HoREA: TP HCM có thể học tập gì từ kinh nghiệm phát triển NƠXH của Bình Dương?
Ngân hàng Chính sách mới nhận được 13% vốn phát triển NƠXH, HoREA kiến nghị bổ sung vốn |
Trong Công văn mới nhất đề xuất cơ chế, chính sách phát triển nhà ở xã hội (NƠXH), nhà ở thương mại giá thấp phù hợp với điều kiện thực tiễn của TP HCM, Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA) nêu kinh nghiệm thực tiễn tại Bình Dương, thành phố có thể học tập theo.
(Ảnh minh họa) |
Theo đó, tỉnh Bình Dương có dân số khoảng 2 triệu người với hơn 1 triệu người nhập cư, chiếm tỷ lệ 52% dân số (TP HCM có tỷ lệ người nhập cư khoảng 23%), với tuyệt đại đa số là công nhân, lao động làm việc trong các khu công nghiệp. Diện tích nhà ở bình quân của tỉnh đã đạt mức 25 m2/người (TP HCM chỉ mới đạt 18,1 m2/người và phấn đấu đạt 19,8 m2/người vào năm 2020).
Sau khi tập trung phát triển, toàn tỉnh có 85 dự án NƠXH, trong đó có 43 dự án do Tổng Công ty Becamex làm chủ đầu tư (CĐT) với tổng diện tích 3,1 triệu m2, gồm 70.000 căn. Sau 4 năm thực hiện, đến nay đã có 25 dự án hoàn thành đưa vào sử dụng với tổng diện tích 491.262 m2.
Bên cạnh đó, có khoảng 200 doanh nghiệp trong các khu công nghiệp đã đầu tư xây dựng nhà ở cho công nhân, lao động với tổng diện tích 270.000 m2, đưa tổng diện tích sàn NƠXH toàn tỉnh lên 761.000 m2 với khoảng 16.900 căn hộ, giải quyết được khoảng 17% nhu cầu của công nhân, lao động nhập cư. Ngoài ra, các hộ gia đình, cá nhân cũng đã đầu tư xây dựng nhà trọ với số lượng khoảng 180.000 căn đáp ứng được nhu cầu cho 540.000 công nhân, lao động, sinh viên và người thu nhập thấp thuê, giải quyết được 55% nhu cầu nhà ở của nhóm người này.
HoREA phân tích, các chung cư nhà ở an sinh xã hội của Becamex đều nằm trong khu vực đã được quy hoạch thành phố mới Bình Dương có quy mô 1.011 ha, cách trung tâm thành phố Thủ Dầu Một khoảng 3 km; hoặc bên cạnh các khu công nghiệp, đã được đầu tư hệ thống hạ tầng kỹ thuật hoàn chỉnh, giao thông thuận lợi; đã có hệ thống hạ tầng xã hội như trường học, nhà trẻ, bệnh viện, công viên…
Các chung cư này cao 5 tầng, không có thang máy, chiều cao thông tầng khoảng 4m, các căn hộ từ lầu 1 - 5 có diện tích 30 m2, gồm 20 m2 sàn và 10 m2 gác lửng đã được xây dựng hoàn chỉnh, hợp lý (tránh được tình trạng các hộ dân tự cơi nới sau này); các căn hộ tầng trệt có diện tích 45 m2; diện tích nhà ở bình quân đầu người tại các khu nhà này từ 7,5 – 15 m2/người, thấp hơn mức bình quân của tỉnh. Các chung cư xây dựng theo mô-đun thiết kế mẫu nên giảm được chi phí thiết kế và tiết kiệm được thời gian tổ chức triển khai dự án.
Nền địa chất công trình vững chắc (đất đồi) nên hầu hết chung cư làm móng đơn, không tốn nhiều chi phí san ủi mặt bằng. Chi phí giải phóng mặt bằng, đầu tư giao thông kết nối, xây dựng hệ thống cấp nước, cấp điện, chiếu sáng công cộng, thoát nước bẩn đến ranh công trình chung cư; chi phí xây dựng hệ thống hạ tầng xã hội, dịch vụ… đều được Becamex đầu tư 100%, không phân bổ vào giá thành căn hộ.
Giá bán căn hộ 30 m2 dao động từ 100 - 200 triệu đồng tùy theo vị trí tầng; căn hộ tầng trệt có giá bán khoảng 400 triệu đồng để bù đắp chi phí dự án; người mua chỉ phải trả trước 10 - 20 triệu đồng là được nhận nhà ở, số tiền còn lại được trả góp trong 15 năm với lãi suất vay ưu đãi. Bình Dương cũng cho phép người mua nhà có thể chuyển nhượng sau 3 năm sử dụng.
Tuy nhiên, Hiệp hội cũng chỉ rõ những vướng mắc hiện tại về phát triển NƠXH tại Bình Dương như kết quả thực hiện chương trình phát triển NƠXH chưa theo kịp tốc độ tăng dân số cơ học rất lớn của tỉnh (tương tự như TP HCM); một số CĐT dự án nhà ở thương mại đã dành 20% quỹ đất kinh doanh để phát triển NƠXH nhưng thiếu vốn để triển khai; hoặc tại khu vực chưa có đủ cơ sở hạ tầng để tạo không gian sống thuận tiện cho người dân.
Trên địa bàn tỉnh vẫn còn thiếu dự án nhà ở cho thuê giá rẻ do doanh nghiệp đầu tư, 45% công nhân, người lao động vẫn phải thuê phòng trọ của các cá nhân, hộ gia đình đầu tư với phần lớn có chất lượng thấp; người mua NƠXH vẫn chưa tiếp cận được nguồn vốn vay ưu đãi theo quy định… Trong khi thực tế vẫn còn một số căn hộ nhà ở an sinh xã hội trống, chưa có người thuê, nguyên nhân chủ yếu do còn thiếu tiện ích và dịch vụ cung ứng thực phẩm, hàng hóa, dịch vụ vừa túi tiền của công nhân, lao động, kể cả vấn đề đi lại...
Từ thực tế Bình Dương, HoREA nhận định, muốn phát triển NƠXH cần quyết tâm chính trị rất lớn của bộ máy chính quyền địa phương; phát động các doanh nghiệp hưởng ứng tích cực, như tại Bình Dương, Tổng Công ty Becamex là chủ lực, dẫn dắt việc thực hiện chương trình.
Ngoài ra, ngay khi có Luật Nhà ở 2005, tỉnh đã chủ trương quy hoạch phát triển đô thị phải dành tối thiểu 7% diện tích đất ở để phát triển NƠXH, sử dụng triệt để và hiệu quả quỹ đất công để phát triển NƠXH. Địa điểm lựa chọn để xây NƠXH, nhà ở thương mại giá rẻ phải gần nơi làm việc, căn hộ nhỏ nhưng được thiết kế hợp lý, giá cả phù hợp với túi tiền của người lao động, người thu nhập thấp, người nhập cư; người mua nhà được hỗ trợ vay vốn ưu đãi; để giảm giá bán căn hộ an sinh xã hội (30 m2) thì căn hộ tầng trệt (45 m2) được bán giá cao hơn để bù đắp…