Tỉ lệ tử vong vì virus cực thấp ở Đức gây bối rối cho giới chuyên gia

Tỷ lệ tử vong vì Covid-19 của Đức tiếp tục ở mức thấp đã gây tò mò cho các chuyên gia, trong bối cảnh dịch Covid-19 lan rộng khắp châu Âu khiến nhiều quốc gia như Italy, Tây Ban Nha hay Anh phải vật lộn để khống chế.

Nhiều người đặt câu hỏi về cách thu thập dữ liệu của Đức, trong khi những người khác cho rằng tỷ lệ tử vong thấp có thể được giải thích bằng việc xét nghiệm với quy mô lớn hơn được thực hiện ở Đức - phương pháp giúp tìm ra các ca bệnh nhẹ hoặc không có triệu chứng, giống như điều đã được làm ở Hàn Quốc và và Trung Quốc.

Trái ngược với Italy

Theo số liệu mới nhất, Đức ghi nhận 18.610 ca nhiễm Covid-19, với 55 trường hợp tử vong, tương đương với tỷ lệ tử vong chỉ 0,3%, thấp hơn rất nhiều so với con số gần 9% của Italy và 4,6% tại Anh. Hiện Đức cũng là quốc gia có ít ca tử vong nhất trong số 10 nước bị ảnh hưởng nghiêm trọng nhất bởi virus corona.

Sự trái ngược với Italy là đáng ngạc nhiên, vì Đức và Italy là hai nước có tỷ lệ dân số trên 65 tuổi nhiều nhất châu Âu. Thậm chí theo chỉ số Bloomberg về Sức khoẻ Toàn cầu, người Italy được cho là có lối sống lành mạnh hơn so với người Đức.

Các chính trị gia và giới chức y tế Đức không muốn bình luận về tỷ lệ tử vong cực thấp này, do dịch bệnh vẫn đang có xu hướng diễn biến phức tạp. Ông Lothar Wieler, Chủ tịch Viện Robert Koch (RKI) - cơ quan phụ trách kiểm soát các dịch bệnh truyền nhiễm ở nước này, cho biết ông nghĩ rằng về lâu dài sẽ không có sự khác biệt về tỷ lệ tử vong ở Đức và Italy.

"Còn quá sớm để nói rằng liệu Đức có chuẩn bị tốt hơn cho đại dịch Covid-19 so với các nước khác hay không", bà Marylyn Addo, trưởng khoa bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế Đại học Hamburg, nhận định.

Theo bà Addo, một trong những lời giải thích cho khác biệt trong tỷ lệ tử vong là tình trạng hiện tại của hệ thống y tế. Nếu như các bệnh viện ở phía bắc Italy đang quá tải thì tại Đức, các cơ sở chăm sóc y tế vẫn chưa hoạt động hết công suất, và các cơ sở này có nhiều thời gian hơn để chuẩn bị giường bệnh, dự trữ thiết bị và phân phối nhân sự.

"Một ưu điểm của Đức là chúng tôi bắt đầu thực hiện theo dõi và liên lạc với những người có tiếp xúc với người nhiễm, ngay từ khi các ca bệnh đầu tiên được xác nhận. Điều đó giúp cho chúng tôi có thời gian để chuẩn bị cho cơn bão đang tới", bà Addo nhận định.

Một yếu tố quan trọng khác là Đức bắt đầu xét nghiệm cả những người có triệu chứng nhẹ từ sớm, điều này giúp cho giới chức y tế có một bức tranh rõ ràng hơn về tình hình lây lan của dịch bệnh.

Theo hiệp hội các bác sĩ Đức, nước này có thể thực hiện 12.000 xét nghiệm Covid-19 mỗi ngày, trong khi ông Wieler chủ tịch Viện Robert Koch cho biết năng lực xét nghiệm của Đức là 160.000 mẫu mỗi tuần.

