Nhật Bản hỗ trợ Việt Nam thúc đẩy minh bạch thị trường chứng khoán

Nhật Bản sẽ tiếp tục hỗ trợ Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, các sở giao dịch chứng khoán và các bên liên quan thông qua hợp tác kỹ thuật để thúc đẩy hơn nữa tính công bằng và minh bạch cũng như hiệu quả của thị trường chứng khoán Việt Nam trong giai đoạn hợp tác phát triển mới.

Đây là vấn đề được trao đổi tại Hội thảo khởi động Dự án Hợp tác Kỹ thuật của Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) “Nâng cao năng lực về thúc đẩy hiệu quả thị trường chứng khoán Việt Nam” do Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và JICA phối hợp tổ chức ngày 23/9 tại Hà Nội.

Dự án hợp tác kỹ thuật này nhằm mục đích nâng cao năng lực của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và 3 sở giao dịch chứng khoán tại Hà Nội và Tp. Hồ Chí Minh, thông qua nhiều hoạt động như tư vấn chặt chẽ, xây dựng năng lực về nhiều vấn đề liên quan.

Dự án tập trung vào giám sát và thanh tra thị trường chứng khoán, giám sát các định chế trung gian thị trường, quản lý niêm yết, chào bán chứng khoán ra công chúng theo chuẩn mực quốc tế và nâng cao nhận thức về trách nhiệm bảo vệ nhà đầu tư của công ty niêm yết.

Dự án tiếp nối của Dự án “Nâng cao năng lực về cải thiện tính công bằng và minh bạch của thị trường cổ phiếu Việt Nam" được JICA thực hiện từ năm 2019 đến năm 2023.

Bước vào giai đoạn mới, trong bối cảnh thực hiện "Chiến lược phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam đến năm 2030", Chính phủ Nhật Bản tiếp tục hỗ trợ các nỗ lực của Chính phủ Việt Nam nhằm nâng cao hơn nữa năng lực của các cơ quan có liên quan. Đồng thời, nâng hạng thị trường chứng khoán, thúc đẩy sự phát triển mang tính bền vững cả về mặt kinh tế và xã hội của nền kinh tế. Dự án mới này cũng thúc đẩy thị trường chứng khoán Việt Nam hội nhập sâu rộng vào thị trường ASEAN và quốc tế.

Theo Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, bà Vũ Thị Chân Phương, kể từ khi thành lập, thị trường chứng khoán Việt Nam đã ghi nhận nhiều thành tựu nổi bật nhờ vào các chính sách ưu đãi và cải cách pháp lý hiệu quả.

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cũng đã hoàn thiện khung pháp lý, đảm bảo thị trường hoạt động an toàn và minh bạch. Đến cuối tháng 8/2024, vốn hóa thị trường chứng khoán đạt hơn 7 triệu tỷ đồng (280 tỷ USD), tăng 19,1% so với cuối năm 2023, tương đương 69,2% GDP ước tính năm 2023.

Tính từ đầu năm tới nay, giá trị giao dịch bình quân đạt gần 1 tỷ USD, tăng 31,3% so với bình quân năm 2023. Thị trường hiện có 728 cổ phiếu niêm yết và 878 cổ phiếu trên UPCOM, với tổng giá trị niêm yết đạt 2.246 nghìn tỷ đồng, tăng 5,5% so với cuối năm 2023. Các nhà đầu tư nước ngoài nắm giữ khoảng 50 tỷ USD giá trị cổ phiếu, tương đương hơn 17% vốn hóa thị trường. Những kết quả này chứng minh sự phát triển mạnh mẽ của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Tiếp nối sự thành công của Dự án “Nâng cao năng lực về cải thiện tính công bằng và minh bạch của thị trường cổ phiếu Việt Nam” (2019-2023), với bề dày kinh nghiệm trong việc xây dựng và phát triển thị trường chứng khoán Nhật Bản, JICA tiếp tục hỗ trợ thị trường cổ phiếu Việt Nam phát triển phù hợp với chiến lược phát triển ngành.

