IMF khuyên các nước chuẩn bị thắt chặt tiền tệ, cảnh báo lạm phát đang tăng cao còn tăng trưởng giảm tốc
Nhìn chung, IMF tỏ ý đồng tình với đánh giá từ Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed) và nhiều nhà kinh tế rằng đà tăng giá toàn cầu cuối cùng sẽ giảm bớt. Tuy nhiên, IMF lưu ý rằng những dự báo này có độ "không chắc chắn lớn".
IMF cảnh báo Mỹ, Anh và những nền kinh tế phát triển khác là nơi có rủi ro lạm phát gia tăng.
Bà Gita Gopinath, Kinh tế trưởng của IMF viết trong bản tổng kết đi kèm báo cáo: "Tuy chính sách tiền tệ thường có thể bỏ mặc sự gia tăng nhất thời của lạm phát, các ngân hàng trung ương nên chuẩn bị để hành động nhanh chóng nếu rủi ro kỳ vọng lạm phát gia tăng trở nên hiện hữu hơn trong cuộc phục hồi chưa từng có tiền lệ này".
"Ngân hàng trung ương nên vạch ra các hành động dự phòng, thông báo các yếu tố sẽ kích hoạt việc thắt chặt chính sách và hành động theo kế hoạch đó".
Các quan chức Fed từng nói vũ khí chính để chống lạm phát là tăng lãi suất. Kể từ năm 2018, Fed chưa từng tăng lãi suất, CNBC cho biết.
Với lạm phát của Mỹ leo lên mức cao nhất trong vòng 30 năm, Fed phải đau đầu quyết định khi nào nên bắt đầu rút lại chính sách hỗ trợ bất thường đã thực hiện kể từ đầu năm 2020.
IMF không chỉ đích danh Fed nhưng đa phần đánh giá lạm phát của cơ quan này gián tiếp đề cập đến sự điều chỉnh chính sách lớn mà ngân hàng trung ương Mỹ đã thực hiện vào tháng 9/2020. Khi đó, Fed tuyên bố sẵn sàng chấp nhận để lạm phát tăng nóng hơn mức bình thường để đạt được toàn dụng lao động.
Theo IMF, kiểu chính sách này tiềm ẩn một số nguy hiểm nếu kỳ vọng lạm phát bắt đầu tăng cao.
"Trong bối cảnh lạm phát gia tăng mà tỷ lệ việc làm vẫn ở mức thấp và rủi ro cú sốc giá cả ngắn hạn làm thay đổi kỳ vọng dài hạn trở nên rõ rệt hơn, chính sách tiền tệ có thể cần được thắt chặt để đón đầu áp lực giá, dù cho việc này trì hoãn sự phục hồi của việc làm", báo cáo viết.
Chờ đợi việc làm hồi phục hơn nữa "có nguy cơ khiến lạm phát tăng cao giống như lời tiên tri tự ứng nghiệm" và phá hoại chính sách của Fed, IMF cảnh báo.
Fed sử dụng định hướng thị trường tiền tệ (forward guidance) để vạch ra bức tranh rõ ràng giúp công chúng hiểu được ý định tương lai của họ là gì và tiêu chí nào sẽ được sử dụng để thay đổi chính sách. IMF cho biết truyền đạt sẽ là chìa khóa để tránh những cú sốc gây gián đoạn nền kinh tế do thay đổi chính sách.
"Tình thế chưa từng có khiến cho việc truyền đạt rõ ràng và minh bạch về triển vọng chính sách tiền tệ càng trở nên quan trọng hơn", báo cáo viết.
Thông tin thêm về bức tranh lạm phát hiện tại của Mỹ sẽ được đưa ra vào ngày 13/10 (giờ Mỹ) với việc công bố chỉ số giá tiêu dùng tháng 9. Các nhà kinh tế ước tính CPI tháng 9 tăng 0,3% so với tháng trước, tương ứng mức tăng so với cùng kỳ năm ngoái là 5,3%.
IMF hạ triển vọng tăng trưởng kinh tế thế giới
Lời cảnh báo trên là một phần trong bản cập nhật hàng quý của IMF về tình hình kinh tế toàn cầu. IMF chỉ giảm nhẹ dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm 2021 từ 6% xuống 5,9%, Reuters đưa tin. IMF giữ nguyên ước tính năm 2022 là 4,9%.
"Tuy nhiên, con số điều chỉnh khiêm tốn đối với triển vọng thế giới làm ẩn đi sự cắt giảm lớn đối với một số quốc gia cụ thể", IMF lưu ý. Báo cáo nói thêm rằng diễn biến đại dịch đã làm xấu đi triển vọng của các nền kinh tế đang phát triển có thu nhập thấp, trong khi các nước giàu phải vật lộn với gián đoạn nguồn cung.
Dự báo GDP của Mỹ bị giảm hẳn 1 điểm % so với báo cáo tháng 7, từ 7% xuống còn 6%. Tuy nhiên, con số này vẫn cao hơn ước tính tăng trưởng trung bình 5,2% của các nền kinh tế phát triển.
IMF cho biết tăng trưởng của Mỹ có thể giảm mạnh hơn vì dự báo hiện tại giả định rằng Quốc hội sẽ phê chuẩn gói chi tiêu cơ sở hạ tầng và xã hội trị giá 3.500 tỷ USD mà ông Biden đề xuất. Hiện nay các nhà lập pháp thậm chí còn chưa đồng thuận được một gói chi tiêu nhỏ hơn. IMF cho rằng việc quy mô chi tiêu công giảm xuống sẽ đồng thời hạ triển vọng tăng trưởng của Mỹ và các đối tác thương mại.