'Tăng trần nợ công lên 51% GDP có thể tạo rủi ro rất lớn'
Tại phiên thảo luận của Quốc hội ngày 9/11, đại biểu Nguyễn Hữu Toàn (Phó chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách) xin tranh luận với đại biểu Hà Đức Minh (Lào Cai) về việc tăng trần nợ công lên 51% GDP.
Ông Toàn cho hay tăng trần nợ công lên 51% GDP là mức tăng sẽ khiến dư nợ công đến 2025 tăng lên gấp đôi so với đầu nhiệm kỳ, tạo ra rủi ro rất lớn cho an ninh tài chính quốc gia.
Nhìn vào con số nợ công của năm 2021 và chuẩn bị cho năm 2022 thì dư nợ công khoảng 44% GDP, nhìn thì thấy tương đối thấp. Tuy nhiên, theo ông Toàn, do bước vào năm 2021, chúng ta điều chỉnh GDP tăng hơn 1 triệu tỷ (tương đương mức tăng 25%), như vậy, mẫu số tăng lên, số dư nợ tuyệt đối không giảm, mức độ tăng nợ vẫn còn nên “tỷ số nhìn có vẻ thấp nhưng cần hết sức quan tâm”.
Đại biểu cho biết đến 2021, mức trả nợ lãi và gốc đã xấp xỉ 25% GDP, tức là cứ 4 đồng chi tiêu thì có 1 đồng chi cho trả nợ. Đây là nội dung cần quan tâm trong an ninh tài chính quốc gia.
Ông Toàn cũng nêu điểm khác nhau khi nước ta nợ công tăng đều và liên tục qua các năm. Giai đoạn 2011-2015, tốc độ tăng nợ bình quân là 18,1%/năm. Đến giai đoạn 2016-2020, Quốc hội, Chính phủ đặt ra mục tiêu ưu tiên kiểm soát nợ công để đảm bảo an ninh tài chính cũng như các cân đối vĩ mô nên tốc độ tăng bình quân vừa qua được rút xuống còn trên 6,54%.
“Trong kế hoạch tài chính 5 năm hiện nay cũng xác định tăng 11%, nếu tăng trần nợ công lên 51% vào năm 2025 thì dư nợ công lúc đó khoảng 6,5 triệu tỷ đồng, tăng gấp đôi so với đầu nhiệm kỳ.
Đây là vấn đề cần hết sức thận trọng. Chúng ta cần có chương trình phục hồi kinh tế nhưng cần tính toán dư địa chính sách, tránh rủi ro", ông Toàn nêu quan điểm.
Trước đó, đại biểu Hà Đức Minh (Lào Cai) đề xuất nới trần nợ công lên 50-52% GDP. Ông cho hay trần nợ công được quy định là 60%, hiện mới đạt 44-46%. Do vậy hoàn toàn có thể nới thêm để tiếp tục huy động vốn. Ngoài ra, ông Minh đề nghị tăng mức bội chi ngân sách thêm 100.000 tỷ đồng (khoảng 1% GDP) để có thêm nguồn lực thực hiện các mục tiêu chống dịch và phát triển. Việc tăng bội chi ngân sách thực hiện ngắn hạn trong 3 năm 2022-2024.
Trong phiên thảo luận của Quốc hội ngày hôm qua, nhiều đại biểu cũng kiến nghị nâng trần nợ công như đại biểu Nguyễn Như So (Bắc Ninh) nhấn mạnh Việt Nam còn nhiều dư địa để nghiên cứu đưa ra các gói kích thích đủ lớn, có hiệu ứng lan tỏa rộng rãi bằng việc nâng trần nợ công nhưng vẫn đảm bảo kiểm soát chỉ tiêu vĩ mô.