Nguyên nhân đằng sau cú rơi thảm khốc của bitcoin

Đêm qua (19/5), bitcoin cắm đầu lao dốc xuống mức đáy hơn ba tháng, có thời điểm còn rơi xuống ngưỡng 30.000 USD/BTC. Ether cũng giảm mạnh và có lúc tụt xuống dưới 2.000 USD/ETH, tức là giảm hơn 40% trong chưa đầy 24h. Hai sàn giao dịch tiền ảo lớn là Coinbase và Binance đồng loạt tê liệt.

Cú rơi gây sốc làm vốn hóa của thị trường tiền ảo bốc hơi khoảng 400 tỷ USD chỉ trong vòng một giờ đồng hồ. Hơn nữa, nó còn đảo ngược xu hướng tăng đột biến của tiền ảo bắt đầu từ nửa cuối năm ngoái.

Tính từ tháng 9/2020, giá bitcoin vẫn đang tăng hơn 200%. Con số ấn tượng này là kết quả khi nhiều nhà quản lý quỹ đầu cơ, ngân hàng và doanh nghiệp phát tín hiệu chấp nhận đồng tiền ảo lớn nhất thế giới.

"Ngày càng nhiều người sở hữu tiền ảo. Tiền ảo len lỏi vào cuộc sống của người dân trên khắp địa cầu và chúng ta nhìn thấy nhiều thứ như bão tweet của Elon Musk. Tâm lý tích cực của nhà đầu tư ảnh hưởng đến diễn biến giá của tiền ảo. Và giờ, chúng ta trải qua một sự kiện tạo tính thanh khoản cho thị trường", ông Mike Novogratz - một nhà đầu tư Bitcoin lâu năm, chia sẻ với CNBC.

Doanh nghiệp từ giã cuộc chơi

Một phần nguyên nhân khiến bitcoin rớt thảm có liên quan đến sự đảo chiều thái độ của các tổ chức tài chính và doanh nghiệp đối với tiền ảo, CNBC nhận định.

Tháng 3 năm nay, Elon Musk thông báo Tesla đang mua hơn 1,5 tỷ USD bitcoin. Một số công ty thanh toán như Mastercard cho biết họ đang nâng cấp hệ thống để cung cấp nhiều dịch vụ liên quan đến tiền ảo hơn.

Chưa hết, các ngân hàng lớn trên Phố Wall thông báo bắt đầu làm việc với bộ phận giao dịch tiền ảo để kéo khách hàng. Coinbase, một công ty sàn giao dịch tiền ảo, niêm yết trên sàn Nasdaq vào giữa tháng 4.

Tuy nhiên, tuần trước, tỷ phú Elon Musk tuyên bố Tesla sẽ không còn chấp nhận thanh toán bằng bitcoin với lý do lo ngại về môi trường. Sau đó, CEO Tesla hàm ý hãng xe điện có thể đã bán hết số bitcoin mà họ đang nắm giữ, đẩy thị trường vào một cơn bán tháo. Để trấn an nhà đầu tư, Musk lại khẳng định Tesla chưa bán một đồng bitcoin nào.

Coinbase từng tăng lên hơn 400 USD/cp ngay sau phiên giao dịch đầu tiên (14/4) nhưng cũng nhanh chóng quay đầu giảm và rơi xuống còn khoảng 220 USD/cp vào sáng ngày 19/5. Ngày mà Coinbase niêm yết cũng chính là ngày bitcoin đạt mức cao nhất mọi thời đại, gần 65.000 USD/BTC.

Trong bản báo cáo mới đây, JPMorgan cho biết dựa trên các hợp đồng tương lai, khá nhiều nhà đầu tư tổ chức dường như đã rời bỏ bitcoin và quay trở về với vàng. Trước đó, bitcoin thường được ca ngợi như một tài sản lưu trữ giá trị có thể thay thế cho vàng trong tương lai.

Cú rơi không phải chỉ của riêng bitcoin

Tình trạng sụt giá không chỉ diễn ra trên thị trường tiền điện tử mà trong vài tuần qua, các cổ phiếu công nghệ và cổ phiếu tăng trưởng mạnh trong thời kỳ đại dịch COVID-19 cũng bắt đầu chật vật. Điều này cho thấy nhà đầu tư có thể đang muốn tránh xa các giao dịch đầu cơ.

Ark Innovation ETF, quỹ đầu cơ sở hữu nhiều cổ phiếu tăng trưởng mạnh do ngôi sao quản lý quỹ Cathie Wood dẫn dắt, hiện giảm hơn 30% so với mức đỉnh hồi tháng 2. Tính đến sáng ngày 19/5, chỉ số Nasdaq Composite giảm khoảng 6,9% so với mức cao kết phiên hôm 26/4. Chỉ số Russell 2000 giảm 5,6% trong cùng giai đoạn.

Cú rơi của bitcoin hay cổ phiếu công nghệ lại trùng hợp với việc thời hạn nộp thuế tại Mỹ bị trì hoãn. Để huy động tiền mặt đóng thuế thặng dư vốn (thuế đánh vào lãi đầu tư chứng khoán), nhà đầu có thể bán tháo tài sản, từ đó gây ra áp lực bán trên diện rộng.

Quy định kìm kẹp bitcoin

Bitcoin và các tài sản liên quan cũng ngày càng bị các cơ quan quản lý trên toàn thế giới giám sát chặt hơn, khi mà chúng đã trở thành một phần có ảnh hưởng trên thị trường tài chính.

"Chúng tôi tin rằng việc chính phủ các nước tăng cường kiểm soát tiền ảo có thể kích hoạt một 'mùa đông tiền ảo' và làm suy yếu hoạt động giao dịch", chuyên gia phân tích Harshita Rawat của công ty đầu tư Bernstein (Phố Wall) cho hay hôm 18/5.

"Chính sách nghiêm ngặt nhất có thể đến từ các nước đang phát triển, vì chính phủ các nước này vốn coi tiền ảo như một mối đe dọa đối với hệ thống tiền pháp định và tiền tệ của họ", bà Rawat nhận định.

Trung Quốc, vốn đang phát triển đồng tiền điện tử của chính phủ, vừa siết chặt các quy định với tiền ảo. Hôm 18/5, ba cơ quan chính phủ Trung Quốc đã ban hành lệnh cấm các tổ chức tài chính và công ty thanh toán không được cung cấp dịch vụ liên quan đến tiền ảo, đồng thời kêu gọi nhà đầu tư tránh xa các giao dịch đầu cơ tiền ảo.

Tại Mỹ, Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Gary Gensler đầu tháng 5 cho biết ông hy vọng các cơ quan quản lý nên "trung lập về công nghệ" nhưng cần bảo vệ nhà đầu tư trên thị trường tiền ảo nhiều hơn.

Đà tăng phi mã của Dogecoin, đồng tiền ảo hệ Shiba Inu được tạo ra như một trò đùa và trở nên phổ biến nhờ sự giúp đỡ của Elon Musk, cũng có thể làm tổn hại uy tín chung của thị trường tiền điện tử. Diễn biến giá của một số đồng tiền nhỏ và kém nổi hơn cho thấy thị trường đang bị đầu cơ.