Ông Vũ Tiến Lộc: Phải hướng dòng tiền vào lĩnh vực, doanh nghiệp có khả năng phục hồi, nếu cứu tất cả sẽ thua cuộc

Tại diễn đàn Kịch bản Kinh tế Việt Nam 2022 diễn ra ngày 14/1, TS. Vũ Tiến Lộc, Đại biểu Quốc hội, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam đã đưa ra những nhận định về các cơ hội và thách thức đối với nền kinh tế Việt Nam trong năm 2022.

TS. Vũ Tiến Lộc đã đưa ra hình ảnh ngôi sao 5 cánh để nói về cơ hội và tứ giác đen để bàn về thách thức.

Ông đặt vấn đề, ngôi sao hy vọng là gì? Chúng ta nói nhiều về gói phục hồi nhưng Chính phủ còn đưa ra chương trình phục hồi rộng hơn, không chỉ hỗ trợ về tiền bạc, chương trình tổng thể đó là ngôi sao hy vọng của chúng ta.

Cánh sao thứ nhất, gói hỗ trợ tài khóa, tiền tệ là chương trình tiếp máu cho nền kinh tế - xã hội.

Cánh sao thứ hai là chuyển chiến lược trong chống dịch với độ bao phủ vắc xin, kiên định mở cửa nền kinh tế. Việc này cũng chính là tạo ra bầu khí quyển cho các doanh nghiệp và nền kinh tế hoạt động.

Cánh sao thứ ba là cải cách thể chế được đẩy mạnh. Cơ chế đặc thù thử nghiệm, rút gọn thủ tục, cởi trói tạo điều kiện cho người dân, doanh nghiệp, sản xuất kinh doanh.

Cánh sao thứ tư là các chương trình nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp và các dự án cải thiện cơ sở hạ tầng của các địa phương cũng được triển khai, chuyển đổi số được triển khai đồng bộ, yểm trợ cho doanh nghiệp.

Cánh sao thứ năm là xúc tiến đẩy mạnh thực hiện các FTA. Như vậy có ít nhất 5 cánh sao, ông Vũ Tiến Lộc tin rằng ngôi sao hy vọng này sẽ bay lên.

Về tứ giác đen, đầu tiên là rủi ro tiềm ẩn từ việc lệch hướng của dòng tiền, cần tránh cho vay dưới chuẩn. Ông nhấn mạnh cần phải hướng dòng tiền vào lĩnh vực, doanh nghiệp có cạnh tranh, khả năng phục hồi.

Chúng ta đang trải qua khó khăn, khủng hoảng từ đại dịch COVID-19. Theo ông, mỗi cuộc khó khăn, khủng hoảng như vậy là cuộc sàng lọc đau đớn.

"Nền kinh tế chỉ giữ lại những lĩnh vực có khả năng phục hồi nhanh nhất chứ không thể giải cứu tất cả. Nếu giải cứu tất cả thì cũng là chúng ta thua cuộc, bởi không thể tái cấu trúc để tạo nền một nền kinh tế có năng lực cạnh tranh cao hơn", ông Vũ Tiến Lộc nhấn mạnh.

Hai là trục lợi chính sách, đây là nỗi đau đớn trong bối cảnh người dân khó khăn muốn vậy phải đảm bảo minh bạch có trách nhiệm giải trình, nâng cao trách nhiệm công chức, doanh nghiệp, đây là điểm đen cần khắc phục.

Cuối cùng, chúng ta lo lắng điểm tối bao trùm là sự lỡ nhịp nợ xấu và lạm phát. Chúng ta đang lỡ nhịp, tăng trưởng âm sâu từ quý III, giờ phục hồi nhưng tốc độ chậm hơn các nền kinh tế khác. Chúng ta đang lỡ nhịp, phải bắt kịp thời gian để vượt lên.

"Chúng ta không có dư địa thời gian, có dư địa chính sách tài khóa tiền tệ nhưng không có thời gian. Ta đang đi sau thiên hạ và phải cố gắng vượt lên", ông nhận định.

Góp ý thêm về vấn đề này, TS. Cấn Văn Lực, Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách Tài chính Tiền tệ Quốc gia, Kinh tế trưởng Ngân hàng BIDV, nhận định chúng ta có nhiều tiềm năng để phát triển. Nếu chúng ta làm tốt chuyển đổi số thì nhiều cơ hội để giúp ta bứt phá thời gian tới.

Theo ông, một cơ hội nữa rất quan trọng chính là sự đồng thuận phối hợp giờ tốt hơn trước rất nhiều. Chính sách được ban hành cấp tốc. Chỉ có hai tháng rưỡi ra được chương trình tuyệt vời như thế.

Qua đó, tạo ra được niềm tin với doanh nghiệp và người dân. Các tổ chức quốc tế như Eurocharm cho rằng rất đáng tham khảo cách làm của Việt Nam chúng ta hai tháng vừa qua.

Về thách thức, thứ nhất, chính là thiếu nhất quán giữa bộ này ngành kia địa phương này địa phương kia. Nếu địa phương thiếu nhất quán thì nền kinh tế khó phục hồi. Thủ tướng cũng đã nhiều lần quán triệt, chúng ta phải làm sao nhất quán hơn.

Thứ hai, chúng ta đang phục hồi nhưng không đồng đều, phân tán. Chẳng hạn như có địa phương thực hiện rất tốt như Hải Phòng, song có nhiều địa phương thì khó khăn. Có ngành tốt, ngành thì khó khăn như du lịch vận tải. Sự phân hóa rất rõ. Theo ông, đó là bài toán khó.

Đánh giá về nợ xấu, ông nhận định, chúng ta có tiềm ẩn rủi ro nhưng không quá lo như giai đoạn trước và có thể kiểm soát được.