Theo các chuyên gia, quá trình phát triển của Việt Nam bộc lộ nhiều bất cập khi tăng trưởng đang có dấu hiệu “hụt hơi” theo thời gian. Biên độ tăng trưởng đang có xu hướng giảm và chưa đủ mạnh để tạo ra những đột phá trong thực hiện tiến bộ xã hội.

Theo các chuyên gia SSI, động lực tăng trưởng lớn nhất từ khu vực trong nước chính là ý chí chính trị mạnh mẽ. Đây là lần đầu tiên trong một thời gian dài, Việt Nam ưu tiên tăng trưởng hơn ổn định kinh tế vĩ mô.

Kinh tế Việt Nam năm 2023 với những nỗ lực “vượt cơn gió ngược” đạt nhiều thành tựu nổi bật. Để phát triển bền vững, cần nhận diện những “điểm sáng”, nắm bắt đúng thực tiễn, kịp thời dự báo các nhân tố, các động lực mới tác động đến nền kinh tế nhằm đưa ra các giải pháp cho năm 2024 và các năm tiếp theo.

Tháng 1/2024 ghi nhận nhiều chỉ số vĩ mô đáng chú ý như: CPI tăng 3,37%, IIP tăng 18,3% so với cùng kỳ năm trước. Đồng thời, tháng 1 cũng có tới gần 54.000 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường, tăng 22,8% và 1,5 triệu khách quốc tế đến Việt Nam, tăng 73,6% so với cùng kỳ.

Các chuyên gia UOB chỉ ra ba yếu tố mới tác động đến kinh tế vĩ mô của Việt Nam năm 2024 so với 2023 bao gồm: Xung đột Biển Đỏ, áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu và việc sửa đổi một số Luật quan trọng.

Tại Nghị quyết 01/NQ-CP về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2024, Chính phủ đã xác định rõ nhiều chỉ tiêu cụ thể căn cứ theo tình hình thực tế và những dự báo khoa học.

Cách cấp hạn mức tín dụng mới là một bước thay đổi cơ chế tổ chức điều hành của NHNN, thể hiện sự minh bạch khách quan, không còn cơ chế xin cho như biểu hiện của việc cấp room trước đó.

Dù còn nhiều dự báo khác nhau về tăng trưởng GDP năm 2024 nhưng tất cả đều cho rằng năm nay sẽ tăng trưởng kinh tế sẽ tốt hơn năm 2023. Hay nói cách khác là từ khoá then chốt, bao phủ năm 2024 chính là "phục hồi".

Việt Nam được ghi nhận là một trong những nền kinh tế có tốc độ tăng trưởng cao trên thế giới, với tốc độ trung bình là 6,5% - 7% trong nhiều năm. Trong thời gian COVID-19, Việt Nam vẫn duy trì tốc độ tăng trưởng dương, bất chấp nhiều nền kinh tế đã rơi vào suy thoái. Có thể thấy những con số liên tục được nhắc đến vào thời điểm cuối năm là nền kinh tế sẽ tăng trưởng bao nhiêu, tăng trưởng tín dụng sẽ là bao nhiêu, giải ngân đầu tư công sẽ đạt bao nhiêu phần trăm của kế hoạch,… Thế nhưng, dường như câu chuyện chất lượng đằng sau mỗi con số đó thì được nhắc đến rất ít.

Trong năm 2023, nền kinh tế giữ được ổn định, tăng trưởng GDP đạt 5,05% tuy thấp hơn các năm trước nhưng vẫn ở mức cao trong khu vực, nền kinh tế thiết lập nhiều kỷ lục như số vốn giải ngân đầu tư công, xuất siêu, vốn FDI thực hiện...

ICAEW và Oxford Economics đánh giá tăng trưởng kinh tế Việt Nam đạt khoảng 4,7% cao hơn trung bình của ASEAN. Mặc dù có sự giảm tốc tăng trưởng trong năm 2023 và 2024 so với mức trung bình trước đại dịch là 7%, nhưng giai đoạn tăng trưởng "thần kỳ" của Việt Nam vẫn chưa thể kết thúc.

Theo các chuyên gia, bối cảnh khó khăn là một cơ hội để Việt Nam nhận ra các điểm yếu. Nếu không có những thay đổi căn bản tạo động lực cho giai đoạn mới, Việt Nam khó có thể duy trì được mức tăng trưởng 6,5% mà Quốc hội đặt ra cho các năm tiếp theo.

Quốc hội vừa ban hành Nghị quyết về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024, trong đó có 15 chỉ tiêu cụ thể như: Tăng trưởng GDP 6 - 6,5%, GDP bình quân đầu người đạt khoảng 4.700 - 4.730 đô la Mỹ (USD); tốc độ tăng CPI từ 4 - 4,5%...

Theo khối phân tích, Công ty Chứng khoán VNDirect, tăng trưởng GDP năm 2024 sẽ đạt 6,3% nhờ 4 động lực chính đến từ sự phục hồi của sản xuất công nghiệp, xuất khẩu, sự ấm lên của thị trường bất động sản, việc kích thích nhu cầu trong nước và hoạt động đầu tư của kinh tế tư nhân.

Theo nhiều chuyên gia, bối cảnh quốc tế vẫn hết sức bất định, những bất ổn, phân mảng địa chính trị vẫn tiếp tục, những xung đột liên tục lan rộng sẽ là những 'cơn gió ngược' ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế của Việt Nam trong năm tới.