đủ sức khoẻ để làm việc lâu dài. Tuy nhiên, đứng trước sức ép từ cơm áo gạo tiền, tài xế không có sự lựa chọn nào khác.

Một số tài xế cho biết, trước kia còn có các chương trình thưởng song song, nhưng bây giờ đều phải theo sự sắp đặt của Grab. Và trước khi sát nhập Uber vào, tài xế cố gắng làm việc trong khoảng 10 tiếng là đã có thể hoàn thành thưởng.

Nhưng hiện nay, điều kiện khó nhất là Grab yêu cầu tài xế phải hoàn thành một số lượng cuốc xe nhất định trong khung giờ cao điểm buổi sáng từ 7 -tới9 giờ và buổi tối từ 16 tới 21 giờ. Việc chia ra làm hai khung giờ khiến tài xế buộc lòng phải cố chạy thì mới đủ điều kiện nhận thưởng.

Nhưng thậm chí, hàng trăm hàng nghìn tài xế đã nếm phải tình trạng, khi chỉ còn 1 cuốc xe nữa là hoàn thành điều kiện nhận thưởng của ngày đó, thì cuốc xe cuối thường bị Grab phát cho một cuốc xe rất xa đi sang ngoại thành. Khi hoàn thành chuyến thì cũng đã hết giờ nhận thưởng, mà huỷ thì bị tính vào tỷ lệ hoàn thành chuyến và cũng không được nhận thưởng. Nhiều tài xế khóc không nổi mà cười cũng chẳng xong.

Khách huỷ cũng khiến tài xế mất thưởng.

Đó là không hoàn thành thưởng, còn hoàn thành thưởng cũng khổ không kém. Tuần đầu đạt thưởng sau khi hoàn thành 70 chuyến xe được 1,1 triệu đồng thì ngay tuần sau, số chuyến phải hoàn thành sẽ lên 75 và tiền thưởng giảm còn 900.000 đồng và cứ thế số chuyến tăng, tiền giảm.

Nhưng cũng chỉ đến tuần thứ 2 là các tài xế đã chịu không nổi với các điều kiện thưởng kiểu “treo cột mỡ” đó.

Khi thắc mắc với Grab thì thường sẽ nhận được câu trả lời là, tài xế vẫn có thể đủ điều kiện nhận chương trình thưởng khác tuỳ theo giờ hoạt động. Có nghĩa là các chương trình thưởng thấp từ 200.000 tới 400.000 đồng/tuần.

Tuy nhiên, nếu không cố gắng hoàn thành các chương trình thưởng thì các tài xế sẽ không thể đảm bảo cuộc sống. Nhất là với các tài xế vay tiền mua xe, đó là một gánh nặng rất lớn khiến họ phải lao vào kiếm tiền cho bản thân và cho Grab như những cỗ máy.

Xem thêm Chở khách đi thêm quãng đường dài, nhiều tài xế Grab không dám thu thêm tiền Chở khách đi thêm quãng đường dài, nhiều tài xế Grab không dám thu thêm tiền