Thẩm định báo cáo NCKT Sân bay Long Thành: Dư 1.345 lô đất và 2.500 căn hộ tái định cư
Hội đồng thẩm định nhà nước (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) mới đây đã công bố Báo cáo kết quả thẩm đinh Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành (sau đây gọi tắt là báo cáo NCKT Dự án).
Dư 1.345 lô đất và 2.500 căn hộ tái định cư
Một điều đáng chú ý đó là báo cáo kết quả thẩm định cho thấy tỉnh Đồng Nai đã tính thừa 1.345 lô đất và khoảng 2.500 căn hộ so với nhu cầu tái định cư thực tế của người dân.
Cụ thể, tổng diện tích thu hồi, giải phóng mặt bằng dự kiến của dự án là 5.364,21 ha, trong đó, diện tích đất của Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành là 5.000 ha, diện tích đất Khu dân cư, tái định cư Lộc An - Bình Sơn là 282,35 ha, một phần diện tích đất phân khu III của Khu dân cư, tái định cư Bình Sơn là 81,86 ha.
 |
| Có gần 5.000 hộ dân bị giải phóng mặt bằng, suất vốn đầu tư theo hộ dân là 4,7 tỷ đồng/hộ. Bộ KH-ĐT nhận định suất vốn này quá cao. Ảnh minh họa. |
Báo cáo kết quả thẩm định cho thất, so với các đề xuất trước đây của UBND tỉnh Đồng Nai và phê duyệt tại các Nghị quyết của Quốc hội, tổng diện tích thu hồi của Dự án giảm 35,14 ha (giảm từ 5.399,35 ha xuống còn 5.364,21 ha), do cắt giảm 20 ha diện tích Khu nghĩa trang và giảm 15,14 ha Phân khu III Khu dân cư, tái định cư Bình Sơn.
Theo Hội đồng thẩm định nhà nước, nguyên nhân cắt giảm diện tích dự án so với các đề xuất trước đây được UBND tỉnh Đồng Nai giải trình tại văn bản ban hành ngày 10/10/2018.
Theo đó, về quy mô diện tích đất của Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành 5.000 ha, quy mô diện tích đã được Quốc hội thông qua trước đó. Theo Tờ trình số ngày 20/7/2018 của UBND tỉnh Đồng Nai, 100% số hộ dân đều có nhu cầu nhận đất tái định cư (đã bao gồm số hộ phải tách ra), tổng số là 5.196 hộ (4.805 hộ có nhu cầu tái định cư tại Khu dân cư, tái định cư Lộc An - Bình Sơn, 391 hộ tái định cư tại Khu dân cư, tái định cư Bình Sơn).
Về quy mô diện tích các khu tái định cư là 364,21 ha, gồm: điện tích đất Khu dân cư, tái định cư Lộc An - Bình Sơn là 282,35 ha; diện tích đất một phần Phân khu HII của Khu dân cư, tái định cư Bình Sơn là 81,86 ha.
So với dự kiến ban đầu và Nghị quyết số 53/2017/QH14 tại Tờ trình ngày 20/7/2018 và Báo cáo NCKT kèm theo đã giảm diện tích Phân khu III của Khu dân cư, tái định cư Bình Sơn 15,14 ha (từ 97 ha xuống còn 81,86 ha). Phần diện tích giảm là do UBND tỉnh Đồng Nai cắt giảm phần diện tích khu dân cư hiện hữu (gồm 336 lô), diện tích này các hộ dân tự chỉnh trang thuộc phạm vi của Phân khu III Khu dân cu, tái định cư Bình Sơn, nên không tính vào chi phí đầu tư của Dự án.
Về nội dung cắt giảm 15,2 ha Phân khu II Khu dân cư, tái định cư Bình Sơn, tại văn bản ngày 10/10/2018, UBND tỉnh Đồng Nai đã giải trình như sau: Tổng diện tích theo quy hoạch của Phân khu III Khu dân cư, tái định cư Bình Sơn là 97,06 ha, trong đó có 15,14 ha khu dân cư hiện hữu. Vì vậy, UBND tỉnh Đồng Nai sẽ đầu tư chỉnh trang 15,14 ha này cho phù hợp quy hoạch, ngân sách Trung ương chỉ đầu tư 81,86 ha thuộc phần tái định cư phải xây dựng mới.
Theo dự kiến sẽ có 2 Khu tái định cư để phục vụ nhu cầu tái định cư của người dân trong vùng. Thứ nhất là Khu dân cư, tái định cư Lộc An - Bình Sơn với diện tích 282,35 ha, tổng số lô đất trên 3 phân khu của Khu tái định cư này là 5.002 lô nhà liền kề, nhà vườn; quy mô dân số 26.500 - 29.500 người.
Thứ 2 là Phân khu II Khu dân cư, tái định cư Bình Sơn với diện tích 81,86 ha. Tổng số lô đất tại Phân khu II là 1.539 lô nhà liền kề, nhà vườn (không kế 336 lô nhà ở tự chỉnh trang); quy mô dân số là 9.340 người.
