Lãi suất tái cấp vốn 0%, không phải cho Vietnam Airlines vay lãi suất 0%

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đang lấy ý kiến của công chúng đối với dự thảo thông tư về tái cấp vốn cho tổ chức tín dụng sau khi tổ chức tín dụng cho Vietnam Airlines vay ưu đãi tối đa 4.000 tỷ đồng.

Theo dự thảo, tổng số tiền tái cấp vốn cho các TCTD tối đa là 4.000 tỷ đồng; lãi suất tái cấp vốn là 0%/năm, áp dụng đối với thời hạn tái cấp vốn cũng như thời gian gia hạn tái cấp vốn. Ngân hàng Nhà nước không yêu cầu tài sản bảo đảm khi tái cấp vốn.

Ở đây cần làm rõ rằng Tổng Công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines – Mã: HVN) vẫn phải chịu lãi vay chứ không phải được vay với lãi suất 0%. 

Sau khi TCTD cho Vietnam Airlines vay, nếu đợi đến khi đáo hạn để Vietnam Airlines trả lại gốc thì TCTD sẽ bị giam vốn trong suốt kỳ hạn vay 3 năm, không thể dùng tiền vào các mục đích khác.

Thay vào đó, TCTD sẽ vay NHNN đúng bằng số tiền đã cho Vietnam Airlines vay, lãi suất mà TCTD vay NHNN mới là 0%. Về bản chất, NHNN đã cấp lại vốn cho các TCTD kinh doanh nên khoản vay này có tên là "tái cấp vốn".

Nghị quyết số 194 ngày 31/12/2020 của Chính phủ chỉ quy định lãi suất tái cấp vốn là 0%, không nói Vietnam Airlines được vay với lãi suất 0%.

Lãi suất mà Vietnam Airlines phải trả cho TCTD sẽ thấp hơn nhiều so với lãi suất thị trường, hiện chưa có thông tin chính thức nhưng có thể nằm trong khoảng 1-4%/năm. Phần chênh lệch giữa lãi vay thực tế và lãi suất thị trường sẽ được quy đổi thành cổ phần Vietnam Airlines theo giá phát hành 10.000 đồng/cp hoặc một phương án khác.

Theo dự thảo thông tư, lãi suất tái cấp vốn đối với nợ gốc quá hạn bằng 150% lãi suất tái cấp vốn do Ngân hàng Nhà nước công bố trong từng thời kỳ tại thời điểm khoản tái cấp vốn được chuyển quá hạn; không tính lãi đối với nợ lãi quá hạn.

Thời hạn tái cấp vốn theo đề nghị của tổ chức tín dụng, tối đa bằng thời hạn của khoản cho vay của tổ chức tín dụng và không vượt quá 364 ngày. Khoản tái cấp vốn được gia hạn tự động hai lần tại thời điểm đến hạn đối với dư nợ gốc tái cấp vốn còn lại. Tổng thời gian tái cấp vốn và các lần gia hạn tái cấp vốn không vượt quá 1.092 ngày.

Nếu dư nợ khoản vay tái cấp vốn đã giải ngân lớn hơn số dư cho Vietnam Airlines vay thì TCTD phải chủ động trả nợ vay tái cấp vốn để đảm bảo hai khoản dư nợ bằng nhau.

Đại hội cổ đông bất thường ngày 29/12/2020 của Vietnam Airlines đã thông qua phương án vay ưu đãi 4.000 tỷ đồng và chào bán cổ phần cho cổ đông hiện hữu để huy động thêm 8.000 tỷ đồng, dự kiến thực hiện trong nửa đầu năm 2021.

Các chính sách hỗ trợ này cũng đã được Quốc hội và Chính phủ phê duyệt riêng cho Vietnam Airlines. Các hãng hàng không tư nhân khác như Vietjet Air và Bamboo Airways cũng có mong muốn được vay ưu đãi như Vietnam Airlines để gỡ khó về thanh khoản nhưng tới nay chưa được tạo cơ chế.

Ông Bùi Doãn Nề - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp Hàng không Việt Nam (VABA) cho biết các hãng bay khác có nhu cầu được vay trên 10.000 tỷ đồng, kỳ hạn 3-5 năm với lãi suất ưu đãi 4%.