Ngành chăn nuôi ngày càng hụt hơi

Ngành chăn nuôi đang đứng trước nguy cơ tụt hậu ngày càng xa thị trường thế giới.

Hàng ngàn doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực chăn nuôi đang rất lo lắng trước đề xuất giảm thuế nhập khẩu nhiều mặt hàng nông sản vừa được Bộ Tài chính công bố.

Theo đó, các mặt hàng thịt gà đã chặt mảnh và phụ phẩm sau giết mổ, đông lạnh mức thuế từ 20% giảm xuống 18%. Thuế suất một số mặt hàng thịt lợn từ 25% giảm xuống 22%...

Thực tế, khối lượng thịt gà nhập khẩu liên tục tăng theo từng năm, từ 100 nghìn tấn năm 2014 đã tăng lên 215 nghìn tấn chỉ tính 9 năm 2019. Ông Đoàn Ngọc Thơ, Giám đốc Công ty THO - đơn vị nhập khẩu thịt gà ở TP HCM đưa ra cảnh báo, giá thịt gà nhập khẩu ngày càng giảm, trước năm 2018 gà nhập về Việt Nam trên 1USD/kg, thì nay đã giảm xuống dưới 1 USD/kg…

Trong khi, chi phí chăn nuôi một kg gà tại Việt Nam vào khoảng 1,2 USD/kg. Đặc biệt, chăn nuôi Việt Nam phụ thuộc nguồn cung con giống, thức ăn, thuốc men từ nhập khẩu nên chi phí nuôi gà ở Việt Nam cao hơn 15 đến 20% so với nước ngoài, giá thành phẩm bị đội lên, sức cạnh tranh thấp.

Ngành nông nghiệp Việt Nam đang tồn tại quá nhiều bất ổn từ gốc rễ, nhiều ngành hàng, mặt hàng rất mong manh trước ngưỡng cửa hội nhập.

Thực tế, quá trình chuyển đổi ngành chăn nuôi Việt Nam từ nhỏ lẻ sang công nghiệp hiện đại coi như không thành công. Rất nhiều địa phương đã làm quy hoạch, nhưng không thắng được thói quen xem gia súc, gia cầm là vật nuôi không thể thiếu trong gia đình. Đơn cử như thủ phủ chăn nuôi Đồng Nai từng xem xét xóa bỏ quy hoạch chăn nuôi tập trung do không hiệu quả bởi vô vàn lý do khác nhau.

Ngoài ra, khi đã tham gia các Hiệp định thương mại tự do thì cắt giảm thuế quan theo lộ trình dần về 0% là bắt buộc. Do chúng ta chưa chuẩn bị đủ tiềm lực nên mặt trái của hội nhập đã xuất hiện. Trước đây, đã có cảnh báo ngành chăn nuôi Việt Nam sẽ gặp khó khăn khi tham gia CPTPP, nhưng không mấy ai quan tâm.

Nếu tiếp tục giảm thuế nhập khẩu cho nông sản ngoại thì áp lực lên doanh nghiệp nội càng lớn. Bởi vì nhìn tổng quát, ngành chăn nuôi Việt Nam đang ở khoảng giữa hiện đại, tập trung và lạc hậu, nhỏ lẻ. Ngoài những tập đoàn lớn như CP, Japfa, CJ còn lại chủ yếu là chăn nuôi phân tán, không có khả năng dự báo nhu cầu thị trường.