Một loạt vấn đề lớn khiến Toyota, Honda, Nissan gặp khó trong việc đưa ra dự báo cho năm tài chính 2022
Ba chủ đề dự kiến sẽ chi phối tổng doanh thu của các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản trong tuần tới bao gồm sự sụt giảm giá trị của đồng yên, chi phí nguyên liệu tăng cao và gián đoạn chuỗi cung ứng, theo Asia Nikkei.
Toyota Motor, Nissan Motor và Honda Motor, ba nhà sản xuất ô tô hàng đầu Nhật Bản, đều dự kiến ghi nhận con số vừa phải trong báo cáo lợi nhuận cho năm tài chính 2021 kết thúc vào tháng 3. Thay vào đó, các hãng sẽ tập trung phần lớn nguồn lực vào triển vọng trong năm tới.
Toyota, tập đoàn sản xuất ô tô Nhật Bản chiếm 10% lợi nhuận của ngành, sẽ là công ty đầu tiên công bố báo cáo tài chính vào ngày 11/5, tiếp theo là Nissan và Honda trong hai ngày sau đó.
Giá trị đồng JPY suy yếu
Giá trị đồng yên (JPY) suy yếu sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà xuất khẩu xứ sở mặt trời mọc. Theo khảo sát Tankan của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản về tâm lý kinh doanh được công bố vào đầu tháng 4, các công ty dự kiến tỷ giá hối đoái là 111,93 JPY đổi 1 USD cho năm tài chính 2022. Tuy nhiên, sau khi cuộc khảo sát được đưa ra, giá trị đồng JPY đã giảm sâu, chạm mức 130 JPY đổi 1 USD.
Đây có thể là một tin tốt cho các nhà sản xuất ô tô. Một báo cáo của Daiwa Securities được công bố trong tháng 4 ước tính rằng lợi nhuận hàng năm của Toyota sẽ chạm mốc 48 tỷ JPY/năm nếu giá trị đồng tiền nội tệ Nhật Bản tăng thêm một đơn vị so với đồng USD. Con số tương tự của Nissan và Honda lần lượt là 13 tỷ JPY/năm và 12 tỷ JPY/năm.
Dự báo lợi nhuận của các nhà sản xuất ô tô có thể thay đổi phần lớn tùy thuộc vào tỷ giá hối đoái mà họ ước tính. Các giả định mà Toyota đưa ra vào đầu năm tài chính 2021 có xu hướng thận trọng, để lại khả năng điều chỉnh tăng nếu xu hướng tỷ giá hối đoái thuận lợi.
Theo Koichi Sugimoto, nhà phân tích của Mitsubishi UFJ Morgan Stanley Securities, giá trị đồng JPY suy yếu sẽ có tác động lớn đến thu nhập của các nhà sản xuất ô tô. "Tăng trưởng lợi nhuận phụ thuộc vào sự giảm giá của đồng JPY. Dù giá trị đồng nội tệ Nhật Bản suy yếu sẽ thúc đẩy giá một số bộ phận và nguyên liệu nhập khẩu để sản xuất ô tô Nhật Bản tăng cao, nhưng lợi ích sẽ lớn hơn nhiều so với những tác động tiêu cực này", ông Sugimoto cho biết.
Chi phí nguyên vật liệu tăng
Tuy nhiên, chi phí nguyên vật liệu vẫn là một vấn đề cần được quan tâm. Giá hàng hóa đã có xu hướng tăng trước khi xung đột tại Ukraine nổ ra. Giờ đây, cuộc xung đột Nga - Ukraine đã đẩy giá nguyên liệu thô cho ô tô, bao gồm thép, nhôm và các kim loại quý như palađi tăng mạnh.
Theo ước tính của Daiwa Securities, tác động của chi phí nguyên vật liệu lên lợi nhuận đã tăng cao. Đối với năm tài chính 2020, kết thúc vào tháng 3/2021, việc giá nguyên liệu thô cao hơn đã làm giảm lợi nhuận của các nhà sản xuất ô tô từ 10.000 - 20.000 JPY/xe. Trong năm tài chính tiếp theo, tác động dự kiến rơi vào khoảng 70.000 – 80.000 JPY/xe. Theo ước tính, nếu giá các nguyên vật liệu vẫn giữ nguyên như thời điểm hiện tại, cón số trong năm nay sẽ rơi vào khoảng 60.000 JPY/xe.
Nhà phân tích Eiji Hakomori của Daiwa Securities cảnh báo rằng tác động thực tế có thể còn lớn hơn.
"Nếu chúng tôi tính đến sự gia tăng về giá của các sản phẩm liên quan đến dầu thô và chất bán dẫn, không được bao gồm trong báo cáo mà chúng tôi đã công bố, cũng như chi phí logistics cao hơn, thì tác động của giá nguyên liệu thô đối với ngành ô tô năm 2022 sẽ ngang bằng, thậm chí cao hơn năm tài chính 2021", ông nói.
Gián đoạn chuỗi cung ứng
Vấn đề lớn thứ ba mà các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản phải đối mặt trong năm tới là sự gián đoạn chuỗi cung ứng, bao gồm cả tác động kéo dài của tình trạng thiếu chất bán dẫn toàn cầu.
Bất chấp nhu cầu mua sắm ô tô vẫn tăng mạnh, tình trạng thiếu chip và các bộ phận khác khiến Toyota và các hãng khác phải liên tục cắt giảm sản lượng trong năm qua.
Sản lượng toàn cầu của 8 nhà sản xuất ô tô hàng đầu Nhật Bản trong năm tài chính 2021 đạt tổng cộng 23 triệu chiếc, giảm 0,4% so với năm trước và thấp hơn 10% so với năm tài chính 2019, thời điểm trước khi đại dịch COVID-19 lây lan toàn cầu.
Sản lượng tại hầu hết công ty xe ô tô đã chạm đáy vào tháng 9/2021 và đang trên đà phục hồi cho đến khoảng tháng 12/2021. Tuy nhiên, trong năm nay, việc một số thành phố ở Trung Quốc phải phong tỏa vì ảnh hưởng của dịch bệnh, tình trạng thiếu hụt chuỗi cung ứng liên tục và các yếu tố khác đã một lần nữa hạn chế sản lượng.
Các nhà sản xuất ô tô rất muốn tăng sản lượng so với mức thấp của năm ngoái, nhưng liệu họ có thể quản lý được điều đó hay không vẫn còn là một dấu hỏi.
Toyota đã điều chỉnh kế hoạch sản xuất từ tháng 4 đến tháng 6 với sản lượng giảm hơn 10%. Các điều chỉnh của gã khổng lồ này đã tính đến trường hợp thiếu hụt chất bán dẫn trong dài hạn. Trong khi đó, tình hình phong tỏa tại Thượng Hải đang làm gián đoạn hoạt động mua sắm từ các nhà cung cấp phụ tùng ô tô có cơ sở sản xuất trong thành phố.
Với rất nhiều sự không chắc chắn ở thời điểm hiện tại, các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản dự kiến phải cắt bỏ công đoạn đưa ra dự báo về những gì có thể xảy ra trong năm tài chính 2022.