Với việc xây dựng Khu dân cư, tái định cư Lộc An - Bình Sơn và một phần Phân khu III Khu dân cư,tái định cư Bình Sơn, tổng số lô đất có thể bố trí cho các hộ dân tái định cư là 6.541 lô. So với nhu cầu 5.196 hộ (4.805 hộ có nhu cầu tái định cư tại Khu dân cư, tái định cư Lộc An - Bình Sơn, 391 hộ tái định cư tại Khu dân cư, tái định cư Bình Sơn), số lô đất còn dư không phục vụ nhu cầu tái định cư Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành là 1.345 lô (Khu dân cư, tái định cư Lộc An - Bình Sơn còn dư là 197 lô, một phần Phân khu II Khu dân cư, tái định cư Bình Sơn còn dư là 1.148 lô).
Ngoài các lô đất tái định cư nêu trên, theo quy hoạch chi tiết đã được phê duyệt, Khu dân cư, tái định cư Lộc An - Bình Sơn còn có 2.046 căn hộ chung cư; một phần Phân khu II Khu dân cư, tái định cư Bình Sơn có 460 căn hộ chung cư không phục vụ nhu cầu tái định cư Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành.
Hội đồng thẩm định nhà nước cũng cho biết, giải thích cho việc dư thừa đất nền, căn hộ tái định cư nêu trên, báo cáo của UBND tỉnh Đồng Nai cho rằng, việc xây dựng 2 khu dân cư, tái định cư do nguyện vọng tái định cư của người dân trong khu vực dự án, và là yêu cầu bắt buộc. Dù so với quy mô đầu tư sẽ không sử dụng hết toàn bộ diện tích, công năng các khu tái định cư và hàng ngàn lô đất, nhưng căn hộ tái định cư dư thừa sẽ được tỉnh Đồng Nai phục vụ các yêu cầu thương mại, dịch vụ, tái định cư các dự án khác của địa phương.
Trong báo cáo thẩm định dự án gửi tới Thủ tướng, Hội đồng thẩm định nhà nước nhấn mạnh việc đầu tư, phục vụ nhu cầu đô thị của địa phương và các dự án khác về nguyên tắc không được tính trong tổng mức đầu tư dự án, tỉnh Đồng Nai phải tự cân đối vốn ngân sách địa phương, hoặc huy động các nguồn khác để đầu tư. Tuy nhiên, việc bóc tách rành mạch chi phí thuộc nhiệm vụ chi của dự án và nhiệm vụ chi của địa phương rất phức tạp, đặc biệt đối với các chi phí đầu tư hạ tầng điện, nước, đường giao thông, trường học, bệnh viện.
"Toàn bộ khoản thu từ đấu giá quyền sử dụng đất, giao đất tái định cư, đấu giá căn hộ tái định cư, cho thuê đất thuộc dự án tỉnh Đồng Nai phải hoàn trả ngân sách trung ương", Hội đồng thẩm định nhà nước yêu cầu.
Gần 5.000 hộ dân bị giải phóng mặt bằng, suất vốn đầu tư theo hộ dân là 4,7 tỷ đồng/hộ
Cũng theo đánh giá của Hội đồng thẩm định nhà nước, tổng mức đầu tư Dự án theo Tờ trình ngày 20/7/2018 của UBND tỉnh Đồng Nai là 22.856 tỷ đồng, thấp hơn so với tổng mức đầu tư Dự án được Quốc hội thông qua (22.938 tỷ đồng) là 82 tỷ đồng.
Theo Báo cáo NCKT Dự án, tổng số hộ dân bị giải tỏa giải phóng mặt bằng là 4.864hộ, suất vốn đầu tư theo hộ dân là 4,7 tỷ đồng/hộ. Hội đồng thẩm định nhà nước nhận định đây là con số khá cao so với các dự án khác.
Theo giải trình của UBND tỉnh Đồng Nai, tỉnh đã yêu cầu các đơn vị tư vấn rà soát, tính toán lại dự toán chi phí sau khi quy đổi lại suất vốn đầu tư của tư vấn so với suất vốn của Bộ Xây dựng cho các dự án có cầu phần xây đựng.
Cụ thể, suất trước rà soát là 2-4 lần, suất vốn đầu tư sau khi rà soát là từ 1,7-2,7 lần, trong đó chỉ có 1 tiêu đự án Trường mầm non 1 trên khu đất I-GD-2 có suất vốn đầu tư gấp 2,7 lần, 1 tiểu dự án Trường tiểu học trên khu đất III-GD-4 có suất vốn đầu tư gấp 2,5 lần.
Suất đầu tư này là phù hợp với điều kiện thực tế của khu vực Long Thành - Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai, do đây là vùng kinh tế trọng điểm, tốc độ phát triển kinh tế - xã hội rất nhanh, với hệ thống cơ sở hạ tầng hoàn thiện; so với suất đầu tư của các dự án khác trong khu vực Biên Hòa, Long Thành, Nhơn Trạch thì suất đầu tư của Dự án là tương đồng. Trong quátrình triển khai hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công, UBND tỉnh Đồng Naisẽ chỉ đạo các đơn vị tư vấn xây dựng chuẩn xác giá trị dự toán xây dựng công trình có cấu phần xây dựng đúng theo các quy định hiện hành.
Hội đồng thẩm định nhà nước đề nghị UBND tỉnh Đồng Nai trong các bước tiếp theo của Dự án (xây dựng phương án đền bù, thiết kế kỹ thuật, dự toán xây dựng công trình,...) cần tiếp tục rà soát các chi phí đầu tư của từng dự án thành phần bảo đảm tuân thủ theo đúng quy định. Đồng thời, chịu trách nhiệm toàn bộ về tính toán, xác định tổng mức đầu tư Dự án và suất vốn đầu tư các dự án thành phần có cấu phần xây dựng.