Đồng thời, giúp Ủy ban Chứng khoán Nhà nước tăng cường năng lực quản lý, giám sát, hướng tới thực hiện mục tiêu bảo đảm tính công khai, minh bạch, tăng cường năng lực quản lý, giám sát, thanh tra và cưỡng chế thực thi, bảo vệ lợi ích của nhà đầu tư và lòng tin của thị trường trong dự án này.

Dự án đáp ứng nhu cầu cấp thiết đang đặt ra của việc nâng cao năng lực trong việc quản lý, giám sát và vận hành thị trường chứng khoán của ngành chứng khoán Việt Nam.

Theo Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước Vũ Thị Chân Phương, đây là thời điểm đánh dấu sự bắt đầu giai đoạn phát triển mới của thị trường chứng khoán, hướng tới các mục tiêu theo Chiến lược phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2030.

Bên cạnh đó, kết quả của dự án cũng phù hợp với chủ trương của Đảng và Nhà nước thực hiện các nghị quyết của Chính phủ về phát triển thị trường vốn an toàn, minh bạch, hiệu quả, bền vững nhằm ổn định kinh tế vĩ mô, huy động nguồn lực phát triển kinh tế - xã hội; trong đó, đẩy mạnh hiện đại hóa công nghệ thông tin trong quản lý, giám sát thị trường chứng khoán.

Theo ông Sugano Yuichi, Trưởng đại diện Văn phòng JICA Việt Nam, thị trường cổ phiếu Việt Nam đã và phát triển nhanh chóng trong những năm qua. Chính phủ Việt Nam đang đẩy mạnh các nỗ lực nhằm nâng cao, nâng cấp thị trường từ cận biên lên mới nổi.

Với mối quan tâm của các nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt là của nhà đầu tư Nhật Bản, cũng như nhà đầu tư trong nước, đang ngày càng gia tăng, trên yêu cầu của Chính phủ Việt Nam JICA đã thực hiện Dự án nâng cao năng lực về cải thiện tính công bằng và minh bạch của thị trường cổ phiếu Việt Nam (4/2019 - 3/2023), nhằm hỗ trợ nâng cao năng lực của Ủy ban Chứng khoán Việt Nam và các sở giao dịch chứng khoán, thúc đẩy hơn nữa tính công bằng, minh bạch của thị trường cổ phiếu.

Để thị trường chứng khoán càng trở nên hấp dẫn và là nơi đầu tư thuận lợi cho các nhà kinh doanh thì JICA sẽ tiếp tục hợp tác thông qua giai đoạn 2 của dự án.

Cụ thể, JICA sẽ hỗ trợ cho 4 hoạt động của dự án đó là: Tăng cường năng lực của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và các Sở giao dịch trong việc thanh tra giám sát thị trường để phát hiện các giao dịch và hoạt động không công bằng trên thị trường cổ phiếu (gồm cả thị trường phái sinh) và quản lý hiệu quả.

Cùng đó, tăng cường năng lực của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước trong việc giám sát và phát triển các trung gian thị trường (công ty chứng khoán và công ty quản lý quỹ) hướng tới “tăng cường bảo vệ nhà đầu tư”, “sử dụng hiệu quả các “tổ chức tự quản”, và “phát triển nhà đầu tư tổ chức”.

Tiếp đến, JICA hỗ trợ Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và các Sở Giao dịch trong việc quản lý niêm yết và phát hành chứng khoán ra công chúng, tập trung vào tái cấu trúc thị trường và quy định niêm yết. Cùng đó, quản lý niêm yết; công bố thông tin tài chính liên quan đến khí hậu và phương thức bảo lãnh phát hành, dựng sổ dựa trên chuẩn mực quốc tế.

JICA cũng hỗ trợ phía việt Nam tăng cường năng lực các trung gian thị trường (công ty chứng khoán và công ty quản lý quỹ) nhằm bảo vệ nhà đầu tư và đẩy mạnh công bằng, minh bạch cũng như hiệu quả của thị trường cổ phiếu Việt Nam.