Thu ngân sách nhà nước sẽ giảm 42,3 nghìn tỉ đồng so với dự toán nếu dịch virus corona (covid-19) sang quí II mới được khống chế

Theo Báo cáo Đánh giá ảnh hưởng của dịch bệnh corona (covid-19) đối với phát triển kinh tế - xã hội Việt Nam mà Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT) vừa mới công bố, Bộ này nhận định dịch bệnh sẽ làm giảm số thu ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2020 ở cả 3 khu vực: nội địa, xuất nhập khẩu và thu từ dầu thô.

Theo đó, đối với số thu nội địa, Bộ KH-ĐT cho rằng số thu có xu hướng giảm do nhiều hoạt động sản xuất – kinh doanh, du lịch, dịch vụ.... giảm sút.

Trường hợp dịch bệnh sớm được khống chế trong khoảng 2-3 tháng tới, thì một số ngành chịu ảnh hưởng trực tiếp như: du lịch, kinh doanh vận tải, dịch vụ thương mại, xuất nhập khẩu nông sản hàng hóa... bị tác động mạnh nhất. 

Các hoạt động sản xuất – kinh doanh khác có khả năng dự trữ, điều tiết hoạt động sản xuất sẽ bị tác động suy giảm; rất ít ngành có thể vẫn duy trì được hoạt động bình thường.

Trường hợp dịch bệnh kéo dài (4-5 tháng hoặc lâu hơn), thì đến lượt các ngành hàng, nhóm hàng, lĩnh vực sản xuất có đầu vào là thiết bị, linh kiện, nguyên liệu nhập khẩu từ Trung quốc chiếm tỷ trọng lớn (dệt may, giầy dép, điện tử, hàng tiêu dùng....), kể cả các công ty đa quốc gia (Apple, Samsung, LG...) sẽ gặp khó khăn.

Tiến độ triển khai các dự án đầu tư sử dụng vốn, lao động, nguyên liệu đầu vào từ Trung Quốc sẽ chậm lại, ảnh hưởng đến tăng trưởng của các ngành, lĩnh vực liên quan; đồng thời, việc xuất khẩu hàng hóa sang Trung Quốc bị đình trệ do hạn chế đi lại và nhu cầu giảm, cũng làm giảm động lực sản xuất trong nước.

Đối với số thu từ hoạt động xuất nhập khẩu, theo Bộ KH-ĐT, kim ngạch xuất nhập khẩu nói chung và với Trung quốc nói riêng giảm , chắc chắc làm giảm số thu thuế xuất nhập khẩu từ thị trường này, tương đương sẽ giảm kim ngạnh xuất nhập khẩu khoảng 15-20% so dự toán thu Quốc hội đã quyết định.

Đối với số thu từ dầu thô, giá dầu thế giới gần đây đã giảm về mức 50-52 USD/thùng do nhu cầu tiêu thụ của Trung quốc giảm và triển vọng tăng trưởng kinh tế toàn cầu không đạt như dự kiến , làm ảnh hưởng đến giá dầu thô của Việt Nam và số thu ngân sách từ dầu thô.

Từ các cơ sở trên, Bộ KH-ĐT đưa ra hai kịch bản về ảnh hưởng của dịch virus corona tới thu chi NSNN trong năm 2020. 

Cụ thể, kịch bản 1 - nếu dịch bệnh được khống chế trong quí I/2020, thu NSNN khả năng đạt 1.494,2 nghìn tỉ đồng, giảm 18,1 nghìn tỉ đồng (-1,2%) so với dự toán. Dự kiến thu ngân sách trung ương giảm khoảng 9,4 nghìn tỉ đồng so với dự toán, thu ngân sách địa phương giảm khoảng 8,7 nghìn tỉ đồng so với dự toán.

Kịch bản 2, nếu dịch bệnh được khống chế trong quí II/2020, thu NSNN khả năng đạt 1.470 nghìn tỉ đồng, giảm 42,3 nghìn tỉ đồng (-1,6%) so với dự toán. Dự kiến thu ngân sách trung ương giảm khoảng 23,5 nghìn tỉ đồng so với dự toán, thu ngân sách địa phương giảm khoảng 18,8 nghìn tỉ đồng so với dự toán. 

Về chi ngân sách nhà nước, Bộ KH-ĐT cho biết, để phòng chống và dập dịch, ngân sách Nhà nước sẽ phải tăng chi cho các hoạt động y tế, bảo đảm vệ sinh môi trường và các hoạt động hỗ trợ kiểm soát dịch (tuần tra biên giới, bảo vệ an ninh khu cách li....). 

Bên cạnh đó, trường hợp dịch bệnh kéo dài ảnh hưởng lớn đến tăng trưởng kinh tế và đời sống nhân dân, có thể phải áp dụng các biện pháp kích thích kinh tế, tăng cầu đầu tư và tiêu dùng để duy trì đà tăng trưởng. Khi đó, còn phải tăng chi NSNN để thực hiện các biện pháp này.