Mặc dù Đức không thực hiện xét nghiệm với tỷ lệ cao như Hàn Quốc, các hướng dẫn ban đầu đã có từ cách đây một tháng, cho phép mọi người được xét nghiệm dù có triệu chứng nhẹ, nếu như họ có tiếp xúc với người nhiễm bệnh hoặc từng tới khu vực có rủi ro cao gần đây.

Có vấn đề trong thống kê?

Độ tuổi trung bình của những người nhiễm virus trong vài tuần đầu tiên ở Đức cũng thấp hơn so với các quốc gia khác. Nhiều người trong số này hoàn toàn khoẻ mạnh và trở về từ các khu trượt tuyết trên dãy Alps ở Áo hoặc Italy, điều này cũng giúp giải thích tỷ lệ tử vong thấp.

"Tôi cho rằng nhiều người Italy trẻ tuổi đang hoặc đã nhiễm virus mà không được phát hiện", ông Christian Drosten, nhà virus học tại Bệnh viện Berlin Charite, nhận định trên tờ Die Zeit và cho rằng đây là nguyên nhân khiến tỷ lệ tử vong ở Italy cao.

Ông Drosten là cố vấn cho Bộ Y tế Đức trong công cuộc chống dịch, ông cảnh báo rằng tỷ lệ tử vong tại nước này có thể tăng lên trong những tuần tới, vì các khu vực có nguy cơ cao trở nên khó xác định hơn, và năng lực xét nghiệm không đáp ứng đủ số người nghi nhiễm.

"Sẽ có vẻ là virus trở nên nguy hiểm hơn, nhưng đó chỉ là sản phẩm của thống kê. Nó đơn giản phản ánh những gì đã bắt đầu xảy ra rồi: chúng ta đang ngày càng bỏ lỡ không phát hiện nhiều ca nhiễm hơn", ông Drosten giải thích.

Phương pháp đằng sau quá trình thu thập dữ liệu của Đức cũng có thể giải thích cho sự khác biệt trong tỷ lệ tử vong giữa nước này và Italy. Số liệu tử vong chính thức được công bố bởi RKI bao gồm cả những người chết vì Covid-19 và những người nhiễm virus corona nhưng có những bệnh lý nền trong đó không thể xác định được nguyên nhân chính xác dẫn đến cái chết.

Nếu một bệnh nhân được xét nghiệm dương tính với Covid-19 ở Đức, bác sĩ sẽ thông báo cho cơ quan y tế địa phương, sau đó cơ quan này sẽ gửi số liệu đến RKI. Độ trễ trong quá trình giải thích tại sao số liệu hàng ngày của RKI luôn thấp hơn so với số liệu từ Đại học Johns Hopkins, nơi cập nhật dữ liệu thường xuyên hơn.

Không giống như ở Italy, đang không có một chương trình xét nghiệm Covid-19 sau tử vong được thực hiện đại trà ở Đức. RKI cho biết những người chưa từng được xét nghiệm và bị nghi nhiễm "có thể" được xét nghiệm sau khi đã tử vong, nhưng đây không phải là điều bắt buộc hay được thực hiện thường xuyên.

Vì vậy, về mặt lý thuyết, có thể đã có những người tử vong tại nhà trước khi được xét nghiệm Covid-19, và những cái chết này không được đưa vào số liệu tử vong vì bệnh dịch.

Các chuyên gia y tế như bà Addo không tin rằng số trường hợp như vậy là đủ lớn để ảnh hưởng đến con số thống kê.

"Tôi chưa thấy bất cứ dữ liệu cho thấy có một số lượng lớn các trường hợp tử vong liên quan đến Covid-19 nhưng chưa được xét nghiệm", bà Addo nói.

"Các phòng khám bệnh về đường hô hấp đã được cảnh giác cao về virus corona trong nhiều tuần, vì vậy tôi sẽ rất ngạc nhiên nếu có một số lượng đáng kể các ca tử vong chưa được biết tới", bà Addo nhận định.