TP HCM định giá đất 'vàng' Nguyễn Huệ, Đồng Khởi, Lê Lợi chỉ 210 triệu/m2, thực tế hơn 1 tỷ đồng
 |
‘Đất vàng’ quán bún chả Obama trên đường Lê Văn Hưu được định giá bao nhiêu? |
|
Đại gia bí ẩn thâu tóm 'đất vàng' quán bún chả Obama và gần chục hộ dân 34-52 Lê Văn Hưu |
Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA) mới đây đã có công văn gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ và Bộ Tài nguyên – Môi trường về việc Đề xuất sửa đổi Luật Đất đai 2013 về giá đất.
Theo HoREA, Luật Đất đai 2013 vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế. Nhiều quy định và cơ chế xác định giá đất, thẩm định giá đất khi vận hành thực tế đã cho thấy chưa thực sự đảm bảo nguyên tắc "Giá đất phù hợp với giá đất phổ biến trên thị trường”.
 |
| Đường Đồng Khởi, Quận 1 theo Bảng giá đất của TP HCM được định giá 210,6 triệu đồng/m2 nhưng giá thị trường lên tới hơn 1 tỷ đồng/m2. Ảnh: Giáo dục Việt Nam. |
HoREA chỉ rõ, thực tế hiện nay, giá đất trong bảng giá đất ở các địa phương được quy định thấp hơn so với giá đất phổ biến trên thị trường. Giá đất quy định trong Bảng giá đất của các địa phương chỉ tương đương khoảng 30-50% giá đất thị trường. Kết quả công tác thẩm định "giá đất cụ thể" cũng chưa thể đảm bảo được nguyên tắc "Giá đất phù hợp với giá đất phổ biến trên thị trường".
Tại các địa phương đã xảy ra tình trạng "Bảng giá đất" thấp mà nguyên nhân chủ yếu là do "Khung giá đất" thấp, và do Nghị định 44/2014/NĐ-CP của Chính phủ quy định "Ủy ban nhân dân cấp tỉnh được quy định mức giá đất cao hơn nhưng không quá 30% so với mức giá tối đa của cùng loại đất trong khung giá đất", nhưng không được quy định mức giá đất thấp hơn mức giá tối thiểu của cùng loại đất trong khung giá đất, nên không phù hợp với tình hình thực tế của địa phương.
Để làm rõ vấn đề nêu trên, HoREA đưa ra các ví dụ cụ thể.
Ví dụ 1, về mức giá đất thấp nhất trong Bảng giá đất của địa phương.
Tại TP HCM khi ban hành hệ số điều chỉnh giá đất theo Quyết định 51/2014/QĐ-UBND ngày 31/12/2014 của UBND TP thì mức nộp tiền sử dụng đất năm 2015 (áp dụng theo Luật Đất đai 2013) của nhiều vị trí nhà tương tự trong "hẻm sâu" cao hơn các trường hợp đã nộp tiền sử dụng đất năm 2014 (áp dụng theo Luật Đất đai 2003). Theo cách tính năm 2014, các vị trí nhà trong hẻm có hệ số vị trí cao nhất là 0,5 (vị trí 1), thấp nhất là 0,2 (vị trí 4) đồng thời còn được tính tương ứng với phân cấp hẻm (hẻm cấp 1, hẻm cấp 2, cấp hẻm còn lại).
Trong khi đó tại Quyết định 51/2014/QĐ-UBND ngày 31/12/2014 của UBND TP thì chỉ có phân ra 3 loại vị trí hẻm: vị trí 2 (tương đương vị trí 1 trong Quyết định 60) có hệ số vị trí 0,7 so với nhà mặt tiền đường; vị trí 3 (tương đương vị trí 2 trong Quyết định 60) có hệ số vị trí 0,8 so với vị trí 2; vị trí 4 (bao gồm cả vị trí 3 và vị trí 4 trong Quyết định 60) có hệ số vị trí 0,8 so với vị trí 3.
