Mỹ hạ chống bán phá giá với cá tra Việt Nam nhưng kim ngạch xuất khẩu vẫn giảm sâu là do đâu?

Thuế chống bán phá giá giảm nhưng kim ngạch không cải thiện

Ngày 29/4, Văn phòng Đăng kí Liên bang Mỹ (Federal Register) đã chính thức công bố kết quả cuối cùng đợt xem xét hành chính lần thứ 15 (POR15) đối với các lô hàng xuất khẩu cá tra Việt Nam vào thị trường Mỹ trong giai đoạn từ ngày 1/8/2017 – 31/7/2018.

Theo đó, hai doanh nghiệp xuất khẩu cá tra Việt Nam: Công ty Cổ phần Thủy sản NTSF (doanh nghiệp bị đơn bắt buộc -NTSF SEAFOODS) và Công ty Cổ phần XNK Thủy sản Cần Thơ (doanh nghiệp bị đơn tự nguyện - CASEAMEX) được hưởng mức thuế suất là 0,15 USD/kg

Các doanh nghiệp Việt Nam còn lại xuất khẩu cá tra sang Mỹ hưởng mức thuế bằng mức thuế suất toàn quốc là: 2,39 USD/kg.

So với mức thuế suất của đợt rà soát trước (POR14), mức thuế đợt này đã được giảm đi đáng kể từ 1,37 USD/kg (đối với NTSF SEAFOODS) giảm xuống còn 0,15 USD/kg.

Ngoài ra, hai doanh nghiệp xuất khẩu cá tra lớn nhất sang thị trường Mỹ là: VINH HOAN CORP và BIEN DONG SEAFOOD vẫn được giữ mức thuế suất lần lượt là: 0% và 0,19% trong đợt xem xét POR15.

VASEP cho biết sự sụt giảm xuất khẩu liên tục trong năm ngoái do rào cản thương mại và kĩ thuật tại thị trường này đã khiến nhiều doanh nghiệp rút lui. Do đó, việc thuế chống bán phá giá giảm được xem là tin tốt cho các doanh nghiệp Việt Nam.

Tuy nhiên, trên thực tế, mặc dù đã được giảm thuế chống bán phá nhưng kim ngạch xuất khẩu cá tra của các doanh nghiệp sang Mỹ giảm sâu.

Theo số liệu của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản (VASEP), sau khi tăng 26,4% so với cùng kì năm 2019 vào tháng 3, thì bước sang tháng 4, giá trị xuất khẩu cá tra sang thị trường này lại giảm 20,7% so với cùng kì năm trước. 

Các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra lớn cũng ghi nhận sụt giảm kim ngạch tại thị trường này.  

Trong một bản báo cáo về thị trường mới đây, Công ty Cổ phần Vĩnh Hoàn cho biết kim ngạch xuất khẩu của công ty sang thị trường Mỹ giảm sâu tới 48% so với tháng 3 xuống còn 153 tỉ đồng do hàng loạt nhà hàng của nước này phải đóng cửa nhằm ngăn chặn sự lây lan của dịch COVID-19. 

Theo Tổng Cục Thủy sản, Giám đốc Công ty TNHH Hải sản Biển Đông (Công ty Biển Đông) Ngô Quang Trường nhận định, trên thị trường tồn kho cũ bị cạn và đang có xu hướng tăng tích trữ do dịch COVID-19.

Ông Trường cho biết, thị trường thủy sản ở Mỹ đã gặp khó từ 3 tháng trước, khi Mỹ đánh thuế cao với hàng của Trung Quốc và nhiều nhà xuất khẩu chuyển từ thị trường Trung Quốc sang Mỹ khiến cho lượng cung thừa so với cầu.

Dịch COVID-19 bùng phát từ Trung Quốc, nguồn cung ở thị trường Mỹ càng thừa, các đơn hàng của Công ty Biển Đông giảm đến 20% so với cuối năm 2019.

Trao đổi với người viết, ông Dương Nghĩa Quốc, Chủ tịch Hiệp hội Cá tra Việt Nam cho biết thời gian qua Mỹ áp lệnh cách li xã hội, các hệ thống nhà hàng buộc phải đóng nửa nên dù giảm thuế chống bán giá nhưng nhu cầu tiêu thụ cá tra rất thấp, dẫn đến kim ngạch xuất khẩu giảm. 

Theo VASEP, cho tới nay, Mỹ vẫn là ổ dịch COVID-19 lớn nhất thế giới, hoạt động sản xuất của nước này gặp rất nhiều khó khăn. Các nhà máy chế biến thực phẩm, thủy sản đều khó khăn về lao động. 

Do đó, hoạt động xuất khẩu cá tra sang Mỹ trong tháng 4 lại giảm. Tính đến hết tháng 4, giá trị xuất khẩu cá tra sang thị trường Mỹ đạt 74,6%, giảm 14,6% so với cùng kì năm trước.

Hiện tại, Mỹ chiếm khoảng 18% tổng lượng cá tra xuất khẩu của Việt Nam.

Hiệp hội Cá tra nhận định không thể trông chờ quá nhiều vào Mỹ, mà cần cấp bách thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp nhằm nỗ lực duy trì các thị trường truyền thống và mở rộng thị trường mới trong điều kiện cho phép, kể cả gia tăng ở thị trường nội địa.

Chờ đợi tín hiệu tốt từ thị trường Mỹ

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) đã chính thức công nhận hệ thống quản lí và giám sát cá tra của Việt Nam tương đương với Mỹ. 

Bộ nhận định đây là tin vui cho các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra sang thị trường này và quan trọng hơn nữa khẳng định năng lực kiểm soát chất lượng, an toàn thực phẩm chuỗi sản xuất, chế biến xuất khẩu cá tra của Việt Nam.

Đồng thời, điều này giúp cá tra Việt Nam dễ dàng hơn trong việc tiếp cận và mở rộng thị trường xuất khẩu không chỉ Mỹ mà còn các thị trường khác.

Theo Bộ Công Thương mức thuế chống bán phá giá vào thị trường Mỹ giảm, kết quả công nhận tương đương về hệ thống quản lí, kiểm soát an toàn thực phẩm trên cá tra do Bộ Nông nghiệp Mỹ công bố là cơ sở thuận lợi giúp cho sản phẩm thủy sản của Việt Nam nâng cao khả năng cạnh tranh.

Ông Trường cho biết tính đến tháng 5, thị trường Mỹ đã trở lại bình thường, Công ty đạt 100% sản lượng như trước kia, một tháng có đơn hàng cho 200 container loại 20 tấn xuất khẩu.