Người Mỹ phải trả thêm tiền cho mặt hàng nào khi thuế quan của ông Trump có hiệu lực?

Hôm 1/2, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký lệnh áp đặt thuế quan 25% lên hàng nhập khẩu từ Canada và Mexico, đồng thời đánh thuế bổ sung 10% lên hàng hoá từ Trung Quốc.

Ông tuyên bố thuế quan là thuế nhập khẩu do nước ngoài trả. Tuy nhiên, trên thực tế thì thuế quan là khoản tiền mà các doanh nghiệp Mỹ đóng trực tiếp cho chính phủ liên bang, theo viện chính sách Tax Foundation.

Thay vì chịu thiệt hại, các doanh nghiệp Mỹ thường tăng giá bán hàng để thu hồi toàn bộ hoặc một phần phí tổn đó.

Cuối cùng ai chịu chi phí?

Ông Brian Peck, Giám đốc điều hành Trung tâm luật và kinh doanh xuyên quốc gia của Đại học Nam California, cho hay: “Nếu thuế quan tăng mạnh thì những chi phí đó có khả năng sẽ được chuyển sang người tiêu dùng và doanh nghiệp Mỹ”.

“Chúng ta nhập khẩu dầu, gỗ xẻ, gỗ nguyên liệu và xi măng từ Canada. Trong khi đó, hơn 20% sản phẩm nông nghiệp mà chúng ta sử dụng đến từ Mexico”, vị chuyên gia tiết lộ với CBS News.

Theo Phó Giám sư Zhang Wendong của Đại học Cornell, mặc dù người tiêu dùng Mỹ có thể phải chịu chi phí cao hơn, phía gánh thiệt hại nặng nề nhất là nền kinh tế Canada và Mexico.

Ông Zhang ước tính mức thuế 25% của chính quyền Tổng thống Trump có thể khiến GDP thực tế của Canada và Mexico mất lần lượt 3,6% và 2%. Trong khi đó, sản lượng kinh tế Mỹ có thể chỉ giảm 0,3%.

Sau đây là những mặt hàng có thể trở nên đắt đỏ hơn đối với người tiêu dùng Mỹ khi thuế quan mới của ông Trump có hiệu lực:

Quả bơ, thịt bò và các thực phẩm khác

Người tiêu dùng Mỹ - vốn còn đang phải chịu ảnh hưởng của lạm phát cao - có thể phải trả nhiều tiền hơn cho trái cây, rau củ và các loại hạt nhập khẩu từ Mexico. 

Theo Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), nước này nhập khẩu hơn 45 tỷ USD các sản phẩm nông nghiệp từ Mexico vào năm 2023, trong đó có bơ, dâu tây tươi, quả mâm xôi, cà chua và thịt bò.

Đáng chú ý, 90% lượng bơ tiêu thụ tại Mỹ đến từ Mexico. Ngoài ra, Mỹ cũng nhập khẩu bia, rượu tequila, các loại đồ uống và rượu mạnh khác của quốc gia láng giềng này.

Trong khi đó, Mỹ nhập khẩu khoảng 40 tỷ USD nông sản Canada vào năm 2023. Các sản phẩm chính bao gồm thịt bò, thịt heo, ngũ cốc, khoai tây và dầu hạt cải, theo dữ liệu của USDA.

Mức thuế quan 25% có thể kéo giá của tất cả các sản phẩm trên lên cao hơn.

“Các cửa hàng tạp hoá hoạt động với biên lợi nhuận thực sự rất mỏng”, ông Scott Lincicome, Phó Chủ tịch Viện Cato, cho hay. “Họ không thể chịu được thuế quan, đặc biệt là khi nói đến những sản phẩm như quả bơ....”

Xe ô tô

Người tiêu dùng Mỹ ngày càng mua nhiều ô tô được sản xuất tại Canada hoặc Mexico, hoặc sử dụng linh kiện nhập khẩu từ những quốc gia đó.

Theo S&P Global Mobility, vào năm 2023, Mỹ nhập khẩu khoảng 69 tỷ USD ô tô và xe tải nhẹ từ Mexico, bên cạnh 37 tỷ USD ô tô từ Canada.

Ngoài ra, nền kinh tế lớn nhất thế giới còn mua thêm 78 tỷ USD phụ tùng ô tô có nguồn gốc từ Mexico và thêm 20 tỷ USD từ Canada. Ví dụ, động cơ được sử dụng trong xe bán tải dòng F của Ford đến từ Canada.

Do các nhà nhập khẩu Mỹ dự kiến sẽ nâng giá bán để hấp thụ thuế quan, giá ô tô trung bình tại nước này có thể tăng khoảng 3.000 USD, theo ước tính của TD Economics.

Một phân tích khác của Kelly Blue Book cho biết giá xe mới trung bình tại Mỹ hiện vào khoảng 50.000 USD và giá xe đã qua sử dụng là 26.000 USD.

Gỗ xẻ

Phó Giáo sư Rajan Parajuli của Đại học bang North Carolina cho biết khoảng một phần ba gỗ xẻ mềm tiêu thụ tại Mỹ được nhập khẩu từ Canada mỗi năm.

Hiệp hội Tài nguyên Rừng nhấn mạnh trong một bài viết vào tháng 12/2024 rằng mức thuế 25% lên gỗ xẻ Canada có thể gây ra một “cú sốc nguồn cung”. “Về gỗ xẻ, Mỹ vẫn cần nguồn cung từ Canada để đáp ứng nhu cầu trong nước”, hiệp hội thông tin.

Tuy nhiên, trong bối cảnh thị trường nhà đất Mỹ chững lại (một phần do lãi vay mua nhà vẫn dao động gần mức 7%), các doanh nghiệp khó có thể chuyển phí tổn từ thuế quan sang người tiêu dùng như ngành ô tô.