Sẽ thu hồi đất 'thừa' khi cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước

Khu đất vàng số 80 Lý Thường Kiệt, Hà Nội do Tổng công ty Đường sắt Việt Nam quản lý lùm xùm dư luận thời gian qua.

Đây là nội dung sửa đổi tại Nghị định mới về chuyển doanh nghiệp nhà nước thành công ty cổ phần do Bộ Tài chính tổ chức chiều 16/3.

Ông Đặng Quyết Tiến, Cục phó Cục Tài chính Doanh nghiệp, Bộ Tài chính cho rằng việc xử lý đất đai và xác định giá trị quyết sử dụng đất trong giá trị doanh nghiệp khi cổ phần là vấn đề được quan tâm nhất trong quá trình cổ phần hóa thời gian qua.

Trước nghi ngại các đơn vị có thể quan tâm tới doanh nghiệp vì giá trị khu đất mà doanh nghiệp đang sở hữu, ông Tiến cho biết, các hoạt động về đất sẽ phải tuân theo Luật đất đai.

Theo đó, Nghị định mới yêu cầu các doanh nghiệp quản lý đất đai ở những vị trí có lợi thế thương mại cao phải xây dựng phương án sử dụng đất trình cơ quan có thẩm quyền xem xét, quyết định. Phương án sử dụng đất của doanh nghiệp phải bảo đảm phù hợp với quy định về sắp xếp lại, xử lý nhà, đất theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ và quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng tại địa phương.

Khi xây dựng phương án sử dụng đất phải phù hợp với mục đích ngành nghề kinh doanh của doanh nghiệp, quy hoạch của địa phương và giao trách nhiệm cho địa phương đúng luật đất đai. "Phải quy hoạch, phải kê khai, có bao nhiêu mảnh đất phù hợp với ngành nghề kinh doanh hay thừa đất. Nếu thừa đất phải thu hồi về", ông Tiến khẳng định.

Diện tích phù hợp thì doanh nghiệp cổ phần hóa được tiếp tục kế thừa. Thông tin sử dụng đất này phải công khai như làm nhà xưởng, bãi đỗ xe... và cam kết không chuyển mục đích sử dụng. Đồng thời các doanh nghiệp sẽ phải trả tiền thuê đất cho các hạng mục này. Trường hợp thuế đất, hàng năm đều phải xác định lại giá đất. Bên cạnh đó, giá thuê đất trả tiền hàng năm sẽ được Nhà nước điều chỉnh sau 5 năm.

Đất chỉ trở thành đất giao khi doanh nghiệp sử dụng làm hạ tầng, làm nhà để bán, xây dựng khu đô thị.

"Tránh việc trước khi cổ phần hóa thuê đất đai, sau cổ phần doanh nghiệp xây dựng nhà được kế thừa quyền sử dụng đất, khi chuyển đổi mục đích phải được phê duyệt của chính quyền. Công ty cổ phần mới cũng phải thực hiện đấu giá như các nhà đầu tư khác", ông Nguyễn Duy Long, trưởng ban soạn thảo Nghị định cũng chia sẻ.

Trách nhiệm trong Luật đất đai quy định nếu chính quyền không phê duyệt doanh nghiệp có thể khiếu kiện. Ông Đặng Quyết Tiến cũng nhấn mạnh, địa phương nào làm chậm quá trình cổ phần hóa sẽ đánh vào điểm năng lực cạnh tranh của địa phương. Nếu Chủ tịch tỉnh, thành phố làm chậm quá trình cổ phần hóa sẽ phải chịu kỷ luật. Ngược lại, doanh nghiệp cố tình không cổ phần hóa người đứng đầu chịu trách nhiệm, có thể thay người lãnh đạo.