Honda, Mazda lao đao vì thuế thép, nhôm, căng thẳng chờ ‘bão’ thuế ô tô mới từ ông Trump

Các hãng xe Nhật Bản đang tìm cách điều chỉnh kế hoạch sản xuất trước khi Tổng thống Mỹ Donald Trump siết chặt thuế nhập khẩu. Những chính sách mới có thể được áp dụng trong vài tuần tới.

Cuối tuần qua, ông Trump cho biết sẽ có thông báo về thuế ô tô nhập khẩu “vào khoảng ngày 2/4” nhưng không nói rõ chi tiết. Điều này làm dấy lên lo ngại cho các nhà sản xuất như Honda, Nissan và Mazda. Trước đó, họ đã chịu ảnh hưởng từ các loại thuế khác, bao gồm thuế đối ứng, thuế thép và nhôm, cũng như khả năng áp dụng mức thuế 25% đối với xe nhập từ Mexico và Canada.

Ô tô, bao gồm xe du lịch và xe tải, chiếm 28% tổng kim ngạch xuất khẩu của Nhật Bản sang Mỹ, tương đương 6.000 tỷ yên (khoảng 39,6 tỷ USD). Đây là mặt hàng xuất khẩu lớn nhất của Nhật Bản sang thị trường này. Xếp sau là linh kiện ô tô, chiếm 6% tổng giá trị xuất khẩu.

Honda sản xuất khoảng một phần ba số xe xuất sang Mỹ tại Mexico và Canada. Nếu thuế mới được áp dụng như dự kiến, hãng có thể chịu thiệt hại khoảng 20 tỷ yên trong tháng 3, theo ông Shinji Aoyama, Phó Chủ tịch điều hành của công ty.

“Chúng tôi đang cố gắng chuyển sản xuất từ Mexico và Canada về Mỹ càng nhiều càng tốt trước cuối tháng 2”, ông nói trong buổi công bố kết quả kinh doanh mới đây. Ông cũng cho biết Honda sẽ cân nhắc điều chỉnh danh mục sản xuất tại hai quốc gia này.

Giám đốc tài chính của Honda, ông Eiji Fujimura, cho biết khoảng 610.000 xe mỗi năm sẽ bị ảnh hưởng bởi chính sách thuế của Mỹ. Hiện tại, Honda xuất khẩu 550.000 xe từ Mexico và Canada sang Mỹ. Đồng thời, hãng cũng xuất 60.000 xe từ Mỹ sang hai nước này.

“Tác động cụ thể còn tùy vào từng mẫu xe. Nhưng giả sử mỗi xe có giá 30.000 USD và bị áp thuế 25% với 610.000 xe, thì ảnh hưởng đến giá xe thành phẩm sẽ rất lớn”, ông nói.

“Chưa kể nếu Mỹ đánh thuế thép, nhôm và linh kiện, tổng thiệt hại có thể lên đến hàng trăm tỷ yên”, ông Fujimura nhấn mạnh.

Tổng thống Trump đã tuyên bố áp thuế bổ sung 25% đối với toàn bộ thép và nhôm nhập khẩu từ ngày 12/3. Đây là hai nguyên liệu quan trọng trong ngành ô tô.

Theo công ty nghiên cứu MarkLines, Nissan nhập khẩu khoảng một phần ba số xe bán tại Mỹ từ Mexico. Với Mazda, tỷ lệ này là khoảng một phần tư.

“Nếu thuế suất cao được áp dụng, chúng tôi cần xem xét lại cách sản xuất các mẫu xe hiện đang xuất khẩu, theo dõi tình hình và đưa ra quyết định”, CEO Nissan, ông Makoto Uchida, cho biết trong cuộc họp công bố kết quả kinh doanh vừa qua.

Với Mazda, “Mỹ là thị trường quan trọng nhất của chúng tôi. Chúng tôi luôn trao đổi với các cơ quan chính phủ và tổ chức thương mại để đảm bảo sự ổn định của thương mại tự do và công bằng”, Giám đốc tài chính Jeffrey H. Guyton cho biết trong cuộc họp ngày 7/2.

“Trước đây, chúng tôi từng sản xuất xe tại Mexico để xuất khẩu sang châu Âu và các nước khác. Mazda có lợi thế về khả năng điều chỉnh sản xuất linh hoạt. Hiện tại, đây chưa phải là quyết định chính thức, nhưng là một trong những phương án mà chúng tôi có thể cân nhắc”, ông nói.

Khi được hỏi về khả năng chuyển sản xuất từ Mỹ về Nhật Bản và tăng xuất khẩu sang Mỹ, Guyton cho biết: “Đó là một khả năng, nhưng chúng tôi chưa đưa ra quyết định nào”.

Toyota Motor, hãng cũng sản xuất ô tô tại Canada và Mexico, đã lường trước tác động của việc tăng thuế nhập khẩu theo kế hoạch của Tổng thống Trump. Tuy vậy, công ty vẫn kỳ vọng lợi nhuận ròng năm nay sẽ cao hơn so với dự báo trước đó. Trong cuộc họp ngày 5/2, Toyota cho biết họ sẽ chờ thêm thông tin rõ ràng về kế hoạch của Trump trước khi đưa ra quyết định, thay vì hành động dựa trên suy đoán.

Ông Trump đang chuẩn bị áp thuế đối ứng lên hàng nhập khẩu. Ông đã yêu cầu điều tra các quốc gia có mức thuế cao hoặc có rào cản thương mại phi thuế quan đối với hàng hóa Mỹ. Nhật Bản không áp thuế nhập khẩu ô tô. 

Trong khi đó, Mỹ đang áp thuế 2,5% đối với xe du lịch nhập từ Nhật Bản. Tuy nhiên, một quan chức Nhà Trắng cho rằng Nhật Bản có những “rào cản cơ cấu,” như tiêu chuẩn công nghiệp và an toàn.

“Ngành ô tô là một lĩnh vực quan trọng của Nhật Bản”, Bộ trưởng Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Yoji Muto phát biểu. “Chúng tôi sẽ xem xét kỹ các biện pháp mà Mỹ công bố và đánh giá tác động của chúng đối với Nhật Bản”.