Nhà đầu tư cần biết: Giao dịch cổ phiếu ‘trà đá, cọng hành’, mất mặt chứ đừng mất tiền!

Khi những cổ phiếu có chuỗi hàng chục phiên tăng trần, trên các diễn dàn, hội, nhóm, công động nhà đầu tư và nhân viên môi giới thường quan tâm đến. Tuy nhiên, việc giao dịch những cổ phiếu này tại thời điểm đó mang lại rủi ro rất lớn cho nhà đầu tư. Vậy những lưu ý gì khi giao dịch cổ phiếu penny, đầu tư hay đầu cơ đối với cổ phiếu này?

Cổ phiếu Penny là gì?

Cổ phiếu penny là gì? Ảnh minh họa

Cổ phiếu penny là cổ phiếu có mệnh giá nhỏ, do các doanh nghiệp có quy mô nhỏ trên thị trường chứng khoán phát hành. Bởi vì đặc tính đó, nên cổ phiếu này thường thu hút những nhà đầu tư cá nhân với số vốn đầu tư thấp. Khi đó, những nhà đầu tư mua cổ phiếu penny với kì vọng giá cổ phiếu sẽ tăng trưởng tốt trong tương lai.

Theo thống kê, trên thị trường chứng khoán Việt Nam có hàng trăm cổ phiếu có thị giá từ 1.000 – 3.000 đồng/cp. Thậm chí, nhiếu cổ phiếu chỉ có giá vài trăm đồng. Nên những cổ phiếu này được liên tưởng mức giá của cốc trà đá hoặc cọng hành.

Làm thế làm để giảm thiểu rủi ro khi giao dịch cổ phiếu penny?

Giống như những cổ phiếu thông thường trên thị trường chứng khoán, nhà đầu tư giao dịch cổ phiếu penny cũng có những rủi ro nhất định. Trong nhiều trường hợp, nhà đầu tư không thể cắt lỗ khi cổ phiếu penny 'múa bên trăng' với chuỗi hàng chục phiên giảm sàn. Do đó, một số lưu ý cho nhà đầu tư nhằm giảm thiểu rủi ro khi giao dịch loại cổ phiếu này:

Kiểm tra thông tin doanh nghiệp đầy đủ: NĐT nên tìm kiếm và thu thập các thông tin doanh nghiệp, loại hình kinh doanh, quy mô lĩnh vực hoạt động.

Phân bổ danh mục đầu tư: NĐT nên phân bổ danh mục cho nhiều mã cổ phiếu, trong đó cổ phiếu penny chỉ chiếm một tỉ trọng nhỏ, thường tối đa 10% danh mục để giảm thiểu rủi ro đầu tư và giúp danh mục phong phú hơn.

Giữ cảm xúc: Khi giao dịch cổ phiếu penny, nhà đầu tư không nên đặt quá nhiều cảm xúc. Việc chung thủy, yêu thích doanh nghiệp hoặc quá tự tin vào bản thân cũng dễ khiến NĐT thua lỗ. Cần đặt cho mỗi cổ phiếu một giới hạn đầu tư, qua khỏi giới hạn đó nên buông bỏ và cắt lỗ trước khi bị thua lỗ thêm.

Cổ phiếu penny tiềm chứa rất nhiều rủi ro, nên nhà đầu tư cần nghiên cứu kĩ trước khi giao dịch. Ảnh minh họa.

Nhà đầu tư nên xây dựng kỉ luật đầu tư: Nghiên cứu thật kĩ trước khi giao dịch thay vì giao dịch rồi nghiên cứu cổ phiếu. Đây là một khuyết điểm thường thấy trên thị trường chứng khoán. Nhà đầu tư thường có tâm lý muốn lãi trong các giao dịch. Nhưng thị trường chứng khoán là một trò chơi có tổng bằng không (zero sum) có nghĩa là tổng số tiền của thị trường không đổi, tiền của người thắng đến từ túi tiền của người thua. Do đó, nếu có sai khi phân tích nhà đầu tư chưa mất tiền với quyết định đó, nhưng khi sai trong giao dịch, nhà đầu tư đã mất tiền với quyết định của mình.

Giao dịch cổ phiếu 'trà đá, cọng hành', nhà đầu tư mất mặt chứ đừng để mất tiền!

Tỷ phú Mỹ gốc Do Thái - George Soros, người đã đặt 10 tỉ USD vào thương vụ bán khống đồng Bảng Anh có quan điểm đầu tư rằng "Bạn đúng hay anh sai, điều đó không quan trọng, cái chính là bạn kiếm được bao nhiêu khi đúng và mất bao nhiêu khi sai". Nhưng trong nhiều giao dịch, nhà đầu tư quyết định 'lì' với khoản lỗ của mình, chờ đến khi lãi và không chấp nhận cắt lỗ vì sĩ diện và sợ mất mặt với những nhà đầu tư khác. Đây là phản ứng rất bình thường của con người.

Tuy nhiên, một điều đáng lưu ý, khi NĐT tham gia thị trường chứng khoán, mục tiêu cuối cùng là lợi nhuận. Khi tài sản ròng suy giảm mạnh trong một quyết định giao dịch sai, trong những giao dịch sau đó, họ rất khó có thể đạt được điểm hòa vốn. Thậm chí, trong nhiều trường hợp, nhà đầu tư không thể cắt lỗ khoản đầu tư vì cổ phiếu mất thanh khoản, thậm chí hủy niêm yết.

Cổ phiếu NDF từng tăng bằng lần, sau đó liên tục giảm và tạm dừng giao dịch gây thiệt hại không nhỏ cho các nhà đầu tư. Nguồn: VNDirect

Ví dụ điển hình trên thị trường chứng khoán Việt Nam, tháng 4 - 6/2017, nhiều nhà đầu tư bị cuốn hút bởi việc cổ phiếu nhóm penny là NDF của CTCP Chế biến thwujc phẩm nông sản xuất khẩu Nam Định có mức tăng giá gần 8 lần khi liên tục tăng từ 2.500 đồng/cp lên gần 20.000 đồng/cp. Sau khi leo lên mức đỉnh 20.100 đồng/cp ngày 13/6/2017, cổ phiếu NDF liên tục giảm xuống còn 3.700 đồng/cp ngày 4/1/2018. Sau đó, cổ phiếu NDF bị đưa vào diện kiểm soát từ ngày 4/1/2018 và chỉ được giao dịch vào phiên thứ Sáu hàng tuần. Không dừng lại ở đó, ngày 31/7/2018, cổ phiếu NDF bị tạm ngừng giao dịch trên HNX (thị giá thời điểm đó là 1.400 đồng/cp) vì không khắc phục được nguyên nhân dẫn đến việc chứng khoán bị đưa vào diện kiểm soát và tiếp tục vi phạm các quy định về công bố thông tin.

Do đó, sau khi quyết định mua cổ phiếu penny, diễn biến giao dịch cổ phiếu không đúng như kì vọng cả về giá và tin tức đưa ra, nhà đầu tư nên nhấn thấy rằng mình đã sai. Khi đó, việc cắt lỗ khoản đầu tư là cần thiết khi mức lỗ còn chưa lớn. Nếu thị trường thời điểm đó chưa có một xu hướng rõ ràng và khoản lỗ của giao dịch còn nhỏ mặc dù chưa đúng như kì vọng, nhà đầu tư có thể kiên nhẫn. Ở đây, quyết định kiên nhẫn và 'lì' ôm khoản lỗ rất mong manh, việc đưa ra phương án chính xác phụ thuộc vào kinh nghiệm cá nhân và sự nhạy bén thị trường của từng nhà đầu tư.