Tiêu chuẩn riêng cho nhà ở riêng lẻ có gia tăng an toàn phòng cháy?

Từ thực tế của các vụ cháy nhà ở riêng lẻ diễn ra liên tiếp thời gian qua gây hậu quả nặng nề và nghiêm trọng về người và tài sản mà vụ cháy chung cư mini tại quận Thanh Xuân, Hà Nội là điển hình đã gióng lên hồi chuông báo động đỏ về an toàn PCCC tại nhóm công trình nhà ở riêng lẻ; trong đó, chung cư mini “núp danh” để “né” quy định khắt khe về PCCC.

Chuyên gia pháp lý Nguyễn Văn Đỉnh phân tích, bản chất chung cư mini không khác chung cư thường nhưng là quy mô nhỏ hơn. Chung cư này có nhiều chủ sở hữu và cũng có các trang thiết bị riêng rất phức tạp. Tuy nhiên, nó lại đang tồn tại dưới hình thức nhà ở riêng lẻ nên hình thức đầu tư chỉ là cấp giấy phép xây dựng theo kiểu nhà ở riêng lẻ.

Nhờ đó, chủ sở hữu của các tòa nhà này dễ dàng bỏ qua được hàng loạt thủ tục khó có thể đáp ứng mà chung cư thông thường đang phải áp dụng. Trong khi đó, diện tích thì nhỏ nhưng chung cư mini lại đang vận hành với số hộ dân sinh sống đông. Nếu tính mật độ dân số trên diện tích sử dụng của chung cư mini rất cao nhưng lại không bị quản lý bởi cơ quan chức năng. Đặc biệt, khâu PCCC lại “nới lỏng” hơn nhiều vì với loại hình nhà ở riêng lẻ thì yêu cầu về PCCC chỉ là khuyến cáo, chứ không bắt buộc.

Theo ông Cao Duy Khôi, với loại hình nhà ở riêng lẻ, việc bố trí lối ra khẩn cấp rất quan trọng. Bởi trên thực tế, đã số vụ hỏa hoạn có xảy ra chết người là do nạn nhận không chạy ra lối thoát nạn được, ví dụ như lối ra bên cạnh tòa nhà, logia, ban công, sân thượng, mái…

Chuyên gia này khuyến cáo, cần chú trọng yếu tố an toàn thoát nạn. Đơn cử như với nhà cao 3 tầng (khoảng 9m) thì phải có tối thiểu 1 lối thoát nạn. Còn công trình cao hơn phải bố trí lối ra khẩn cấp ở ban công, mái…; khuyến khích các công trình nhà ở riêng lẻ dù nhỏ hay lớn đều nên có lối ra khẩn cấp ở các tầng và mái nhà để khi xảy ra hỏa hoạn thì lực lượng cứu hộ tiếp cận được dễ dàng để giải cứu.

Dự kiến, tại dự thảo "Tiêu chuẩn Quốc gia về Nhà ở riêng lẻ - Yêu cầu chung để thiết kế" do Bộ Xây dựng đang nghiên cứu soạn thảo sẽ có mục riêng dành cho yêu cầu về an toàn cháy đối với nhà ở riêng lẻ sử dụng với mục đích để ở; trong đó, yêu cầu thiết kế an toàn cho nhà ở riêng lẻ phải tuân thủ quy định trong TCVN 2622 và quy định hiện hành.

Cùng đó là những yêu cầu cụ thể về thoát nạn, ngăn cháy lan, thiết bị báo cháy, chữa cháy và cấp nước chữa cháy... Với nhà ở riêng lẻ kết hợp sản xuất, kinh doanh hoặc các mục đích dân dụng khác thì ngoài yêu cầu chung phải đáp ứng như nhóm nhà ở riêng lẻ sử dụng với mục đích để ở sẽ buộc phải tuân thủ thêm những quy định riêng.

Ông Vũ Ngọc Anh - Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ và Môi trường (Bộ Xây dựng) cho rằng, từ vụ việc cháy nghiêm trọng vừa xảy ra ở phường Hạ Đình, quận Thanh Xuân, Hà Nội, các cơ quan chuyên môn có trách nhiệm sớm ban hành quy định có liên quan về PCCC.

Nếu còn khe hở của pháp luật thì nhanh chóng hoàn thiện, bổ sung. Việc ban hành các quy định cần kỹ hơn, chi tiết hơn để triển khai ra cuộc sống thuận lợi và hiệu quả. Tuy nhiên, trong quá trình xây dựng hành lang pháp lý, Quy chuẩn, Tiêu chuẩn về PCCC cũng không thể vì tập trung tháo gỡ vướng mắc mà xem nhẹ yếu tố an toàn trong phòng cháy.

Cùng đó, khâu thanh kiểm tra của các địa phương cũng rất quan trọng. Nhất là thời gian qua, các vi phạm về cấp phép, không đảm bảo điều kiện an toàn… đều do địa phương được phân cấp nhưng lại buông lỏng quản lý; trong đó, có vấn đề sai phép xây dựng, tuân thủ quy định về PCCC.