Một KOL vướng lao lý sau khi chê đồ ăn trên mạng xã hội

Chioma Okoli, một KOL 39 tuổi đến từ Lagos (Nigeria) đang bị truy tố vì cáo buộc vi phạm luật an ninh mạng. Okoli có 18.000 người theo dõi trên Facebook. Ngày 17/9/2023, cô yêu cầu những người theo dõi trang mạng xã hội của mình đánh giá về một loại sốt cà chua đóng hộp mà cô đã mua vì thấy nó quá ngọt.

Bài đăng kèm hình ảnh lon sốt cà chua Nagiko Tomato Mix mở nắp, do công ty thực phẩm Erisco địa phương sản xuất, đã tạo ra những phản ứng trái chiều từ người dùng mạng xã hội. Một người trong số đó trả lời: "Đừng có làm hỏng sản phẩm của anh trai tôi. Nếu bạn không thích, hãy dùng loại khác hoặc gọi dịch vụ chăm sóc khách hàng thay vì đưa lên mạng xã hội”.

Okoli đáp lại: "Hãy giúp tôi khuyên anh trai bạn ngừng đầu độc mọi người bằng sản phẩm của anh ấy, hôm qua là lần đầu tiên tôi sử dụng và nó chỉ toàn là đường”.

Một tuần sau, vào ngày 24/9, cô bị bắt tạm giam.

Trong các hồ sơ pháp lý mà CNN tiếp cận được, cơ quan tố tụng Nigeria cáo buộc Okoli sử dụng tài khoản Facebook của mình "với mục đích kích động mọi người chống lại Erisco Foods", đồng thời trong một tuyên bố vào ngày 7/3/2024 rằng họ đã "phát hiện ra bằng chứng thuyết phục" chống lại cô từ các cuộc điều tra sơ bộ.

Nếu bị kết tội, cô có thể phải đối mặt với án tù lên đến ba năm hoặc tiền phạt 7 triệu naira (khoảng 5.000 USD), hoặc cả hai.

Theo cáo trạng, Okoli bị buộc tội riêng rẽ về việc thông đồng với hai người khác "với mục đích kích động mọi người chống lại Erisco Foods”. Okoli cũng đang bị kiện trong một vụ dân sự khác do Erisco khởi xướng. 

Công ty này cho biết trong một tuyên bố được đưa ra vào ngày 19/1 rằng họ đang bảo vệ danh tiếng của mình sau khi những bình luận của cô "khiến một số nhà cung cấp quyết định chấm dứt quan hệ với chúng tôi”.

Công ty thực phẩm có trụ sở tại Lagos cho biết họ cũng đã "bị mất nhiều hạn mức tín dụng" và do đó đã đệ đơn kiện dân sự chống lại Okoli, yêu cầu bồi thường 5 tỷ naira (hơn 3 triệu USD).

Luật sư của cô, ông Inibehe Effiong, chia sẻ với CNN rằng vụ kiện dự kiến ​​sẽ được đưa ra xét xử vào ngày 20/5.

Một phát ngôn viên của Erisco Foods, ông Nnamdi Nwokolo, nói với CNN rằng công ty sẽ không bình luận thêm về vụ kiện "vì nó đang được thụ lý tại tòa án có thẩm quyền”.

Để được tại ngoại bằng tiền bảo lãnh, Okoli cho biết cô buộc phải xin lỗi công khai Erisco. Tuy nhiên, luật sư của cô, ông Effiong, nói với CNN rằng cô đồng ý điều này dưới áp lực và do đó không xin lỗi sau khi được tại ngoại.

Nói về hai vụ kiện chống lại KOL kể trên, ông Kelechukwu Uzoka - Chuyên gia phân tích pháp lý và các vấn đề công cộng Nigeria, trao đổi với CNN rằng quyền tự do ngôn luận phải có những giới hạn.

"Không có luật nào đảm bảo quyền tự do tuyệt đối," ông nói. "Mặc dù chúng ta có quyền tự do ngôn luận, nhưng vẫn có những hạn chế. Bạn không thể phỉ báng hoặc nói xấu ai đó”.

Tuy nhiên, ông cũng nói thêm rằng "tội phạm mạng rất khó chứng minh trước tòa án. Bạn phải chứng minh được thiệt hại thực sự do bài đăng đó. Erisco phải chứng minh rằng bài đăng trên Facebook của Okoli đã ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của họ tại thời điểm bài đăng được lan truyền”. Ông lưu ý trong bài đăng của Okoli, cô ấy đã dùng dấu ba chấm thay cho một từ, điều này dẫn đến nhiều cách hiểu.

Vụ việc của Okoli đã châm ngòi cho các cuộc biểu tình tại nhà máy của Erisco ở Lagos khi nhiều người trên mạng xã hội kêu gọi tẩy chay các sản phẩm của công ty này. Tuy nhiên, người sáng lập công ty, ông Eric Umeofia, từ chối nhượng bộ.

Ông tuyên bố trên kênh truyền hình địa phương Arise Television rằng sẽ không hủy bỏ vụ kiện chống lại Okoli và ông "thà chết chứ không cho phép ai đó làm hoen ố hình ảnh mà tôi đã mất 40 năm gầy dựng”.