Do vậy, theo cách tính của năm 2015 thì nhiều vị trí nhà trong hẻm, nhất là các hẻm sâu (hẻm của hẻm của hẻm) phải nộp tiền sử dụng đất cao hơn năm 2014. Do nhà trong hẻm chiếm phần đa số, hơn nữa nhà trong hẻm sâu (hẻm của hẻm của hẻm) là của đông đảo bà con lao động nghèo, nên việc xây dựng hệ số điều chỉnh giá đất theo Luật Đất đai 2013 đã quy dịnh giá đất thấp nhất trong Bảng giá đất của thành phố không được thấp hơn giá đất tối thiểu của Khung giá đất do Chính phủ, dẫn đến người dân xin hợp pháp hóa quyền sở hữu nhà đã phải nộp tiền sử dụng đất cao hơn trước đây.
Ví dụ 2, về mức giá đất cao nhất trong Bảng giá đất của địa phương.
HoREA cho rằng, Chính phủ đã ban hành Nghị định 104/2014/NĐ-CP quy định về khung giá đất, trong đó, quy định giá đất tối đa tại TP HCM (đô thị đặc biệt) là 162 triệu đồng/m2.
Bảng giá đất của TP HCM đã xác định 3 tuyến đường gồm: Đồng Khởi, Lê Lợi, Nguyễn Huệ (quận 1) áp dụng mức giá cao nhất, tính theo công thức: 162 triệu đồng/m2 + (162 x 30%) = 210,6 triệu đồng/m2.
"Mặc dù vậy, mức giá này vẫn rất thấp so với giá thị trường khoảng hơn 1 tỷ đồng/m2", HoREA cho biết.
 |
| Đường Lê Lợi, Quận 1 có giá thị trường hơn 1 tỷ đồng/m2. Ảnh: Giáo dục Việt Nam. |
Cũng theo HoREA, ngày 15/3/2018, UBND TP đã ban hành Quyết định 09/2018/QĐ-UBND về hệ số điều chỉnh giá đất, đã quy định hệ số 1,1 lần áp dụng cho trường hợp hộ gia đình, cá nhân được chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở đối với phần diện tích vượt hạn mức. Quy định hệ số 1,3 cho khu vực 5, hệ số 1,5 cho khu vực 4, hệ số 1,7 cho khu vực 3, hệ số 1,9 cho khu vực 2 và hệ số 2,1 cho khu vực 1 áp dụng trong trường hợp xác định đơn giá thuê đất hàng năm, xác định giá khởi điểm đấu giá quyền sử dụng đất để cho thuê.
“Khi áp dụng hệ số điều chỉnh giá đất này thì đơn giá cho thuê đất hàng năm hoặc xác định giá khởi điểm đấu giá đất để cho thuê vẫn thấp so với giá thị trường. Như đường Đồng Khởi, Lê Lợi, Nguyễn Huệ, nếu áp dụng hệ số điều chỉnh 2,1 thì giá đất cũng chỉ là: 210,6 triệu đồng x 2,1 = 442,26 triệu đồng/m2. Đây là mức giá vẫn còn quá thấp so với giá thị trường”, văn bản của HoREA nêu rõ.
HoREA cho rằng, tài chính đất đai là vấn đề rất lớn, rất quan trọng trong pháp luật đất đai, trong đó có vấn đề xác định giá đất. Nguồn thu từ đất chiếm khoảng trên dưới 10% ngân sách địa phương là nguồn thu rất quan trọng của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Nhưng hiện nay, trong quá trình thực thi pháp luật đất đai, có hiện tượng nguồn thu ngân sách Nhà nước từ đất đai còn bị thất thu trong hoạt động chuyển mục đích sử dụng đất, chuyển công năng sử dụng của công trình xây dựng gắn liền với đất, nhất là chuyển mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp thành đất phi nông nghiệp, đất ở.
"Nguồn thu ngân sách từ đất đai chưa tương xứng với tiềm năng, chưa tạo thành nguồn thu lâu dài, bền vững cho ngân sách nhà nước. Hoạt động thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, thuế sử dụng đất phi nông nghiệp còn nhiều bất cập", văn bản của HoREA nhấn mạnh.
